تولید واکسن از کجا آغاز شد؟
استفاده از واکسن برای اولین بار در کشور محل تولد کووید 19 شروع شده است. اولین بار طبیبان چینی بودند که در قرن 10 میلادی از نوعی تلقیح جهت پیشگیری از آبله استفاده کردند. با وجود این، ادوارد جنر (Edward Jenner) در قرن 18 میلادی نخستین بار از همین روش جهت پیشگیری از ابتلا به آبله با استفاده از تلقیح ترشحات ضایعات آبله گاوی به بدن فردی سالم استفاده کرد.
مکانیسم اثر واکسن چیست؟
بطورکلی جهت تولید واکسن از عامل بیماری زای ضعیف شده، کشته شده و یا اجزای مولکولی آن استفاده می شود تا بطور تمرینی سیستم ایمنی طبیعی بدن انسان، علیه آن بیماری آمادگی پیدا نماید. بنابراین، در صورت ورود عامل بیماری زا به بدن، به سبب تولید سلول های خاطره B و T، سیستم ایمنی می تواند علیه آن ارگانیسم سریعاً وارد عمل شده و از بیماری زایی آن جلوگیری به عمل آورد و یا در صورت ایجاد بیماری شدت آن تخفیف می یابد.
مراحل تولید واکسن چیست؟
با توجه به مکانیسم عمل واکسن و ورود عامل بیماری زای ضعیف شده و یا مرده به بدن میزبان جهت ایمنی زایی، مقررات سختگیرانه ای از سوی سازمان های بهداشتی در سرتاسر جهان برای تولید واکسن در نظر گرفته شده است و باید مراحل زیر جهت تولید آن پیموده شود:
- مرحله تحقیقاتی: انجام بررسی های مولکولی جهت تولید واکسن.
- مرحله پیش بالینی (Preclinical): انجام آزمایش روی نمونه های حیوانی.
- مرحله بالینی
- مرحله نظارت و تایید کیفیت
- مرحله تولید
- مرحله کنترل کیفیت
مرحله بالینی تولید واکسن نیز خود به سه مرحله اصلی تقسیم می شود. در مرحله اول، گروه کوچکی از افراد واکسن را بطور آزمایشی دریافت خواهند کرد. مرحله دوم، جمعیت مورد آزمایش گسترده تر می شود و واکسن روی افرادی که ویژگی مشابه جمعیت هدف را دارند آزمایش می شود. در مرحله سوم نیز واکسن میان هزاران نفر از افراد جامعه توزیع خواهد شد تا اثرات و عوارض احتمالی آن مورد ارزیابی قرار گیرد.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «تولید واکسن از کجا آغاز شد؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد.