چگونه می توان به کمک ستاره ها متوجه شد که چه موقع از سال است؟

در یک شب صاف و بدون ابر وقتی به آسمان نگاه می کنیم تعداد بی شماری ستاره می بینیم. ستاره ها از زمان های گذشته در بسیاری از موارد راهنمای انسان بوده اند. بطوریکه در قدیم، مردم برای یافتن مسیر خود از ستاره قطبی استفاده می کردند. با استفاده از ستاره ها حتی می توان گفت که چه موقع از سال است. آیا می دانید چگونه؟

برای اینکار یک مقوای بزرگ بر دارید و دایره ای با قطر حداقل 20 سانتیمتر بکشید. این دایره را همانند صفحه ساعت به 12 قسمت مساوی تقسیم کنید. در هر یک از این 12 قسمت، نام یکی از ماه های سال را بنویسید. ماه مارس (فروردین) را جای ساعت 12 قرار دهید. سپس سایر ماه های سال را به ترتیب برخلاف جهت حرکت عقربه های ساعت بنویسید. فرض کنید که ستاره قطبی در مرکز دایره قرار دارد. فاصله بین هر ماه را روی دایره به 30 قسمت کوچکتر تقسیم کنید.

در یک شب صاف و بدون ابر همراه طرحی که تهیه کرده اید، به خارج از خانه بروید. مقوا را طوری نگه دارید که ماه مارس در قسمت بالای صفحه قرار بگیرد. حال نمودار را در آسمان طوری تصور کنید که ستاره قطبی در مرکز آن قرار بگیرد. به محل قرار گرفتن دُب اکبر دقت کنید. حال محل قرار گرفتن دب اکبر را درست در همان جایی که در آسمان می بینید، روی مقوا علامت بزنید. سپس، با یک خط صاف دب اکبر را به ستاره قطبی که در مرکز دایره است، وصل کنید.

محل تقاطع این خط و دایره نشان می دهد که چه موقع از سال است. بطور مثال اگر این خط درست از میان دو ماه جولای (مرداد) و ژوئن (تیر) عبور کند، این بدین معنی است که آن روز پانزدهم ماه ژوئن است. البته، اگر دایره ای را که کشیده اید خیلی بزرگ نباشد، تقسیم هر یک از ماه ها به 30 قسمت مساوی دشوار می شود. با این حال، می توان با چند روز خطا، تاریخ را مشخص کرد.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «چگونه می توان به کمک ستاره ها متوجه شد که چه موقع از سال است؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر 1393 با شابک 978-964-307-221-6 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.