وسواس

اختلال وسواس فکری یا عملی، یک اختلال اضطرابی مزمن است که با اشتغال ذهنی مفرط در مورد نظم و ترتیب و امور جزئی و همچنین کمال طلبی همراه است، تا حدی که به از دست دادن انعطاف پذیری، صراحت و کارآیی می انجامد. این تعریف مرجع روانشناسی کاپلان از این اختلال فکری است.

وسواس در واقع، فکر یا تصویری است که به رغم اراده انسان، به هوشیاری ذهن او هجوم می آورد، سازمان روان شخص را تحت سیطره خود قرار می دهد و اضطراب گسترده ای را در فرد بر می انگیزد.

مبتلایان به وسواس آگاه هستند که ترس و اضطراب آنها معنا ندارد و منطقی نیست، اما در عین حال آن را بسیار واقعی، شَدید و جدی تجربه می کنند. وسواس به دو گونه فکری و عملی نمود پیدا می کند.

در وسواس فکری، افراد فقط اضطراب فکری و ذهنی دارند، مثلاً دائماً از این هراس دارند که به یک بیماری خطرناک مانند سرطان مبتلا شده باشند. ترس از سرقت و احساس ایمنی نداشتن از دیگر انواع وسواس های فکری به شمار می رود که برای فرد آزار دهنده است.

وسواس عملی اما به صورت واکنش های رفتاری خود را نشان می دهد. بطور مثال شستشوی فراوان، حمام کردن بیش از اندازه و کنترل مداوم وسائل از انواع وسواس عملی محسوب می شود.