مدیریت مصرف دارو در ماه رمضان
توجه به درمان بیمارانی که در ماه رمضان روزه می گیرند، برای پزشکان و داروسازان مسئولیت بزرگی است، چرا که لازم می باشد افراد مبتلا به بیماری های مزمن، برنامه دارویی خود را در ماه رمضان تغییر دهند و زمان مصرف دارو را به وقت سحر و افطار موکول کنند.
در این مقاله شما می توانید با داروهایی که روزه را باطل نمی کنند و نحوه مصرف سایر داروها آشنا شوید.
در مورد داروهایی با دستور مصرف روزی یک عدد، نحوه مصرف دارو در طول ماه رمضان تغییری نخواهد کرد. در صورتی که لازم باشد این دارو با معده خالی مصرف شود، بهتر است یک ساعت قبل از سحر و یا دو ساعت بعد از افطار باشد. تغییر زمان مصرف برخی از داروها از روز به شب می تواند باعث عارضه در بیماران شود، به عنوان مثال مصرف فلوکستین در شب باعث بی خوابی می شود.
در خصوص داروهایی که چند بار در طول شبانه روز دستور مصرف دارند، ممکن است بیمار بتواند با مشورت پزشک، داروی خود را در سحر و افطار مصرف کند. در این موارد پزشک فرم داروی طولانی اثر و یا تعویض با یک داروی مشابه دیگر از همان خانواده ولی با نیمه عمر طولانی تر را برای بیمار تجویز می کند.
معمولاً در ماه رمضان می توان از فرم غیر خوراکی داروها، مانند آمپول، داروهای استنشاقی، شیاف و قطره گوش یا چشم استفاده کرد. بطورکلی راه های تجویز زیر سبب ابطال روزه نمی شود:
- قطره های چشم، گوش و بینی به شرطی که دارو به حلق نرسد.
- تمام موادی که از طریق پوست جذب بدن می شوند، مثل کرم ها، پمادها و نوار چسب های حاوی مواد دارویی.
- شیاف ها و محلول های واژینال و کرم های واژینال.
- آمپول های با تزریق زیرپوستی، عضلانی، مفصلی یا وریدی به استثنای تغذیه از راه وریدی، سرم و آمپول های تقویتی.
- شیاف ها و پمادهای مقعدی.
افراد مبتلا به بیماری های خاص مانند میگرن در صورتی که در ماه رمضان روزه می گیرند، باید توجه داشته باشند که برای پیشگیری از وخیم تر شدن بیماری باید از محرک هایی مانند حذف وعده سحری یا قرار گرفتن در معرض هوای گرم و حرارت اجتناب کنند تا در طول روز، بدن آنها دچار کم آبی نشود.
بهتر است پزشکان، بیماران مبتلا به فشار خون بالا را در مورد اجتناب از کم آبی بدن، ارزیابی مرتب فشار خون و توجه به علائم افت فشار خون مانند سرگیجه و احساس گیجی و حواس پرتی مطلع کنند.
روزه گرفتن افراد مبتلا به دیابت، یکی از بحث برانگیزترین موضوعاتی است که در ماه رمضان مطرح می شود و لازم است این بیماران در ماه رمضان کاملاً زیر نظر پزشک باشند، چرا که اغلب مسلمانانی که به دیابت نوع 2 (86 درصد) مبتلا هستند و نیمی از بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 (43 درصد) در ماه رمضان روزه می گیرند.
نتایج تحقیقات بیانگر آن است که بیماران مبتلا به دیابت نیز می توانند روزه بگیرند، حتی اگر لازم باشد بطور مرتب انسولین مصرف کنند. با این حال، روزه گرفتن خطر ابتلا به هیپوگلیسمی (افت قند خون) و کتواسیدوز دیابتی را در این بیماران افزایش می دهد. آگاه ساختن بیمار از علائم هیپوگلیسمی و میزان قند خون هشدار دهنده که در نتیجه آن بیمار مجبور می شود روزه خود را بشکند، ضروری است.
بیمارانی که چند داروی مختلف استفاده می کنند، به دلیل طولانی بودن زمان روزه داری ممکن است دو یا چند دارو را با هم مصرف کنند. بنابراین باید توجه داشت که مصرف همزمان یا با فاصله کم برخی داروها می تواند خطرناک باشد. در مورد مصرف همزمان داروها حتماً با پزشک مشورت کنید. سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «مدیریت مصرف دارو در ماه رمضان»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله NCBI ترجمه شده توسط مجله سلام سلامت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.