چگونه مرغ مگس‌سان در هوا می‌ایستد؟

شاید تا به حال یک مرغ مگس‌سان را دیده باشید که چند دقیقه‌ای خود را میان زمین و هوا بر فراز یک شاخه گل نگه می‌دارد. بدون آنکه حرکتی از او به نظر برسد، نوکش را در گل فرو می‌کند. سپس ناگهان جای خود را عوض می‌نماید و بر فراز یک گل دیگر می‌ایستد. ممکن است بپرسید که مرغ مگس‌سان روی چه می‌ایستد؟ اگر راستش را بخواهید، روی هیچ چیز!

بال زدن سریع

اما اینکه می‌بینیم اینطور در میان زمین و آسمان بی‌حرکت می‌ماند دلیل آن، این است که مرغ مگس‌سان چنان به سرعت بال می‌زند که از بال‌های ظریفش فقط یک هاله ضعیف به چشم می‌آید. پس چون ما به خوبی حرکت بال‌هایش را نمی‌بینیم، فکر می‌کنیم که مرغ مگس‌سان بدون هیچ حرکتی در هوا ایستاده و نوک خود را در میان گل فرو برده است.

پرواز مرغ مگس‌سان مانند پرواز سایر پرندگان نیست. این مرغ در هر ثانیه، 55 مرتبه بال‌های خودش را تکان می‌دهد. برای اینکه به عجیب بودن این کار پی ببرید، یکی از انگشت‌های خود را هر چقدر که زور دارید، به سرعت حرکت دهید. مشاهده خواهید کرد که در یک ثانیه فقط توانسته‌اید سه یا چهار مرتبه انگشت‌تان را حرکت دهید. پس متوجه می‌شوید پرنده‌ای که در هر ثانیه 55 مرتبه بال‌های خود را حرکت می‌دهد، چه کار عجیبی انجام داده است.

البته مرغ مگس‌سان باید چنین سرعتی در بال زدن داشته باشد. زیرا او ناچار است که از شیره گل‌ها و حشره‌های کوچکی که در لابه‌لای گلبرگ‌ها نشسته‌اند تغذیه نماید. این گل‌ها بسیار ضعیف و کوچک هستند و اگر این پرنده بخواهد روی آنها بنشیند، شاخه‌هایشان می‌شکند.

بنابراین، غریزه به او تند بال زدن را آموخته است تا بتواند با این شیوه خود را در نقطه‌ای میان زمین و آسمان در کنار گل نگه دارد. آنگاه با فرو کردن نوک در گل، خوراکش را به دست آورد.

لعل گردن

«لعل گردن» مرغ مگس‌سانی است که در آمریکای شمالی فراوان دیده می‌شود. اندام آن میان هفت تا ده سانتیمتر طول دارد. چنین پرنده کوچکی در دفاع از آشیانه خود چنان با شهامت است که حتی با کلاغ و باز هم مبارزه می‌کند.

این پرنده بوسیله پرز گیاهان، خزه و یا تار عنکبوت آشیانه‌ای به شکل فنجان برای خود می‌سازد. تخمی که لعل گردن می‌گذارد، سفید و شفاف است و هیچ وقت بیش از دو تخم در آشیانه‌اش ندارد!

منابع

1. کتاب به من بگو چرا و چگونه. نوشته آرکادی لئوکوم. ترجمه سعید درودی. انتشارات بهزاد. سال 1391.