با هپاتیت D آشنا شوید

هپاتیت D التهاب کبدی ناشی از ویروس هپاتیت D است که برای تکثیر و آلوده کردن سلولهای کبدی به ویروس هپاتیت B نیاز دارد. به عبارت دیگر عفونت هپاتیت د در غیاب ویروس هپاتیت B نمیتواند رخ دهد و از این رو یک سوپر عفونت شناخته میشود. سیر بالینی این عفونت همزمان، متنوع است و از عفونت حاد، خود محدود شونده تا نارسایی حاد و برقآسای کبدی متغیر است. عفونت مزمن کبدی در این حالت میتواند شدیدترین شکل عفونت مزمن کبدی باشد و سبب گرفتار شدن کبد و در نهایت فیبروز و سرطان سلولهای کبدی شود.
واکسیناسیون علیه هپاتیت B تنها روش پیشگیری از عفونت هپاتیت D است. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی تخمین زده میشود که ویروس هپاتیت د تقریباً 5 درصد از افرادی را که در سراسر جهان دارای عفونت مزمن با ویروس هپاتیت B هستند، تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین طبق نظر سازمان فوق، عفونت همزمان هپاتیت B و D میتواند در حدود 1 مورد از 5 مورد بیماران، منجر به نارسایی حاد کبدی شود.
نحوه انتقال عفونت هپاتیت D
راههای انتقال هپاتیت د، مانند هپاتیت B، از طریق پوست آسیب دیده (از طریق تزریق، خالکوبی و…) یا از طریق تماس با خون یا فرآوردههای خونی آلوده رخ میدهد، انتقال از مادر به کودک ممکن اما نادر است. همانگونه که در بالا اشاره شد، واکسیناسیون علیه هپاتیت B از عفونت همزمان و عفونت با هپاتیت D جلوگیری میکند. از این رو گسترش برنامههای ایمنسازی با واکسیناسیون علیه هپاتیت B در دوران کودکی، منجر به کاهش بروز هپاتیت د در سراسر جهان شده است.
ناقلین مزمن هپاتیت B در معرض خطر ابتلا به هپاتیت D هستند. همچنین افرادی که نسبت به هپاتیت B مصون نیستند و خطر ابتلا به هپاتیت B در آنها وجود دارد، این افراد نیز در معرض خطر عفونت هپاتیت د قرار دارند.
افرادی که احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت همزمان هپاتیت B و D دارند، شامل افراد بومی مناطقی که شیوع این نوع از هپاتیتها در آنجا بیشتر است، افرادی که مواد مخدر تزریق میکنند و افراد مبتلا به ویروس هپاتیت C یا عفونت ایدز (HIV) هستند، همچنین به نظر میرسد خطر ابتلا به عفونت همزمان در دریافت کنندگان همودیالیز، مردانی که با همجنس خود رابطه دارند و افرادی که رابطه جنسی خارج از چهارچوب دارند بطور بالقوه بالاتر است.
علائم
عفونت حاد ناشی از ابتلا به عفونت همزمان هپاتیت B و D میتواند منجر به هپاتیت خفیف تا شَدید با علائم و نشانههایی غیرقابل تشخیص از سایر انواع عفونتهای هپاتیت حاد ویروسی شود. این ویژگیها معمولاً 3 تا 7 هفته پس از عفونت اولیه ظاهر میشوند و شامل تب، خستگی، از دست دادن اشتهاء، تهوع، استفراغ، ادرار تیره، مدفوع رنگ پریده، زردی (زرد چشم) و حتی هپاتیت برقآسا است. با این حال، بهبودی معمولاً کامل است. ایجاد هپاتیت برقآسا نیز نادر است. بروز هپاتیت مزمن ناشی از ابتلا به هپاتیت D معمولاً نادر است. (کمتر از 5 درصد هپاتیت حاد).
همانگونه که اشاره شد، در یک سوپر عفونت، هپاتیت D میتواند فردی که قبلاً بطور مزمن به هپاتیت B گرفتار شده را آلوده کند. در چنین حالتی پیشرفت بیماری کبدی در 70 تا 90 درصد بیماران در تمام سنین به سمت شَدیدتر شدن وضعیت پیش میرود. سوپر عفونت هپاتیت D پیشرفت سیروز را تقریباً یک دهه زودتر از افرادی تسریع میکند که تنها به هپاتیت B آلوده شدهاند. علت دقیق این امر هنوز ناشناخته است. همچنین بیماران مبتلا به سیروز ناشی از عفونت هپاتیت د در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سلولهای کبدی (HCC) هستند.
تشخیص
عفونت هپاتیت D با میزان بالای ایمونوگلوبولین G یا IgG علیه هپاتیت D و ایمونوگلوبولین M یا IgM تشخیص داده میشود. سپس با تشخیص ماده ژنتیکی ویروس هپاتیت د در سرم خون که از نوع اسید ریبونوکلئیک (RNA) است، تایید میشود.
با این حال، تشخیص هپاتیت D بطور گسترده در دسترس همگان نیست. هیچ استانداردی برای ارزیابی ماده ژنتیکی ویروس به منظور استفاده از آن برای درمان موثرتر علیه ویروس وجود ندارد.
درمان
نوعی از اینترفرون آلفا (شکل پگیله شده) به عنوان درمان کلی توصیه شده برای عفونت ویروس هپاتیت D است. بدون توجه به پاسخ بیمار، درمان باید حداقل 48 هفته طول بکشد. این ویروس تمایل دارد تا میزان پاسخ کمی به درمان بدهد. با این حال، درمان احتمال پیشرفت بیماری را کمتر میکند.
این درمان با عوارض جانبی قابل توجهی همراه است و نباید به بیماران مبتلا به سیروز، افراد درگیر با بیماریهای روان و بیماریهای خودایمنی داده شود.
برای کاهش جهانی ابتلا به هپاتیت B مزمن و تولید داروهایی که در برابر هپاتیت D ایمن و موثر بوده و به اندازه کافی مقرون به صرفه باشند، به تلاشهای بیشتری نیاز است.
پیشگیری
در حالی که سازمان بهداشت جهانی توصیه خاصی در مورد پیشگیری از ابتلا به هپاتیت D ندارد، ولی بطورکلی پیشگیری از ابتلا به هپاتیت B از طریق واکسیناسیون، رعایت بهداشت در مواجهه با خون و روشهای تزریق ایمن در مراکز بهداشتی، در جلوگیری از انتقال هپاتیت د نیز موثر است.
لازم به ذکر است که واکسیانسیون هپاتیت B در افرادی که قبلاً به ویروس هپاتیت B آلوده شدهاند، در برابر ابتلا به هپاتیت د محافظت ایجاد نمیکند.
سلامتی شما آرزوی ما است.