پول و اعتماد به نفس کاذب
نتایج یک پژوهش جدید نشان می دهد، هر چند پول کلید موفقیت در عصر جدید شمرده می شود، اما پول زیاد باعث اعتماد به نفس بیش از اندازه و قضاوت و تصمیمات اشتباه می شود.
به گزارش پورتال یو سی (شما می توانید)، پول ستون اصلی رویای انسان های این عصر است. تصور می شود کلید دستیابی به موفقیت و خشنودی در دستان اسکناس ها است. اما تحقیقات اخیر دانشمندان نشان می دهد مقدار زیاد پول می تواند یکی از عوامل برتری انسان بر سایر جانوران را تضعیف کند. بنابر مشاهدات، پول با ایجاد اعتماد به نفس کاذب، قوه قضاوت را که موجب تمیز خوب از بد می شود، تحت تاثیر قرار می دهد.
با وجود آنکه سلبریتی ها زبده ترین طراحان را برای تهیه لباس خود بر می گزینند، اما بسیاری از ستاره های ثروتمند بسیار بد لباس هستند! طبق تحقیقات اخیر، ثروت زیاد می تواند باعث اعتماد به نفس بیش از حد و غرور شود که این خود مانعی برای قضاوت صحیح است. به بیان دیگر؛ پول، سلبریتی های ثروتمند را از خود مطمئن می سازد و آنها را از شنیدن بازخوردهای دیگران باز می دارد. دانشمندان هشدار می دهند که این اتکا به نفس شاید برگ برنده ای روی فرش قرمز باشد، اما در موقعیت های دیگر که پای منافع مالی در میان است، خطرناک خواهد بود.
اعتماد به نفس؛ مسئله این است.
گروهی از محققان دانشگاه آمستردام، به سرپرستی میل لبرتون از 104 شرکت کننده خواستند تا در آزمون بصری قطعات گابور مشارکت کنند. این قطعات که یا خالی هستند یا حاوی تصویر تار شده اند، جهت آزمون ادراکی از افراد بکار گرفته می شوند. بر اساس پاسخ هایی که دریافت شده بود، شرکت کنندگان با یک مقیاس 50 تا 100 درصد به اعتماد به نفس خود نسبت به پاسخ هایشان نمره دادند و اظهار کردند که چه مقدار پول بدست می آورند یا از دست می دهند.
دکتر لبرتون درباره نتیجه آزمایش خود می گوید: «ما با تکیه بر مطالعات پیشین متوجه این نکته شدیم که وقتی انگیزه مالی در میان نباشد، شرکت کنندگان احتمال درست بودن پاسخ خود را بیش از آنچه باید، تخمین می زنند یا به بیان دیگر؛ با اعتماد به نفس بسیار بیشتری عمل می کنند. به عبارت دیگر، محققان دریافتند اگر پای سود مالی در میان باشد، شرکت کنندگان اعتماد به نفس بسیار بیشتری پیدا می کنند، اما در صورت زیان مالی این اعتماد به نفس زیاد، رو به کاهش می رود.» اگرچه پول به انسان ها کمک می کند تا در تفکیک درست از غلط بهتر عمل کنند، اما آنها را بیش از اندازه به خود مطمئن می سازد. پاسخ احتمالی برای این پدیده آن است که داشتن چشم انداز جایزه مالی، وضعیت فیزیولوژیکی فرد را تغییر داده و از این طریق اعتماد به نفس نسبت به قضاوتش را تحت الشعاع قرار می دهد. با این حال برای تبیین دقیق تر پیامدهای فردی و اجتماعی این پدیده، دانشمندان به تحقیقات بیشتری نیازمندند. اما آیا افراد پولدار و با اعتماد به نفس خوشحال هم هستند؟
پول و خوشبختی
اینکه پول خوشبختی می آورد یا نه، پرسش تازه ای نیست، اما تحقیقی که به تازگی در مجله Emotion منتشر شده است با رویکرد تازه ای این سوال کهنه را بررسی کرده است. نتایج گویای آن است که افراد با درآمد مختلف، شکل متفاوتی از شادی را تجربه می کنند. انسان ها از روش های مختلفی رضایت خاطر کسب می کنند، یکی از این عوامل میزان درآمد فرد است. محققان می گویند: «کسانی که درآمد بیشتری دارند، احساس بهتری نسبت به خود دارند، اما افراد با درآمد کمتر، فشار بیشتری بر روابط خود با دیگران احساس می کنند.»
آیا این گزاره بدین معنی است که پول می تواند تمام آنچه را برای خوشحالی به آن نیاز داریم برای ما فراهم کند؟ در این پژوهش روش های مختلف کسب خوشحالی و چگونگی تاثیر طبقه اجتماعی بر این روش ها مورد بررسی قرار گرفته است. از 1500 انسان بالغ در طبقات مختلف اجتماعی در سرتاسر آمریکا درباره درآمد خانوادگی شان سوال شده، سپس از آنها خواسته شده است تا بگویند چه زمانی این هفت حس که هسته اصلی خوشحالی است را تجربه کرده اند: به وجد آمدن، رضایت، شفقت، عشق، محبت، غرور و اشتیاق.
برخی از این عواطف مانند غرور و رضایت، درونی هستند و بعضی دیگر مثل عشق و شفقت به روابط میان فردی اشاره دارند. وقتی پژوهشگران پاسخ ها را بر اساس میزان درآمد پاسخ دهندگان طبقه بندی کردند، متوجه تفاوت معناداری شدند. افراد پردرآمدتر احساس غرور و رضایت بیشتری داشتند؛ حال آنکه افراد کم درآمد عشق و محبت بیشتری را تجربه کردند. هر دو گروه در برابر حس اشتیاق سطح تجربه یکسانی داشتند. پاول پیف، استادیار روانشناسی در دانشگاه کالیفرنیا می گوید: «افرادی که پول بیشتری دارند، به میزان بیشتری علاقه مندند که احساس خوشحالی را به صورت درونی تجربه کنند. علت احتمالی این امر آن است که این افراد اتکا به نفس بیشتری دارند و کمتر به افراد دیگر تکیه می کنند.»
به گفته پیف؛ به نظر می رسد هرچه فرد پول بیشتری داشته باشد، باید بیشتر به راه هایی که به خوشحالی منجر می شوند، بپردازد، اما لزوماً این حقیقت ندارد. پول به بعضی تجربه های مشخص منجر می شود و در کنار آن برخی تجربه های دیگر نیز از انسان سلب می شود. از آنجایی که بین فقر و آسیب سلامتی رابطه وجود دارد، افراد با درآمد پایین سعی بر این دارند تا خوشبختی را در سطوح بالاتری جستجو کنند. در واقع آنها روش هایی را بکار می برند تا به آنها کمک کند با شرایط موجود بهتر کنار بیایند.
این پولدارهای خوش شانس
شاید بخشی از این اعتماد به نفس زیاد را جامعه با ستایش افراد پولدار به عنوان افرادی موفق به آنها داده باشد، اما تحقیقات پیشین نشان داده آنها آنقدرها هم سزاوار این ستایش نیستند و تصمیمات درست، آنها را به این موفقیت رهنمون نکرده است. در واقع تحقیقات پیشین نشان می دهد که انسان های موفق دنیا صرفاً خوش شانس هستند.
بررسی با استفاده از مدلسازی ریاضی نشان می دهد که موفقیت بیش از آنکه به استعداد یا هوش وابسته باشد، به شانس بستگی دارد. لائو چنگ وی، مسئول مدرسه کسب و کار Warwick در جشنواره علمی بریتانیا در سپتامبر 2017 گفت: «ما به اشتباه تصور می کنیم که انسان های ثروتمند کار ویژه ای انجام داده اند و سزاوار توجه و تشویق ما هستند. آنها در کار خود خوب هستند، اما لزوماً بهترین عملکرد را ندارند. باید توجه داشت که عملکرد استثنایی در شرایط استثنایی رخ می دهد. ستاره ها اغلب افراد خوش شناسی هستند که در چرخه ثروت، پول بیشتری بدست می آورند، سود می برند و ثروتمند و ثروتمندتر می شوند و مدام خوش شانسی خود را افزایش می دهند.»
این موضوع به این معنی است که در هنگام بررسی تصمیمات افراد پولدار و موفق معمولاً از بینش و هوش و وقت شناسی آنها تمجید می شود، اما همه اینها اگر وجود هم داشته باشند، تنها بخشی از فاکتورهای سازنده نتیجه نهایی هستند. یعنی آنچه امروز و با نگاه به گذشته تصمیم درستی به نظر می رسد، تنها با همراهی باقی شرایط است که درست از آب درآمده و همان تصمیم می توانسته به سادگی یک اتفاق ویرانگر را در زندگی فرد رقم بزند.
منابع
خبر علمی «پول و اعتماد به نفس کاذب» توسط هیئت تحریریه خبر پورتال یو سی (شما می توانید)، ترجمه، تدوین و نگارش شده است.