تفاوت ورشکستگی با اعسار چیست؟

حکم ورشکستگی جنبه عام دارد. یعنی علاوه بر اینکه برای طرفین دعوا موثر است، درباره سایر کسانی که اقامه دعوا نکرده‌اند هم، اثر دارد. در حالی که حکم اعسار دارای جنبه نسبی است و فقط میان مُعسر و شخصی که دعوا به طرفیت او طرح شده، موثر است.

در ورشکستگی، اداره اموال ورشکسته با مدیر تصفیه یا اداره تصفیه است. ورشکسته از تصرف در امور مالی خود ممنوع است. حق اقامه یا تعقیب دعوای مالی تاجر ورشکسته علیه دیگران، با مدیر تصفیه (اداره تصفیه) خواهد بود و همینطور، دعاوی مالی علیه تاجر باید به طرفیت مدیر تصفیه (اداره تصفیه) اقامه یا تعقیب شود. اما در اعسار، معسر از اداره اموال خود منع نمی‌شود و خودش اداره آنها را به عهده دارد. حق دعوای انفرادی طلبکاران علیه معسر و معسر علیه طلبکاران، پابرجا است و به طرفیت هر دو آنها، اقامه یا تعقیب می‌شود.

تقاضای اعسار از هزینه دادرسی و محکمٌ به، از جانب تاجری که مدعی اعسار است، پذیرفته نیست. بلکه باید برابر مقررات قانون تجارت، دادخواست ورشکستگی بدهد. تقاضای ورشکستگی تاجر متوفی، به‌ندرت مطرح می‌شود، چرا که بر اساس ماده 274 قانون امور حسبی، امر تصفیه در ایران راجع به تاجر متوفی، چه متوقف بوده باشد و چه نبوده باشد، برابر مقررات راجع به ورشکستگی صورت می‌گیرد و نیازی به صدور حکم ورشکستگی نیست.