منظور از زمستان خوابی چیست؟

زمستان خوابی، خوابی عمیق و طولانی است که بسیاری از پستانداران کوچک در طول زمستان پشت سر می گذارند. خفاش ها، خارپشت ها و بسیاری از جوندگان، از پستانداران زمستان خواب به شمار می آیند. دلیل اصلی زمستان خوابی این جانوران آن است که در زمستان در اطرافشان غذای کافی وجود ندارد.

اما زمستان خوابی یک خواب معمولی نیست؛ ضربان قلب و سرعت تنفس کاملاً پایین می آید و دمای بدن تقریباً به دمای محیط می رسد. جانوران در این حالت کمترین انرژی را مصرف می کنند و می توانند با اتکای به غذای ذخیره شده در بدن شان، زنده بمانند.

بعضی زمستان خواب ها نظیر نوعی موش به نام همستر، غذا را در لانه خود ذخیره می کنند و هر از چند گاه بیدار می شوند و مقداری از آن را می خورند. سایر زمستان خواب ها همچون خرس ها، گورکن ها و سنجاب ها در زمستان برای روزهای متمادی به خواب می روند؛ اما زمستان خواب واقعی به شمار نمی آیند، زیرا دمای بدن آنها فقط چند درجه از حد طبیعی کمتر می شود.

دوزیستان و خزندگان و همچنین بسیاری از حشرات خشکی زی و سایر جانوران بی مهره، در طول زمستان به خواب می روند، اما خواب آنها واقعاً زمستان خوابی نیست. بسیاری از آنها در روزهایی که هوا ملایم است بیدار می شوند و سپس وقتی هوا دوباره سردتر می شود، به خواب می روند.

در طول خواب زمستانی سوخت و ساز جانور به آهستگی چربی بدن را مصرف می کند. گرمای تولید شده با استفاده از انرژی ذخیره شده، به همراه جریان خون گردش می کند و لرزش را به وجود می آورد. این لرزش، باعث تقویت ماهیچه های بدون استفاده می شود. اگر دمای هوا تا سطوح خطرناک کاهش یابد، ممکن است جانور بیدار شود، اما در زمستان های خیلی سرد و سخت، بسیاری از جانوران زمستان خواب می میرند.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «منظور از زمستان خوابی چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب Kingfisher Science Encyclopedia، تالیف Catherine Headlam ترجمه محمود سالک از نشر Kingfisher Books، منتشر شده در ۱۹۹۱ با شابک ۹۷۸۰۸۶۲۷۲۸۵۳۳ به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.