راه درمان یبوست، همیشه با ملین ها نیست
تغییر در اجابت مزاج می تواند به صورت یبوست ظاهر شود. برای مثال تغییر در تعداد دفعات، قوام و شکل مدفوع و نیز احساس دفع ناقص یا زور زدن زیاد هنگام دفع می تواند نشانه های یبوست باشد. عوامل ایجاد کننده یبوست بستگی به سن و نیز وجود بیماری های زمینه ای دارد. یبوست ممکن است به صورت حاد یا خفیف ایجاد شود. گاهی اوقات نیز وجود عامل انسدادی در دستگاه گوارش می تواند باعث یبوست شود.
یبوست اگر به صورت مزمن ایجاد شده باشد عوامل مختلفی می توانند در آن دخیل باشند. برای مثال تظاهرات بالینی بیماری های غدد مثل کم کاری غده تیروئید، افزایش کلسیم خون و نیز سندروم روده تحریک پذیر می توانند خود را به شکل یبوست نشان دهند.
یبوست همیشه ناشی از تغذیه نادرست نیست و علل کوچک و بزرگ زیادی در پشت آن وجود دارد. بنابراین همیشه راه درمان آن استفاده از ملین ها نیست. در این مقاله شما می توانید با علل ایجاد یبوست آشنا شوید.
کولونوسکوپی
یکی از عوامل مهم یبوست اختلال عملکرد عضلات کف لگن است که این اختلال را می توان با استفاده از روش بیوفیدبک که در واقع یک نوع آموزش دفع است اصلاح نمود. در یبوست هایی که عامل آن اختلال حرکتی یا به عبارت دیگر تنبلی روده است می توان از ملین ها بهره برد اما اگر هیچکدام از روش های درمانی پاسخگو نبودند در مرحله آخر می توان از جراحی استفاده کرد.
بطورکلی اگر بیمار به دنبال یبوست دچار کم خونی و کاهش وزن شده باشد یا اینکه سنش بالا باشد و سابقه خانوادگی بیماری های روده ای داشته باشد و دفعش نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده باشد، بهتر است کولونوسکوپی شود.
اضطراب هم متهم است.
استرس و اضطراب تاثیر بسیار زیادی بر ایجاد یبوست دارند. در واقع یکی از علل مهم یبوست ها، مسائل روحی و روانی و استفاده از داروهای ضد افسردگی است. مصرف زیاد داروها و بخصوص مسکن ها بیشتر باعث ایجاد خراشیدگی در طول دستگاه گوارش و خونریزی می شوند و معمولاً تاثیری بر یبوست ندارند. چای و قهوه هم ممکن است یبوست را تشدید کنند.
جالب است بدانید مصرف لبنیات پروبیوتیک بیشتر در جریان بعضی از بیماری های سندروم روده تحریک پذیر بخصوص بیماری های اسهالی کاربرد دارد تا یبوست ها. همچنین افرادی که به صورت ژنتیک یا بر اثر عوامل ثانویه دچار کمبود لاکتوز هستند با مصرف شیر بیشتر دچار نفخ و اسهال می شوند تا یبوست؛ برخلاف تصور عموم مصرف شیر معمولاً باعث ایجاد یبوست نمی شود.
مهم علت است.
ملین ها انواع مختلفی دارند و برحسب نیاز باید استفاده شوند. برخی از ملین ها با افزایش حجم مدفوع، دفع را آسان تر می کنند. بعضی با تحریک جدار روده و نوع دیگر آن با تاثیرگذاری روی مکانیسم کانال های ترشحی روده باعث دفع می شوند؛ بنابراین با توجه به شدت یبوست و نوع بیماری می توان از ملین مناسب استفاده کرد.
مصرف خودسرانه ملین ها به هیچ وجه توصیه نمی شود. ابتدا باید علت یبوست را پیدا کرد. یبوست ممکن است در جریان یک بیماری حاد و تازه یا یک عامل انسدادی در طول دستگاه گوارش رخ داده باشد که در این صورت بیمار حتماً باید تحت نظر پزشک قرار گیرد. در یبوست های مزمن نیز باید علت را پیدا کرد. برای مثال اگر فرد مسنی که تاکنون دفع طبیعی داشته است دچار اختلالات دفعی به صورت یبوست شده باشد حتماً باید از لحاظ بیماری های تنگ کننده روده بررسی شود. در واقع یکی از عوامل تنگ شدن روده می تواند سرطان ها باشند؛ بنابراین استفاده نابجا از ملین ها در پی هر یبوستی توصیه نمی شود.
مشکلی که با خوددرمانی بدتر می شود.
مصرف نابجا و طولانی مدت ملین ها باعث می شود دستگاه گوارش به آن عادت کند که این خود مسبب یبوست های بعدی در آینده خواهد شد. میزان مصرف ملین ها بستگی به نوع و شدت یبوست دارد. اگر بیمار سابقه یبوست نداشته باشد و بعد از گذشت سال ها دچار یبوست ساده شده باشد می تواند از یک دوز دارو استفاده کند؛ اما بیشترین چیزی که به رفع یبوست کمک می کند استفاده از ترکیبات طبیعی و غذاهای گیاهی است؛ اگر با اصلاح تغذیه و استفاده از روش بیوفیدبک یبوست برطرف نشد می توان یک دوره از ملین ها استفاده کرد.
ملین ها بسته به نوع شان دوره های مختلفی دارند. برای مثال ملین هایی که حجم مدفوع را افزایش می دهند معمولاً به صورت پاکتی در دسترس هستند و می توان در هر نوبت از یک پاکت استفاده نمود.
سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «راه درمان یبوست، همیشه با ملین ها نیست»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله دکتر شهاب دولتشاهی – فوق تخصص گوارش -، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
