چرا عرق میکنیم؟
بدن ما شبیه یک کوره است. غذایی که میخوریم در بدنمان همانند سوخت عمل میکند. غذا در اثر فرآیند اکسیداسیون میسوزد و انرژی گرمایی تولید میکند. در اثر این فرآیند روزانه 2500 کالری گرما تولید میشود. این مقدار گرما میتواند 25 کیلوگرم آب را که حرارت آن صفر درجه سانتیگراد است، بجوشاند. اما این گرما در بدن ما چگونه به عرق تبدیل میشود؟
حرارت بدن توسط بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس تنظیم میشود. هیپوتالاموس از کاهش یا افزایش غیرطبیعی دمای بدن جلوگیری میکند و دمای آن را در حدود 37 درجه سانتیگراد ثابت نگه میدارد.
وقتی دمای بدن به دلایلی از حد طبیعی پایینتر میرود، هیپوتالاموس پیامهایی به برخی از غدد میفرستند. به این ترتیب این غدد شروع به ترشح مواد شیمیایی خاصی میکنند که باعث افزایش اکسیداسیون در بدن میشود. در نتیجه دمای بدن به حد طبیعی میرسد.
از سوی دیگر وقتی دمای بدن بالا میرود، هیپوتالاموس فرآیند اکسیداسیون را کاهش میدهد. سپس بدن شروع به تعرق میکند. با عمل تعرق، آب، اوره و برخی از نمکها از طریق میلیونها منفذ کوچکی که در پوست قرار دارند، از بدن خارج میشوند. وقتی دمای داخلی بدن بالا میرود، عمل تعرق با شدت بیشتری انجام میگیرد. حرارت بدن موجب تبخیر عرق و کاهش دمای بدن میشود.
عرق کردن نه تنها دمای بدن را کنترل میکند، بلکه باعث خارج شدن مواد مضر از بدن میشود. در مناطقی که رطوبت هوا زیاد است، عمل تعرق موجب ناراحتی میشود. زیرا در مناطق مرطوب تبخیر به کندی صورت میگیرد. بنابراین عرق روی بدن میماند.
منابع
- کتاب چرا، چطور، چگونه؟ نوشته دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال. ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز. موسسه نشر و تحقیقات ذکر. تیر 1393.