نوموفوبیا یا ترس از دور ماندن از تلفن همراه چیست؟
در دنیای امروز، حضور تلفن های هوشمند به قدری در زندگی های شخصی تاثیرگذار است که فقدان این وسیله کوچک، زندگی افراد را متفاوت می کند. دانشمندان چند سالی است که این اختلال را نوموفوبیا یا ترس از دور ماندن از تلفن همراه نامگذاری کرده اند. طبق آخرین تحقیقات بین المللی، 77 درصد جوانان 18 تا 24 ساله و 66 درصد مردم دنیا، هنگام جدا شدن از تلفن همراه شان دچار استرس و نگرانی می شوند. بررسی های انجام شده نشان می دهد که هر کدام از ما بطور بالقوه مبتلا به بیماری ذهنی نوموفوبیا هستیم.
در این مقاله شما می توانید با نوموفوبیا آشنا شوید.
- بیشترین زمانی که می توانید از تلفن همراه تان دور بمانید، چقدر است؟
- چند بار شده بی دلیل حس کنید موبایل تان زنگ می خورد؟
- چقدر به دزدیده شدن موبایل تان فکر کرده اید؟
اگر جواب تان به سوال اول، کم و جواب دو سوال بعد، زیاد است، شما دچار بیماری ترس از دور شدن از تلفن همراه یا nomophobia هستید؛ البته خیلی نگران نشوید، چون در این رنج تنها نمی باشید و لااقل 66 درصد مردم دنیا دچار این بیماری هستند. نوموفوبیا که برخی آن را به اسم موبوفوبیا می شناسند، یکی از بیماری های عصر دیجیتال است که به شدت همه گیر شده و به پیر و جوان هم رحم نمی کند. نوموفوبیا اصطلاحی است که برای اولین بار توسط محققان انگلیسی و از سال 2010 رواج پیدا کرده است و به عنوان مخفف عبارت No Mobile Phone Phobia بکار می رود.
نوموفوبیا نوعی از بیماری فوبیا است که فرد مبتلا به آن، در صورت دور بودن از گوشی موبایل، اضطراب و نگرانی شدیدی را تجربه می کند. شبکه های اجتماعی، ارتباط سریع، کم شدن هزینه ها، ارتباطات گسترده، دسترسی آسان، گرافیک جذاب و… عوامل مهم هستند که دست به دست هم دادند تا طیف گسترده ای از جمعیت دنیا، نتوانند ساعتی از موبایل هایشان دل بکنند و به دنیای واقعی برگردند.
بر اساس مطالعات انجام شده در آمریکا، 65 درصد از مردم موبایل خود را هنگام خواب نزدیک خود نگه می دارند. اگرچه در ایران آماری در این زمینه وجود ندارد، اما به نظر نمی رسد که تفاوت جدی در این زمینه وجود داشته باشد. نظرسنجی از 1000 استرالیایی نشان داد که 66 درصد آنها از جدا شدن از تلفن همراه خود می ترسند. این میزان نسبت به نظرسنجی مشابهی که 4 سال پیش انجام شد، 13 درصد افزایش یافته است. عجیب تر اینکه 41 درصد این افراد برای اینکه می ترسند مبادا گوشی خود را گم کنند، همیشه دو موبایل همراه خود دارند که حتی یک لحظه بدون اتصال به شبکه تلفن همراه نباشند. با نگاهی دقیق تر به نتایج این تحقیق متوجه می شویم که خانم ها بیشتر از آقایان درگیر این بیماری هستند و البته آقایان بیشتر تمایل دارند دو موبایل همراه خود داشته باشند که اگر یکی از آنها را از دست دادند، دچار استرس زیادی نشوند.
در مورد اینکه آیا واقعاً باید این اضطراب شَدید را فوبیا دانست یا خیر، در بین روانشناسان اختلاف نظر وجود دارد؛ اما به نظر می رسد لااقل با تعریفی که در استاندارد DSM-IV در مورد فوبیا ارائه شده، اضطراب ناشی از دور بودن از موبایل را بتوان به عنوان نوعی از فوبیاهای خاص (SP) دانست که ترس و اضطراب غیر طبیعی ناشی از قرار گرفتن در شرایط و موقعیت های خاص را شامل می شود.
به هر حال، مستقل از اینکه روانشناسان چه طبقه بندی هایی انجام می دهند و چه نامی روی این وضعیت می گذارند، یک واقعیت وجود دارد و آن اینکه بسیاری از ما، زمانی که از موبایل خود دور هستیم، نگرانی و اضطراب شدیدی را تجربه می کنیم و احساس خوبی نداریم. اگرچه میزان استرس دور بودن از موبایل یا جا گذاشتن موبایل در خانه، بسته به شرایط می تواند بسیار متنوع باشد، اما بررسی ها نشان داده که شدت آن می تواند با استرس ناشی از رفتن به مطب دندانپزشک یا حتی استرس ناشی از دغدغه های مرتبط با ازدواج برابری کند!
در توضیح کامل تر موارد فوق می توان گفت برخی از انسان ها احساس می کنند که با نبودن موبایل، نمی توانند با دیگران صحبت کنند و اگر در خیابان بمانند، اگر گم شوند، اگر برنامه هایشان تغییر کند، نمی توانند آن را به نزدیکان و دوستان خود اطلاع دهند. برخی دیگر معتقدند که Connectedness و وصل بودن به جهان، یکی از نیازهای ما است و فردی که موبایلش در دستش نیست یا خاموش شده است، اتصال خود را با دنیا از دست داده و در مدتی که موبایل، همراهش نیست، در انزوا به سر می برد. بعضی دیگر، موبایل را برای جستجو در اینترنت و دسترسی به وب سایت ها و کسب اطلاعات آب و هوا و چیزهایی از این دست می دانند؛ آنها با دوری از موبایل احساس می کنند گنجینه اطلاعات خود را از دست داده اند. برای برخی دیگر هم موبایل وسیله چندکاره ای است که وظیفه ضبط صدا و ثبت تصاویر تا نوشتن یادداشت و ماشین حساب و چراغ قوه و ده ها کارکرد دیگر را بر عهده دارد. نبودن موبایل برای این افراد، به معنای از دست دادن ابزارهای کاربردی و سلب آسایش است.
نوموفوبیا، فوبیا و استرسی است که هر کدام از ما به میزانی دچارش هستیم و اگر حس می کنیم که بیش از حد با آن درگیر هستیم باید کم کم به فکر درمانش باشیم.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «نوموفوبیا یا ترس از دور ماندن از تلفن همراه چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله جلال سیادت در مجله موفقیت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.