سیارک چیست؟

همانطور که می دانید در منظومه شمسی، 9 سیاره وجود دارد که در اطراف خورشید در حال گردش می باشند. در منظومه شمسی علاوه بر این سیارات، تعداد زیادی اجرام کوچک نیز وجود دارد. این اجرام نیز روی مدار های خاصی به دور خورشید می چرخند. به این اجرام، سیارک می گویند.

تعداد این سیارک ها در حدود صد هزار عدد است. اکثر آنها به حدی کوچک هستند که از زمین دیده نمی شوند. هر سیارکی، مداری مخصوص به خود دارد. اندازه بزرگترین سیارک منظومه شمسی  اندازه کره زمین است که سِرِس (Ceres) نام دارد و در سال 1801 میلادی توسط ستاره شناسی ایتالیایی به نام پیازی (Giuseppe Piazzi) کشف شده است.

تنها سیارکی که می توان آن را از روی زمین با چشم غیر مسلح مشاهده کرد، وستا (Vesta) نام دارد. اندازه آن  زمین است.

حدود دو سوم از سیارک های منظومه شمسی بین مدارهای دو سیاره مریخ و مشتری واقع هستند. تقریباً تمام این اجرام روی یک نوار به دور خورشید در حال گردش می باشند. علت اینکه اغلب سیارک ها در فاصله بین مریخ و مشتری دیده می شوند، این است که احتمالاً در مدار بین این دو سیاره، سیاره دیگری نیز وجود داشته است که به علت جاذبه شَدید مشتری متلاشی شده است و سیارک ها پدید آمده باشند. بین دو سیاره عطارد و مریخ نیز تعدادی سیارک وجود دارد.

اِروس (Eros) سیارک کوچکی است که هر هفت سال یکبار از فاصله 25.6 میلیون کیلومتری زمین (نزدیکتر از تمام اجرام آسمانی به جزء ماه به زمین) عبور می کند. این سیارک در سال 1898 میلادی بوسیله جی. ویت (Carl Gustav Witt) کشف شد. دانشمندان احتمال می دهند که کمربند سیارکی دیگری در آن سوی سیاره پلوتو وجود داشته باشد.

برخی از سیارک ها بسیار درخشان و برخی دیگر بسیار کم نور هستند. اندازه های مختلفی دارند و دمای سطح آنها نیز متفاوت است. سیارک ها از عناصر شیمیایی معمولی مانند آهن و نیکل و یا سیلیکات ها تشکیل شده اند. دانشمندان متعقدند که این اجرام در اثر انفجار سیارات بزرگ به وجود آمده اند.

به سیارک هایی که بر اثر نیروی گرانش سیاره ها در مداری گیر افتاده باشند، سیارک اسیر می گویند. در این صورت سیارک مزبور به گرد سیاره بزرگتر می گردد.

منابع

1. کتاب چرا، چطور، چگونه؟ دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال. ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز. موسسه نشر و تحقیقات ذکر. تیر 1393.