چگونه می توانیم لینوکس را داخل ویندوز اجرا کنیم؟

گاهی در کنار ویندوز به عنوان سیستم عامل اصلی، اجرای لینوکس هم برای کارهای خاصی لازم می شود، به عنوان مثال برخی ابزارهای لینوکس برای برنامه نویسان بسیار کاربردی هستند. در این مواقع، معمولاً دو راهکار به ذهن می رسد، نصب و بوت دو سیستم عامل کنار هم که انجام و مدیریتش چندان آسان نیست یا استفاده از ماشین مجازی (VM) که علاوه بر مصرف بالای منابع سیستمی، پایداری خوبی هم ندارد. اما مایکروسافت در ویندوز 10 راه حل سومی را به نام زیرسیستم ویندوز برای لینوکس (Windows Subsystem for Linux) ارائه کرده که گزینه خوب و در دسترسی برای استفاده از لینوکس در ویندوز است.

زیرسیستم ویندوز برای لینوکس

اگر اولین بار است که نام این قابلیت را می شنوید، بگذارید آن را معرفی کنیم. این امکان از ابتدا در ویندوز 10 وجود نداشت و مایکروسافت همراه با بروزرسانی Fall Creators که در سال 2018 منتشر شد، به عنوان یک ویژگی اختیاری آن را به ویندوز 10 اضافه کرد. زیرسیستم ویندوز برای لینوکس (WSL) همانطور که از اسمش مشخص است برای اجرای لینوکس و برنامه های تحت آن در داخل محیط ویندوز ایجاد شده است؛ بدون نیاز به ماشین مجازی یا بوت دوگانه.

نکته ای که در مورد WSL وجود دارد آن است که این امکان صرفاً یک تجربه محیط دستوری است و خبری از دسکتاپ نیست. برای کاربران حرفه ای شاید این مسئله ای جدی نباشد، ولی برای کاربران عادی و با توجه به تنوع بالای دسکتاپ های لینوکس، این مسئله کمی ناامید کننده به نظر می رسد. اما نگران نباشید، خوشبختانه در حال حاضر امکان نصب یک دسکتاپ لینوکس در ویندوز فراهم شده است، فقط برای انجامش باید ابتدا WSL را فعال کرده باشید که در ادامه روند آن را توضیح می دهیم.

اطمینان از سازگاری ویندوز

اولین بخش از سازگاری ویندوز برای این ویژگی، 64 بیتی بودنش است. برای اجرای WSL حتماً نیاز به نسخه 64 بیتی ویندوز 10 دارید و این امکان روی نسخه 32 بیتی ویندوز نصب نخواهد شد. اگر مطمئن نیستید ویندوزتان 64 بیتی است یا نه، از تنظیمات اصلی (دکمه ویندوز + I) به قسمت System یا PC Info و سپس About بروید و جلوی System Type ببینید معماری سیستم عامل کدام یک است. اگر ویندوزتان 32 بیتی است و بخواهید WSL را اجرا کنید، باید سراغ نصب نسخه 64 بیتی آن بروید.

بخش دوم، نسخه یا شماره ساخت (Build Number) خود ویندوز است که در همان قسمت About و زیرمجموعه Windows specifications OS Build می توانید آن را مشاهده کنید. برای اجرای WSL، این شماره حداقل باید 14393 باشد. اگر پایین تر از آن است، باید ویندوزتان را بروزرسانی کنید.

وقتی این دو بخش وجود داشت، ادامه مراحل را برای نصب WSL و سپس دسکتاپ لینوکس دنبال کنید.

نصب WSL و Bash لینوکس

برای نصب WSL، ابتدا منوی استارت را بزنید و turn windows را تایپ کنید تا گزینه Turn Windows Features on or off در نتایج نمایش داده شود. روی آن کلیک کنید تا پنجره اش باز شود. پس از آنکه فهرست موارد در این پنجره بارگذاری شد، اسکرول کنید تا به Windows Subsystem for Linux برسید. این گزینه در حالت پیش فرض باید تیک خورده باشد. اگر نه، تیک آن را بگذارید و کلید OK را برای تایید بزنید. پس از تایید، ویندوز از شما می خواهد سیستم عامل را ری استارت کنید که این کار را انجام دهید.

وقتی دوباره وارد ویندوز شدید، زیرسیستم ویندوز برای لینوکس نصب است، اما هنوز محیطی برای اجرای دستورات لینوکس که به آن Bash اطلاق می شود، در دسترس ندارید. این محیط را باید از طریق فروشگاه ویندوز دانلود و نصب کنید. از منوی استارت، Windows Store را باز کرده و با جستجوی عبارت Linux گزینه Run Windows on Linux را انتخاب کنید تا نسخه های مختلف لینوکس مانند اوبونتو، دبین یا کالی برای نصب به شما نمایش داده شود. در اینجا هر کدام از این لینوکس ها را می توانید رایگان دانلود و نصب کنید. تفاوت آنها در دستورات مختلفی است که در Bash در اختیار شما قرار می گیرد. دقت داشته باشید که در این مرحله اینها فقط هسته لینوکس و Bash هستند و محیط دسکتاپی ندارند. این محیط را جلوتر اضافه خواهیم کرد.

این لینوکس ها مثل نرم افزارهای عادی نصب می شوند، بنابراین پس از اتمام نصب می توانید آن را از منوی استارت اجرا کنید یا در استارت با تایپ bash، گزینه Bash Run Command را باز کنید. با اجرای Bash پنجره ای شبیه به CMD ویندوز باز می شود که برای ورود دستورات لینوکس بکار می رود. در بار اول اجرا از شما یک نام کاربری و رمز عبور برای حساب کاربری لینوکس خواسته می شود که دفعات بعدی از این حساب داخل لینوکس نصب شده استفاده خواهید کرد.

هنگام استفاده از Bash و اجرای دستورات مختلف لینوکس، به این نکته مهم توجه داشته باشید که امکان ندارد بتوانید از طریق این محیط به ویندوزتان آسیب بزنید! زیرا تمام دستورات در داخل زیرسیستم اجرا می شوند و به بخش های سیستمی ویندوز دسترسی ندارید.

نصب یک دسکتاپ

همانطور که می دانید دسکتاپ های لینوکس مانند پوسته هایی روی هسته آن نصب می شوند و دسکتاپ ها وابسته به خود سیستم عامل نیستند.

حال که خود لینوکس را نصب کرده ایم، می توانیم سراغ نصب دسکتاپ برای آن برویم. در اینجا فرض می کنیم شما لینوکس اوبونتو را نصب کرده اید، اما در دیگر لینوکس ها هم تفاوتی زیادی در دستورات وجود نخواهد داشت. با باز کردن پنجره Bash، این دستورات را به ترتیب اجرا کنید تا اوبونتو بروزرسانی شود: sudo apt update و sudo apt upgrade.

در حالی که این بروزرسانی انجام می شود، به سایت SourceForge بروید و VcXsrv Windows X Server utility را از آن دانلود و نصب کنید. این ابزار مثل یک جور تونل زدن از ویندوز به لینوکس است که به شما اجازه می دهد به محیط گرافیکی دسکتاپ لینوکس دسترسی داشته باشید. پیش از ادامه کار، یعنی نصب دسکتاپ، مطمئن شوید که X Server به درستی نصب شده باشد.

دسکتاپ های زیادی برای نصب در لینوکس وجود دارد، اما یکی از ساده ترین آنها یعنی LXDE را نصب می کنیم. این دستور را وارد و اجرا کنید تا این دسکتاپ نصب شود: sudo apt install lxde. پس از اتمام روند نصب، این دو دستور را وارد کنید:

export DISPLAY=:0

export LIBGL_ALWAYS_INDIRECT=1

این دستورات به لینوکس می گویند دسکتاپش را از طریق X Server نمایش دهد.

حال سراغ X Server بروید و ابزار XLaunch را که همراه آن نصب شده باز کنید. در این ابزار به بخش X Display Settings بروید و از گزینه ها، One large window یا One large window without titlebar را انتخاب کنید. در پایین هم جلوی Display number عدد 0 را وارد کنید و Next را بزنید. در صفحه بعد، Start no client را انتخاب کرده و Next و سپس Finish را کلیک کنید.

اکنون همه چیز برای اجرای دسکتاپ لینوکس آماده است. کافی می باشد با دستور مورد نظر، دسکتاپ نصب شده تان را اجرا کنید. مثلاً در مورد LXDE دستور startlxde را می زنید تا دسکتاپ بالا بیاید. حالا در این محیط دسکتاپ می توانید به راحتی برنامه های نصب شده در لینوکس را اجرا کرده یا حتی نرم افزارهای جدید در آن نصب کنید.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «چگونه می توانیم لینوکس را داخل ویندوز اجرا کنیم؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله MakeUseOf ترجمه محمود صادقی، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.