نبض: اخبار اقتصاد و بازار جهانی برای شنبه 24 آذر 1403
به گزارش پورتال یو سی (شما می‌توانید)، مهم‌ترین اخبار اقتصادی ایران و جهان مورخ شنبه 24 آذر ماه 1403 به شرح زیر می‌باشد:
1. رشد تجارت جهانی
انتظار می‌رود ارزش تجارت جهانی در سال 2024 به رکورد 33 تریلیون دلار برسد. این افزایش عمدتاً ناشی از رشد 7 درصدی تجارت خدمات بوده است، در حالی که تجارت کالاها رشد کندتری را تجربه کرده است.
سازمان UNCTAD گزارش داده است که ارزش تجارت جهانی در سال 2024 به 33 تریلیون دلار خواهد رسید، که 1 تریلیون دلار بیشتر از سال گذشته است. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش 7 درصدی تجارت خدمات است، در حالی که تجارت کالاها تنها 2 درصد رشد داشته است. اقتصادهای توسعه‌یافته مانند ژاپن و اتحادیه اروپا در این رشد سهم بیشتری داشته‌اند، اما کشورهای در حال توسعه کاهش تجارت بین‌المللی را تجربه کرده‌اند.
2. تحولات بازارها در ایالات متحده
بازارهای مالی وال‌استریت به دلیل عملکرد قوی در بخش‌های فناوری و هوش مصنوعی، رکوردهای جدیدی ثبت کردند. سهام شرکت Salesforce با رشد 11 درصدی پیشتاز بوده است.
بازارهای مالی وال‌استریت در ماه دسامبر به دلیل افزایش سرمایه‌گذاری در فناوری و هوش مصنوعی به رکوردهای جدیدی رسیدند. افزایش ارزش سهام شرکت‌هایی مانند Salesforce و تسلا از مهم‌ترین رویدادها بوده است. این موضوع بازتابی از اعتماد سرمایه‌گذاران به فناوری‌های نوظهور و آینده اقتصاد دیجیتال است.
3. اقتصاد چین
دولت چین در تلاش برای تحریک مصرف داخلی و مقابله با کاهش رشد اقتصادی، سیاست‌های جدیدی را اجرا کرده است. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و بخش خدمات در اولویت قرار دارد.
دولت چین، با توجه به کاهش رشد اقتصادی، سیاست‌های جدیدی برای تحریک مصرف و افزایش سرمایه‌گذاری اجرا کرده است. این شامل تلاش‌هایی برای تقویت زیرساخت‌ها و توسعه بخش خدمات بوده است. رشد صادرات خدمات چین همچنان مثبت است، اما واردات و صادرات کالاها کاهش یافته است. این اقدامات نشان‌دهنده اهمیت بخش خدمات در اقتصاد چین در برابر کاهش عملکرد بخش صنعتی است.
4. بحران اقتصادی احتمالی در اروپا
آلمان، بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا، ممکن است به دلیل تعرفه‌های تجاری جدید آمریکا و فشارهای تورمی وارد رکود شود. همچنین رشد اقتصادی منطقه یورو بطورکلی کند بوده است.
اقتصاد آلمان به دلیل فشارهای تورمی و تعرفه‌های تجاری جدید، تحت فشار قرار گرفته و ممکن است وارد رکود شود. در همین حال، اتحادیه اروپا برای مقابله با بحران انرژی و چالش‌های اقتصادی، سیاست‌های حمایتی جدیدی را پیشنهاد داده است.
5. افزایش نگرانی‌ها درباره حمایت‌گرایی
سازمان OECD هشدار داده است که سیاست‌های حمایت‌گرایانه ممکن است زنجیره تامین جهانی را مختل کرده و رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد.
افزایش سیاست‌های حمایت‌گرایانه در کشورها، مانند تامین مواد معدنی استراتژیک و تحمیل تعرفه‌های جدید، تهدیدی برای زنجیره تامین جهانی محسوب می‌شود. سازمان OECD هشدار داده که این روند می‌تواند به کاهش همکاری‌های اقتصادی بین‌المللی منجر شود.
6. بازار انرژی
قیمت نفت همچنان تحت تاثیر تنش‌های ژئوپولیتیکی در خاورمیانه و تصمیمات OPEC+ ثابت مانده است، در حالی که قیمت طلا به دلیل افزایش عدم اطمینان‌های جهانی رشد کرده است.
قیمت نفت همچنان به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و تصمیمات اوپک پلاس ثابت مانده است. این امر تاثیر مستقیمی بر هزینه‌های انرژی و نرخ تورم جهانی داشته است. از سوی دیگر، طلا به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاری، شاهد افزایش قیمت بوده است.
7. رشد تجارت خدمات در کشورهای توسعه‌یافته
اقتصادهای پیشرفته، از جمله آمریکا و اتحادیه اروپا، در سه‌ماهه سوم سال شاهد رشد قابل توجهی در تجارت خدمات بوده‌اند، اما کشورهای در حال توسعه عملکرد کمتری داشته‌اند.
رشد تجارت خدمات در کشورهای توسعه‌یافته از جمله ایالات متحده و اروپا ادامه دارد. این رشد ناشی از تقاضای بالا برای خدمات فناوری اطلاعات و مشاوره تجاری است که در شرایط پساکرونا تقویت شده‌اند.
8. سیاست‌های فدرال رزرو آمریکا
بازارها چشم‌انتظار تصمیمات جدید فدرال رزرو در مورد کاهش نرخ بهره هستند، که می‌تواند تاثیر عمده‌ای بر روند بازارهای جهانی داشته باشد.
بازارها منتظر تصمیمات جدید فدرال رزرو آمریکا درباره نرخ بهره هستند. کاهش تورم در ماه‌های اخیر باعث شده انتظاراتی برای کاهش نرخ بهره به وجود آید که می‌تواند تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی و بازارهای مالی داشته باشد.
9. کاهش ارزش ارزهای بازارهای نوظهور
تقویت دلار آمریکا منجر به کاهش ارزش ارزهای بازارهای نوظهور و فشار اقتصادی بر این کشورها شده است.
تقویت دلار آمریکا باعث کاهش ارزش ارزهای بازارهای نوظهور شده و فشار اقتصادی بر این کشورها را افزایش داده است. این مسئله در کنار افت صادرات و واردات، وضعیت مالی بسیاری از این اقتصادها را پیچیده‌تر کرده است.
10. افزایش چالش‌های سرمایه‌گذاری
گزارش‌های جدید نشان می‌دهند که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در برخی مناطق کاهش یافته است، در حالی که کشورهای در حال توسعه تلاش می‌کنند خود را با اقتصاد جهانی تطبیق دهند.
گزارش UNCTAD نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در برخی مناطق کاهش یافته است، اما سرمایه‌گذاری در بخش‌های فناوری و انرژی‌های تجدیدپذیر همچنان در حال رشد است. این موضوع نشان‌دهنده تمرکز بیشتر کشورها بر سرمایه‌گذاری در حوزه‌های پایدار است.
تاثیر بر اقتصاد ایران
اخبار بازارهای جهانی تاثیرات متعددی بر بازار و اقتصاد ایران می‌گذارد. در اینجا برخی از این تاثیرات با توجه به وضعیت اقتصاد ایران بررسی شده است:
1. افزایش قیمت نفت و اثر بر درآمدهای نفتی ایران
با توجه به نوسانات قیمت نفت و تاثیر تصمیمات اوپک پلاس، ایران به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان نفت می‌تواند از افزایش قیمت نفت سود ببرد. این موضوع می‌تواند منجر به افزایش درآمدهای ارزی دولت شود و بخشی از کمبودهای بودجه را جبران کند. با این حال، محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها ممکن است مانع از بهره‌برداری کامل ایران از این فرصت شود.
2. تقویت دلار و کاهش ارزش ریال
افزایش ارزش دلار آمریکا در بازارهای جهانی به کاهش ارزش ریال در برابر دلار منجر می‌شود. این امر فشارهای تورمی بیشتری را در ایران ایجاد می‌کند، زیرا هزینه واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه افزایش می‌یابد.
3. کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در بازارهای نوظهور
با کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای نوظهور، جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای ایران نیز دشوارتر می‌شود. محدودیت‌های موجود در روابط بین‌المللی اقتصادی و تحریم‌ها، اثر منفی این روند را تقویت می‌کند.
4. رشد تجارت خدمات و فرصت‌های بالقوه
با توجه به رشد تجارت خدمات جهانی، ایران نیز می‌تواند با توسعه بخش‌های فناوری اطلاعات، مشاوره، و خدمات فنی و مهندسی از این فرصت بهره‌برداری کند. صادرات خدمات فنی مهندسی به کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان یکی از ظرفیت‌های ایران است که می‌تواند تقویت شود.
5. تغییرات در سیاست‌های اقتصادی چین
کاهش رشد اقتصادی چین و تمرکز این کشور بر مصرف داخلی ممکن است تقاضای چین برای مواد اولیه و انرژی از جمله نفت ایران را کاهش دهد. این موضوع می‌تواند بر صادرات ایران به چین تاثیر منفی بگذارد.
6. بحران در اروپا و تاثیر بر صادرات غیرنفتی
کاهش رشد اقتصادی و احتمال رکود در اروپا ممکن است منجر به کاهش تقاضای کالاهای صادراتی ایران به این منطقه شود. با توجه به تلاش‌های ایران برای گسترش صادرات غیرنفتی، این موضوع یک چالش جدید خواهد بود.
7. افزایش قیمت طلا و اثر بر سرمایه‌گذاری داخلی
افزایش قیمت طلا در بازارهای جهانی می‌تواند سرمایه‌گذاران ایرانی را به سمت خرید طلا سوق دهد. این موضوع ممکن است باعث کاهش نقدینگی در بازارهای داخلی و فشار بیشتر بر سایر بخش‌های اقتصادی شود.
8. افزایش حمایت‌گرایی جهانی و تجارت منطقه‌ای
با افزایش حمایت‌گرایی در سطح جهانی، ایران ممکن است فرصت‌های بیشتری برای تقویت تجارت منطقه‌ای پیدا کند. همکاری با کشورهای همسایه و منطقه می‌تواند نقش کلیدی در کاهش اثرات تحریم‌ها داشته باشد.
نتیجه‌گیری
این اخبار، هم فرصت‌ها و هم چالش‌هایی را برای ایران به همراه دارد. بهره‌برداری از فرصت‌ها مانند افزایش قیمت نفت و تقویت تجارت منطقه‌ای، نیازمند سیاست‌های مناسب داخلی و دیپلماسی اقتصادی قوی است. همزمان، چالش‌هایی مانند فشار تورمی و محدودیت‌های سرمایه‌گذاری خارجی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق برای مدیریت اقتصاد داخلی است.
