تفاوت بازار اول و دوم و تابلوهای اصلی و فرعی بازار سرمایه چیست؟

تفاوت بین بازار اول و دوم یا تابلوهای اصلی و فرعی در بورس چیست؟ آیا برای معامله در هر کدام از آنها باید شرایط خاصی را احراز کنیم؟ پاسخ به این سوال از نظر معامله‌گران منفی است. به عبارتی شما با دریافت یک کد سهامداری از کارگزاری‌ها، می‌توانید سهام درج شده در همه این بازارها و تابلوها را خریداری کنید. نه تنها در بازارها و تابلوهای مختلف بورس، بلکه امکان خرید و فروش در فرابورس (بازارهای اول و دوم و…) را هم برای شما فراهم می‌کند.

تفاوت‌های این بازارها، متوجه شرکت‌ها است. یعنی شرکت‌ها با توجه به میزان شفافیت، میزان سرمایه، میزان سهام در دست عموم (سهام شناور آزاد) و…، در بازارها و تابلوهای مختلف درج می‌شوند. البته این به این معنی نیست که شما موقع خرید، هیچ نیازی به بررسی تابلو سهام مد نظر خود نداشته باشید. بلکه یکی از معیارهای خرید شما، می‌تواند این موضوع باشد.

در این مقاله شما می‌توانید با تفاوت‌های بازار اول و دوم و تابلوهای اصلی و فرعی بازار بورس آشنا شوید.

معیارهای درج نماد شرکت‌ها در بازارهای مختلف

بورس تهران، بازارها و تابلوهای مختلفی دارد. بازار اول که مربوط به شرکت‌های بزرگتر و دارای سهام شناور بالاتر است و خود دارای دو تابلوی اصلی و فرعی است. بازار دوم هم برای شرکت‌های کوچکتر است که سرمایه ثبت شده آنها کمتر از 50 میلیارد تومان است. این سه تابلو، مربوط به معاملات سهام است، اما بورس بازارهای دیگری هم دارد. بازار اوراق بدهی، بازار اوراق مشتقه، بازار صندوق‌های قابل معامله و….

جدول زیر نشان می‌دهد که شرکت‌های درج شده در تابلوهای مختلف بورس چه تفاوت‌هایی با هم دارند.

شرکت‌ها برای پذیرش در بورس باید شرایط عمومی داشته باشند وگرنه باید قید بورس را بزنند یا اینکه سراغ فرابورس بروند. این شرایط عمومی که در جدول هم آمده، مربوط به وضعیت مالی و سودآور بودن شرکت و کیفیت گزارش حسابرس مستقل از وضعیت مالی شرکت است. اما درباره معیارهای اختصاصی، مهم‌ترین مورد میزان سرمایه شرکت است. شرکت‌هایی با بیش از 100 میلیارد تومان سرمایه ثبت شده می‌توانند برای حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس تهران درخواست بدهند، اما دیگران باید سراغ تابلوی فرعی یا بازار دوم بروند.

اگر نگاهی به سطرهای بعدی جدول بیندازید، به مواردی برمی‌خورید که معامله‌گران باید به آن توجه کنند. به عنوان مثال در دومین معیار اختصاصی، سهام شناور آزاد است که برای شرکت‌های تابلوی اصلی، 20 درصد است و در تابلوی فرعی و بازار دوم 15 و 10 درصد. منظور از سهام شناور، سهم‌هایی است که در اختیار عموم قرار دارد. می‌دانیم که سهامداران شرکت‌ها موقع عرضه سهام خود، معمولاً فقط درصدی از سهام خود را عرضه می‌کنند و مابقی در اختیار سهامداران عمده قرار دارد و خرید و فروش نمی‌شود.

اما این موضوع چه اهمیتی دارد؟ پاسخ نقدشوندگی است. معمولاً شرکت‌هایی که سهام شناور کمتری دارند، نقدشوندگی کمتری هم دارند چرا که تعداد سهامی که در اختیار عموم قرار دارد و مدام خرید و فروش می‌شود کمتر است. وقتی تعداد سهام در دست عموم و تعداد سهامداران یک سهم کمتر است، طبیعتاً تعداد عرضه و تقاضاها هم کمتر است. در این شرایط معمولاً فاصله سفارش‌های خرید و فروش زیاد است و تعداد سفارش‌ها هم کم. بنابراین اگر تصمیم به خرید و فروش چنین سهم‌هایی بگیرید، مجبور هستید به قیمت‌های کمتر فروش بزنید. البته از این نظر بین شرکت‌های مختلف در یک بازار تفاوت وجود دارد.

آگاهانه معامله کنید.