نحوه صحیح نگهداری از داروها

اکسیژن، نور خورشید و آب، عناصر اصلی حیات هستند. اما وجود این عوامل در محل نگهداری داروها موجب تخریب آنها می گردد. نگاهی به قفسه نگهداری داروهای خود بیندازید؛ شاید شما نیز مانند اغلب مردم، داروهایتان را برای سالیان متمادی نگهداری می کنید.

تمیز کردن قفسه داروها و اطمینان از شرایط نگهداری درست آنها موضوع بسیار با اهمیتی است. شما می توانید در این مقاله با برخی از مهم ترین نکات در زمینه نحوه صحیح نگهداری از داروها آشنا شوید.

آیا نگهداری داروها در قفسه حمام کار درستی است؟
افراد بسیاری از قفسه حمام برای نگهداری دارو استفاده می کنند اما این مکان، جای مناسبی برای نگهداری از داروها نیست. داروها در این قفسه از نور دور می مانند اما رطوبت ناشی از بخار استحمام به درون قفسه نفوذ خواهد کرد و بطور تدریجی موجب تخریب داروها می گردد. حتی بخار آب گرمی که در دستشویی زیر قفسه باز می کنید نیز موجب ورود رطوبت به داخل قفسه می گردد. رطوبت باعث تخریب داروها، درون بسته بندی شان می شود.

چه محلی برای نگهداری داروها مناسب است؟
سعی کنید به جای قفسه حمام، داروها و مکمل هایتان را در محلی خنک، خشک و در قسمتی از خانه که دور از نور پنجره و تغییرات هوایی بیرون پنجره قرار دارد نگهداری کنید. شاید کشوی کمد اتاق خواب یا کابینت آشپزخانه، محل مناسبی باشد. دقت داشته باشید تا کابینت بالای فر یا ظرفشویی که در معرض حرارت و بخار آب قرار دارند و نتیجه ای مانند حمام در پی خواهند داشت را انتخاب نکنید. به جزء مواردی که داروساز یا جعبه یا بروشور دارو تاکید می کند تا پس از باز شدن درب آن، داخل یخچال قرار گیرد، برای سایر داروها از یخچال استفاده نکنید. به خاطر داشته باشید که فضای یخچال اگرچه خنک ولی مرطوب است و کودکان کنجکاو به راحتی می توانند به آن دسترسی داشته باشند.

همچنین سعی کنید همواره بعد از تهیه دارو برچسب و نوشته های روی جعبه آن را مطالعه کنید زیرا همیشه استثناء وجود دارد. به عنوان مثال، بیشتر انواع انسولین (داروی بیماران دیابتی) باید پیش از باز شدن داخل یخچال قرار گیرد. پس از باز شدن، مادامی که از گرما و نور دور بماند لازم نیست داخل یخچال نگهداری شود. مدت ماندگاری آن در خارج از محفظه یخچال، به نوع آن بستگی دارد.

به منظور محافظت کودکان، تمام داروها و مکمل ها را از دسترس آنان دور و در یک محفظه کلیددار نگهداری کنید. کودکان اغلب قادر هستند خود را به کابینت های بالایی هم برسانند؛ از طرف دیگر قرص های رنگارنگی که شبیه آبنبات هستند، نظر آنها را جلب خواهد کرد. به همین دلیل، مولتی ویتامین های حاوی آهن همواره باید دور از دسترس آنها قرار گیرد. طبق گزارشات کمیته امنیت محصولات مصرفی آمریکا، 30 درصد از مرگ ناشی از مصرف دارو در کودکان، در اثر مسمومیت با مکمل های حاوی آهن می باشد.

چه محفظه ای برای نگهداری داروها مناسب است؟
اگر دارای فرزند هستید یا رفت و آمد کودکان به خانه شما زیاد است، ظرفی انتخاب کنید که بچه ها نتوانند آن را باز کنند. حتماً خودتان باز شدن جعبه را امتحان کنید تا متوجه شوید باز کردن آن تا چه اندازه آسان است. داروها را در قوطی های اصلی خودشان نگهداری کنید.

برای سهولت حمل و نقل، قرص ها را از یک قوطی بزرگتر به یک قوطی کوچکتر منتقل نکنید. حتی اگر قوطی کوچکتر نیز متعلق به همان نوع دارو باشد، چون ممکن است تاریخ انقضای آنها با هم مغایرت داشته باشد. برخی از داروها مانند داروهای قلبی حاوی نیترات هرگز نباید در قوطی دیگری قرار گیرند زیرا با قرار گرفتن در معرض هوا، نیترات موجود در آنها تبخیر می گردد.

نگهداری داروها در هنگام مسافرت
اگر به وسیله اتومبیل مسافرت می کنید و نیاز دارید تا برخی از داروها را در دسترس خود قرار دهید، آنها را داخل داشبورد نگذارید، زیرا ممکن است در اثر گرما، سرما یا بارانی بودن هوای بیرون و یا بخاری یا کولر خودرو، آسیب ببیند. در صورتی که هوایی سفر می کنید بهتر است داروها را در کیف دستی خود حمل کنید. زیرا محفظه حمل بار هواپیما نیز ممکن است طی پرواز خیلی سرد یا گرم شود. داروهای خود را در جعبه اصلی آنها حمل کنید تا ماموران امنیتی فرودگاه متوجه شوند که با نسخه پزشک تهیه شده اند.

اگرچه حمل اشیاء تیز در هواپیما ممنوع است اما بیماران دیابتی مجاز هستند انسولین، سوزن تزریق و سوزن قند خون را همراه خواهد خود داشته باشند. بنابراین در صورت ابتلا به دیابت، از پزشک خود بخواهید تا در یک نامه شرایط بیماری شما را توضیح دهد. در این نامه باید داروی مصرفی شما و وسائل مورد نیاز شما از جمله سرنگ قید شود. برای مدتی که در سفر هستید به میزان کافی قرص و انسولین بردارید و نسخه پزشک خود را هم همراه داشته باشید تا هم مشکلی برای همراه داشتن آنها پیش نیاید و هم در صورت نیاز بتوانید مجدداً تهیه کنید.

چیدن داروهای مصرفی تان در جعبه قرص در طول مسافرت آسان و کم حجم به نظر می رسد اما اگر زمانی که در جاده هستید، بسته بندی اصلی داروها را همراه خود نداشته باشید و دچار سانحه گردید، ممکن است با مشکل جدی مواجه گردید؛ در نظر بگیرید که شما از خانه تان دور هستید و در وضعیت اورژانسی قرار گرفته اید. در این صورت هیچ اطلاعی از سوابق پزشکی و دارویی شما در دسترس نیست و از آنجا که جعبه اصلی داروها را همراه خود ندارید، تشخیص دارویی که مصرف می کنید تقریباً غیر ممکن خواهد بود. طبق توصیه داروسازان «بهتر است طی سفر یادداشتی از تمام داروهای مصرفی، داخل کیف دستی یا کیف پول خود بگذارید.»

تا چه زمانی می توانیم یک دارو را نگه داریم؟
بدیهی است که باید تاریخ انقضاء دارو را ملاحظه کنید. در صورتی که تاریخ مصرف آن گذشته است آن را دور بیندازید. اگر پزشک شما مصرف یک داروی مشخص را قطع کرده است، هرچه سریع تر آن را دور بیندازید. داروهایی که قادر به خواندن برچسب آنها نیستید نیز بلافاصله دور بریزید.

شما می توانید از منطق خود استفاده کنید. اگر یک بطری شربت دارید که برچسب آن پاک شده است و از محتوای آن اطمینان ندارید، بیش از این آن را نگهداری نکنید. اگر قرص ها دچار تغییر رنگ، لک، شکنندگی یا بوی بد شده اند به سرعت آنها را دور بریزید. اگر دارویی که برای بیماری مزمن خود مصرف می کنید خیس شد (یا دارویی که باید داخل یخچال نگهداری می شد، در دمای خانه قرار گرفت) قبل از دور ریختن آن، بلافاصله برای تهیه مجدد به پزشک خود مراجعه کنید.

چطور داروها را منهدم کنیم؟
مطالعات نشان می دهد که ضایعات دارویی در آب آشامیدنی وجود دارند و برخی از داروها به محیط زیست آسیب وارد می کنند. متاسفانه هنوز در بسیاری از نقاط دنیا، فعالیتی برای پیشگیری از آلودگی محیط زیست در نظر گرفته نشده است. اما طبق یک دستورالعمل که در سال 2007 منتشر گردید، برای داروهای دور ریز، تاریخ مصرف گذشته و داروهایی که دیگر به آن نیاز ندارید، باید به شیوه های زیر اقدام نمایید:

• داروها را از قوطی (جلد) اصلی جدا نموده و داخل کیسه زباله بریزید.
• برای احتیاط بیشتر، قرص ها را با زباله های دیگر مثل تفاله چای و قهوه مخلوط نموده و داخل کیسه یا ظرف سربسته بریزید.

این دستورالعمل توصیه می کند تا داروها را داخل توالت نریزید؛ تنها در مواردی که قید می شود تا دارو بدین طریق منهدم شوند مجاز به این کار هستید.

پس از منهدم ساختن و دور ریختن داروهای غیر قابل مصرف، بهتر و آسان تر می توانید از داروهای مورد نیاز فعلی خود محافظت نمایید.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «نحوه صحیح نگهداری از داروها»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله وب سایت Health Day ترجمه شده توسط مجله سلام سلامت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]