چرا دور خورشید حلقه های براق تشکیل می شود؟
گاهی چند حلقه زیبای براق شبیه رنگین کمان دور خورشید دیده می شود. علت این پدیده چیست؟
حلقه های دور خورشید هاله نام دارند. این کمان های براق حلقوی هنگامی تشکیل می شوند که نور خورشید از سوی میلیون ها بلور ظریف یخ در اتمسفر بازتاب می شود.
بلورهای یخ بیشتر شش وجهی هستند یا شکلی شبیه صفحه یا قلم دارند و معمولاً در ابرهای سیروس بسیار بالا تشکیل می شوند. بلورهای یخ همانند منشورهای کوچکی عمل می کنند که نور خورشید را در زوایای ویژه ای باز می تابانند. رویت یک هاله 22 درجه ای در آسمان بسیار شایع است و گاهی دو نقطه درخشان در لبه این حلقه به چشم می خورد. نام این نقاط خورشید کاذب است.
از سوی دیگر هاله 46 درجه ای در فاصله ای بسیار دور از خورشید و هاله 9 درجه ای در فاصله بسیار نزدیک به خورشید بسیار نادر است. این دو هاله فقط زمانی رویت می شوند که نور خورشید از سوی بلورهای هرمی یخ منعکس شود.
هاله بیشتر در زمستان دیده می شود؛ زمانی که هوا سرد است و خورشید در فاصله کمی از زمین واقع شده است. هاله همچنین در اطراف ماه نیز قابل رویت است. علت رویت هاله اطراف ماه هم بازتاب نور ماه بوسیله بلورهای شش وجهی موجود در ابرهای سیروس است.
الگوهایی که کریستال های یخ می توانند ایجاد کنند.
- هاله 22 درجه: شایع ترین و قابل رویت ترین هاله، با زاویه 22 درجه از خورشید ایجاد می شود. در این درجه نور شکسته شده و از درون بلورهای شش وجهی یخ عبور می کند.
- رنگ قرمز و آبی: نور خورشید تمام رنگ ها را در خود دارد. نور آبی کمی بیشتر از نور قرمز شکسته می شود. به همین دلیل هاله ممکن است دارای ته رنگ قرمز یا آبی باشد.
- خورشید کاذب: خورشید کاذب در هر دو طرف هاله قابل رویت است. وقتی نور خورشید از بلورهای تخت شش وجهی یخ که در حال سقوط از درون ابر هستند، می گذرد خورشید کاذب ایجاد می شود.
- هاله 46 درجه: وقتی نور خورشید مسیر خاصی را از بین بلورهای یخ طی کند، یک حلقه خارجی ضعیف بندرت در اطراف خورشید و با فاصله دورتر قابل رویت می شود.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «چرا دور خورشید حلقه های براق تشکیل می شود؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله مجله دانستنیها، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
