ریشتر تنها ابزار اندازه گیری زمین لرزه نیست

مقیاس ریشتر در سال 1935 میلادی توسط چارلز ریشتر (Charles Francis Richter) برای سنجش زلزله های جنوب کالیفرنیا ابداع شد. این روش از مقیاس الگوریتمی به جای مقیاس خطی استفاده می کند و واقعیت این است که تفاوت بسیار زیادی بین لرزه های کوچک و انواع مرگبار آن وجود دارد.

در مقیاس الگوریتمی، زمین لرزه با بزرگای 7 ریشتر، 10 برابر شدیدتر از نوع 6 ریشتری و 100 برابر قوی تر از زلزله 5 ریشتری است. مقیاس ریشتر در حقیقت اوج دامنه امواج لرزشی را اندازه گیری کرده و آن را به عنوان برآوردی غیر مستقیم از زلزله ارائه می کند؛ بنابراین اگر زمین لرزه را مانند افتادن سنگی در یک گودال آب در نظر بگیریم؛ ریشتر، ارتفاع بزرگترین موج را اندازه گیری می کند و اندازه سنگ با میزان امواج را بررسی نمی کند. همچنین در زمان زمین لرزه، امواج در رسانای همگنی مانند آب حرکت نمی کنند؛ بلکه این حرکت در میان سنگ هایی با اندازه، شکل، تراکم و چیدمان های متفاوت رخ می دهد. انواع سنگ ها همچنین می توانند به شیوه های مختلفی روی موج تاثیر بگذارند؛ برخی از سنگ ها باعث تعدیل زلزله شده و برخی دیگر لرزش های خفیف را تقویت می کنند.

ریشتر با تمام مزایای خود معایبی نیز دارد و برای مثال نمی تواند تصویر دقیقی از زلزله های بزرگتر ارائه کند. این مقیاس همچنین نمی تواند اختلافات جزئی مناطق مستعد زلزله را نشان دهد و مزیتی برای افرادی که در تلاش برای ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله هستند، به شمار نمی رود. استیون مک کیب، رئیس گروه مهندسی زلزله موسسه ملی استاندارد و فناوری آمریکا می گوید: «ما نمی توانیم از ریشتر در محاسبات طراحی خود استفاده کنیم. کار ما به جابجا شدگی مرتبط است.»

جابجا شدگی یا میزان حرکت دقیق زمین یکی از روش های جایگزین برای توصیف زلزله است. یک روش دیگر، مقیاس بزرگای گشتاوری است که انواع موج های لرزشی را در بر می گیرد و به ساخت ابزارهای دقیق تر و محاسبات بهتری برای ارائه سنجش های مطمئن تر به منظور مقایسه رخدادهای لرزه ای منجر شده است.

مقیاس شتاب زمین نیز شامل سنجش سرعت و جهت تغییرات زمین است.

بطورکلی مقیاس های زمین لرزه با گذشت زمان بسیار پیچیده تر و دقیق تر شده اند و به دانشمندان و مهندسان در بررسی های بسیار دقیق و در نهایت برنامه ریزی بهتر برای آماده سازی در برابر زمین لرزه کمک می کنند.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «ریشتر تنها ابزار اندازه گیری زمین لرزه نیست»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله سما سالاری در مجله دانشمند، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.