وکیل تسخیری، کِی، کجا و چگونه؟
از آنجا که ممکن است فردی به عنوان متهم در دادگاهی حاضر شود، اما به هر دلیل، نتواند از خودش درست دفاع کند و به نوعی، حقوقش پایمال شود، قانون راهکاری را برای رفع این مشکل در نظر گرفته و آن حق گرفتن وکیل است.
طبق اصل 35 قانون اساسی، «در همه دادگاهها طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند. اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد.»
قانونگذار در تبصره یک ماده 186 قانون آیین دادرسی کیفری، جرایمی را که برای رسیدگی به آنها، باید متهم با وکیل تسخیری در دادگاه حاضر شود، برشمرده است: «در جرایمی که مجازات آن به حسب قانون، قصاص نفس، اعدام و حبس ابد میباشد، چنانچه متهم شخصاً وکیل معرفی ننماید، تعیین وکیل تسخیری برای او الزامی است. مگر در خصوص جرایم منافی عفت که متهم از حضور یا معرفی وکیل امتناع ورزد.» هرچند از متن ماده 186 میتوان استنباط کرد که برای هر موضوع کیفری، امکان تعیین وکیل تسخیری وجود دارد. اما در عمل، در غیر موارد مصرح در قانون، رویهای عملی برای تعیین وکیل تسخیری در دادگاهها وجود ندارد.