چگونه کوه آتشفشان کار می کند؟

کوه های آتشفشان در حقیقت «زخم ها» و «تاول» های پوسته سیاره زمین هستند و در هر کجا که پوسته ی زمین سست و نازک باشد یا رخنه ای در آن ایجاد گردد، آن زخم یا تاول می ترکد.

معمولاً در جایی که یک کوه آتشفشان شروع به فعالیت می کند، ابتدا دود غلیظی از کوه به هوا بلند می شود. سپس از اعماق زمین غرش هول انگیز و تکان دهنده ای به گوش خواهد رسید و زمین لرزه ی شدیدی آغاز خواهد گردید. آنگاه از درون زمین مواد گداخته ی آتشین (که آنها را اصطلاحاً گدازه می نامند) همراه با یک مایع گازدار و بسیار داغ به خارج فوران خواهد نمود.

آتشفشان ها در جاهایی که ابتدا یک گودال کوچک گدازه در آن به وجود آمده است، آشکار می گردند. آنگاه گدازه های مورد بحث از اعماق گودال می جوشند و زمین را می خورند و به دهانه ی خروجی گودال می رسند. در این قبیل گودال های کوچک، گدازه ها مقدار زیادی گاز دارند. گازهایی که در گدازه ها وجود دارند، باعث انفجار می گردند و گدازه ها را به آسمان پرتاب می کنند. سپس دوباره به صورت بارانی از سنگریزه فرو می ریزند و دور تا دور دهانه ی آتشفشان انباشته می شوند و کم کم به شکل کوهی به فرم مخروط در می آیند. اما همیشه به دور حلقه ی آتشفشان، کوه گنبدی شکل به وجود نمی آید. گاهی اوقات وقتی که گدازه ها از شکاف های پوسته ی زمین بیرون می ریزند، روی زمین جاری و تا مسافت های دور دستی بر سطح زمین گسترده می شوند.

در سال 1943 میلادی در مکزیک، کوه آتشفشان تازه ای بوسیله ی گدازه های آتشفشانی به وجود آمد. این کوه آتشفشان تا سال 1952 میلادی به فعالیت خویش ادامه داد تا آنکه بالاخره خاموش گردید و ارتفاعش به هزار متر رسید. یک آتشفشان دیگر که در سال 1951 میلادی شروع به فعالیت کرد، آتشفشان لامینگتون بود که در گینه نو قرار داشت.

بر طبق آخرین محاسباتی که به عمل آمده است، در دنیا تقریباً در حدود 500 کوه آتشفشان فعال وجود دارد که بزرگترین آنها در اقیانوس آرام قرار گرفته است. البته این کوه های آتشفشان در همه جا وجود ندارند. به عنوان مثال، در ایالات متحده آمریکا فقط یک کوه آتشفشان فعال به نام «لسن» هست.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «چگونه کوه آتشفشان کار می کند؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب به من بگو چرا و چگونه، نوشته ی آرکادی لئوکوم و ترجمه سعید درودی از انتشارات بهزاد، منتشر شده در 1391 با شابک 8-57-5959-964 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]