با همسر شکاک خود چه کنیم؟

بعضی عوامل در ارتباط بین افراد آنقدر مهم است که می تواند فضای رابطه را عوض کند یا سرنوشت یک رابطه را کاملاً تغییر دهد. یکی از این عوامل مهم، شک و تردید به طرف مقابل است؛ شک و تردیدهایی که مثل خوره به روح و جسم رابطه آسیب می زند و اگر به موقع به داد آن نرسیم، آن را از درون خشک می کند و از بین می برد.

• اما چه افرادی دائم به همه شک می کنند، نسبت به خواسته های خود تردید دارند و از این بابت در رنج و عذاب هستند؟
• اگر چنین حسی داشتیم، چگونه با آن مقابله کنیم، ریشه چنین حسی کجا است و چرا به سراغ مان می آید؟

در این مقاله شما می توانید با پاسخ سوال های فوق آشنا شوید.

شک یا بی اعتمادی

ریشه شک کردن به بی اعتمادی بر می گردد و فردی که دچار این احساس می شود، دیگران را مسئول این احساس خود می داند؛ یعنی فکر می کند عامل شک کردن او بازتاب و عکس العمل رفتار طرف مقابل است. افراد شکاک معتقدند رفتار دیگران عامل شک و تردید و دودلی های آنها است. این افراد بسیار جزئی نگر هستند و با فرافکنی، آنچه را که در دل خودشان هست، به دیگران منتقل می کنند. آنها اغلب در مورد دیگران هم قضاوت و پیش داوری می کنند. گاهی شک داشتن باعث بهبود شرایط می شود و آن هنگامی است که به موقع به داد چیزی که به آن شک کرده ایم، برسیم؛ اما اگر اینکار را ادامه دهیم و بگذاریم ذهن مان را بیش از حد به خود مشغول کند، بعد از مدتی این شک به حالت منفی در می آید و آرامش را از ما می گیرد.

نشانه های شکاک بودن

وقتی شک به حالت بیمارگونه و آزاردهنده دربیاید، فرد شکاک حتی دچار تنش هایی در عضلاتش می شود، ضمن اینکه ذهنش هم درگیر است و مدام با خودش کلنجار می رود که چگونه باید عمل کند که حال بهتری داشته باشد.

نوع افکار افراد شکاک به گونه ای است که فکر می کنند دیگران همیشه در حال توطئه و نقشه کشیدن هستند و می خواهند اثبات کنند دیگران آرامش آنها را از بین می برند. افراد شکاک اغلب رفتار مهربانانه ای ندارند، بسیار کینه ای هستند و نمی توانند گذشت داشته باشند.

چرا شک می کنیم؟

هنوز بطور قطع ثابت نشده چرا بعضی افراد بطور بیمارگونه ای شکاک می شوند، اما در این خصوص به چند نکته می توان توجه کرد که یکی از مهم ترین آنها، عوامل وراثتی است و محیط خانواده و چیزهایی که فرد از آن کسب می کند. گاهی رفتارهایی در خانواده فرد را به سوی بدبینی سوق می دهد؛ رفتارهایی که در کودکی رخ می دهد و تاثیر خود را بر روان او می گذارد. البته مصرف بعضی داروهای توهم زا هم باعث بدبینی می شود. میزان ترس ها و استرس هایی که منابع مشخصی ندارند نیز باعث احساس ناامنی و به دنبال آن شک و دودلی می شود؛ اینکه فرد نمی داند باید چه کار بکند و اغلب بین چند تصمیم گیر می افتد و نمی تواند بر ترس های خود بدرستی فائق آید. شرایط و حالات خاصی که در بعضی دوره های زندگی با آن مواجه می شویم هم باعث می شود به گونه ای اطمینان خود را از دست بدهیم و دچار شک و تردید شویم.

در شرایط خاص ما با دو نوع مشاهده مستقیم و مشاهده غیر مستقیم روبرو هستیم. در مشاهده مستقیم، خود فرد با توجه به تجربیات خود، مثلاً اگر خیانتی از دوستی دیده، دچار بی اعتمادی های منجر به شک و تردید می شود؛ اما در مشاهده های غیر مستقیم، فرد با توجه به تجارب و شنیده های دوستان خود چنین نتیجه ای می گیرد. حتی دیدن بعضی فیلم ها و نقل قول های اطرافیان هم باعث بدبینی و بی اعتمادی و در نهایت شک و تردید می شود. رفتار طرف مقابل هم گاهی عامل مهمی در بروز شک و تردید است؛ البته بعضی بی اعتمادی ها در شروع رابطه طبیعی است، زیرا دو طرف هنوز از همدیگر شناخت کافی ندارند، اما بعد از مدتی و با آگاهی و شناخت بیشتر، باید این تردید کم کم از بین برود.

جلب اطمینان

یکی از فضاهایی که شک و بی اعتمادی بیشتری در آن به چشم می خورد و آسیب زا می شود، شک بین زن و مرد است. اولین قدم برای جلب اعتماد بین همسران، داشتن توجه، صمیمیت و درک متقابل است. در واقع همسر ما باید احساس کند نزدیکترین شخص و صمیمی ترین فرد به ما است و بهتر از دیگران می تواند ما را درک کند. این به آن معنا نیست که شخص دیگری نمی تواند به ما کمک کند؛ ولی گاهی زن و مرد وقتی می بینند طرف مقابل در گفتگو با شخص دیگری، همفکری بیشتری نسبت به او دارد، احساس شان را به صورت بدگمانی و بددلی بیان می کنند. بنابراین ما باید اعتماد خود را به همسرمان نشان دهیم و این اعتماد را هم می توانیم با ارتباط صمیمانه به وجود آوریم؛ به این ترتیب، اگر هم گاهی دچار چنین تردیدهایی شویم، این شک و تردیدها خیلی زود از بین می روند؛ ضمن اینکه باید اینقدر به خود و طرف مقابل مان اعتماد داشته باشیم که با وقوع هر اتفاقی، نگران و مضطرب نشویم و اعتمادمان از بین نرود.

البته جلب اعتماد قبل از هر چیز نیاز به سلامت رفتار دارد. متاسفانه بعضی اوقات افراد فکر می کنند اگر کاری را پنهان کنند، به معنای آن است که می خواهند همسرشان نسبت به آنها بی اعتماد نشود؛ یعنی مخفی کردن یک کار اشتباه را به معنای اعتمادسازی و جلب اطمینان همسرشان می دانند؛ در حالی که اینکار به او و در نهایت رابطه شان، آسیب بزرگی می زند.

نداشتن صداقت

متاسفانه زن و مرد گاهی با یکدیگر صادقانه رفتار نمی کنند؛ مثلاً در شیوه رفتار اقتصادی و مالی، میزان درآمد و حتی نوع ارتباط با اطرافیان. گاهی ما به نظر خودمان از روی مصلحت به همسرمان دروغ می گوییم و برای این تصمیم مان هم توجیهاتی داریم و معتقدیم ممکن است اگر حقیقت را بگوییم، همسرمان به ما خرده بگیرد، منافع مان به خطر بیفتد یا حساسیت هایی برایش به وجود بیاید و ما را محدود کند. مثلاً بعضی زنان در زندگی زناشویی ترجیح می دهند درآمدشان مخفی بماند یا ارتباطاتی با دوستان و همکاران خود دارند که نمی خواهند درباره آنها به همسرشان توضیح دهند. مردان هم شاید ارتباطاتی با دوستان خود داشته باشند یا با همکاران شان به جاهایی بروند که ترجیح بدهند آنها را از همسرشان مخفی کنند. به این ترتیب مجموعه این رفتارهای غیر صادقانه در بلندمدت باعث می شود که همسران به هم نگاهی همراه با شک و بی اعتمادی داشته باشند و کم کم همین کارها باعث بدگمانی و بددلی طرف مقابل شود.

توجه به دو نکته برای پرهیز از بدگمانی و ایجاد شک و تردید در طرف مقابل ضروری است:

1) داشتن صداقت

برای دوری از هر گونه بی اعتمادی و شک و تردید، نخستین کار داشتن صداقت است؛ اینکه در نظر داشته باشیم به گونه ای رفتار نکنیم که موجب ایجاد حساسیت در همسرمان شود. البته اگر عشق و محبت بر رابطه ما حاکم باشد، مشکل زیادی به وجود نمی آید که بتواند به رابطه ما آسیب بزند، چون در این حالت، افراد طوری رفتار نمی کنند که باعث ایجاد بدگمانی در همسرشان شود. گاهی می بینیم جذابیت ها و کشش های زوجین نسبت به یکدیگر کمتر از کشش هایی است که در سایر مناسبات خانوادگی دارند و این موضوع بسیار خطرناک است؛ چون این باور در طرف مقابل ایجاد می شود که همسرش رغبت بیشتری برای معاشرت با دیگران دارد.

2) تلافی نکنیم.

ما نباید مناسبات اجتماعی خود را طوری طراحی کنیم که باعث بدگمانی همسرمان شود؛ چون گاهی این گونه رفتارها تعمدی است و به نظر می رسد می خواهیم تلافی یا خودنمایی کنیم. مثلاً شخص قبل از ازدواج خواستگارانی داشته و با مشاهده رفتار ناپسند همسرش و برای تلافی، شروع به تعریف از آنها می کند! این قبیل رفتارها آسیب های جدی و غیر قابل جبرانی به رابطه می زند، چون فرد می خواهد خودنمایی کند و همین موضوع باعث شک و بدگمانی همسرش می شود.

البته ما باید از حقوق خودمان آگاه باشیم و به هیچکس اجازه ندهیم آن را زیر پا بگذارد؛ مثلاً کسی نباید همسرش را محدود به خواسته ها و تمایلات خودش بکند؛ خودش هم نباید آنقدر ضعیف باشد که کاملاً محدود به چهارچوب ها و تمایلات همسرش شود.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «با همسر شکاک خود چه کنیم؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله یکتا فراهانی در مجله موفقیت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.