زخم بستر چیست؟
زخم بستر هنگامی بروز می کند که برای مدت طولانی، فشار زیادی به پوست وارد شود. این فشار باعث خواهد شد که جریان خون در آن بخش از پوست کاهش پیدا کند. بدون خون کافی، پوست می میرد و زخم بستر ایجاد می شود.
احتمال زخم بستر در افراد زیر بیشتر است:
- افرادی که از ویلچر استفاده می کنند و یا طولانی مدت در بستر قرار می گیرند.
- سالمندان
- افرادی که توانایی حرکت دادن بخش هایی از بدن را به مدت طولانی ندارند.
- دیابت
- بیماران مبتلا به آلزایمر
- داشتن پوستی آسیب پذیر
- عدم دریافت مواد مغذی کافی
در این مقاله شما می توانید با شرایط ایجاد زخم بستر و راه های پیشگیری از آن آشنا شوید.
مراحل زخم بستر
معمولاً زخم بستر چندین مرحله دارد. مرحله اول خفیف ترین و مرحله چهارم شدیدترین حالت آن می باشد.
مرحله اول: ایجاد ناحیه قرمز و دردناک روی پوست است که هنگام فشرده شدن، سفید نمی شود. این امر نشانه آن است که زخم بستر در حال ایجاد است.
مرحله دوم: در این مرحله، تاول های پوستی یا زخم های باز ایجاد می شود. ممکن است اطراف زخم ها قرمز و تحریک پذیر باشد.
مرحله سوم: در این مرحله یک سوراخ باز و فرو رفته در سطح پوست ایجاد می شود که در این حالت، بافت های زیر پوست تخریب شده اند و ممکن است بافت چربی زیر آن قابل مشاهده باشد.
مرحله چهارم: در این مرحله زخم بستر به حدی عمیق می شود که باعث تخریب عضلات، استخوان ها و حتی تاندون ها و مفاصل خواهد شد.
معمولاً زخم بستر در جایی که پوست، بخش های استخوانی را پوشانده ایجاد می شود، مانند:
- باسن
- آرنج
- ران ها
- پاشنه پا
- پشت
- پشت سر
مراقبت از زخم بستر
در صورتی که مراقبت کافی انجام شود، مراحل اول و دوم زخم بستر قابل درمان هستند. اما درمان مراحل سوم و چهارم این بیماری سخت تر خواهد بود و ممکن است زمان بیشتری برای درمان نیاز باشد.
فشار را در منطقه زخم کاهش دهید.
برای کاهش فشار، استفاده از بالش، کوسن و یا تشک های خاص که معمولاً با آب یا هوا پُر شده اند توصیه می شود. این ابزار در شکل ها و انواع مختلفی طراحی شده اند که هر فرد با توجه به نوع زخم بستر و اینکه این زخم در کدام ناحیه است می تواند از پزشک مشورت بگیرد و نوع مناسب آن را انتخاب کند.
تغییر موقعیت در این بیماران مهم است. بیمارانی که از ویلچر استفاده می کنند هر 15 دقیقه و بیمارانی که روی تخت قرار دارند هر 2 ساعت باید تغییر وضعیت بدهند. زخم را برای جلوگیری از عفونت تمیز نگاه دارید؛ با هر بار تغییر پانسمان زخم را نیز تمیز کنید.
در مرحله اول زخم بستر می توانید زخم را با استفاده از آب و صابون ملایم بشویید.
در مرحله دوم این بیماری، زخم را با کمک محلول نرمال سالین (آب و نمک) شستشو دهید تا بافت ها و سلول های مرده از پوست برداشته شوند.
در نظر داشته باشید که نباید از آب اکسیژنه یا بتادین برای شستشوی زخم ها استفاده شود چرا که این مواد باعث تخریب پوست خواهند شد. می توان زخم را با پانسمان های خاصی پوشاند، این پانسمان ها از عفونت زخم ها پیشگیری می کنند، زخم را مرطوب نگاه می دارند و به بهبود آن کمک می کنند، در مورد بهترین نوع پانسمان با پزشک خود مشورت کنید.
نوع پانسمان به سایز و مرحله بیماری بستگی دارد. غالباً مراحل سوم و چهارم با کمک پزشک قابل درمان هستند.
چند نکته را به یاد داشته باشید:
- بیمار را در وضعیتی قرار دهید که فشاری به زخم وارد نشود.
- زخم ها را همواره تمیز نگاه دارید.
- وضعیت زخم ها را هر روز بررسی کنید.
- در صورت بدتر شدن زخم حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
- مصرف غذاهای مقوی، خواب کافی و از بین بردن فشار از روی زخم به بهبود بهتر آن کمک می کند.
- مناطق اطراف زخم را هرگز ماساژ ندهید زیرا باعث آسیب بیشتر می شود.
- از کوسن های حلقه ای استفاده نکنید.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «زخم بستر چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله MedlinePlus ترجمه شده توسط مجله سلام سلامت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
