آیا بنزین سوپر در سلامت خودرو تاثیر دارد؟

مطمئناً شما هم یکی از جمله های زیر را بارها شنیده اید:

1. بنزین سوپر بزنید تا خودروی سالم داشته باشید.
2. اگر نمی خواهید همیشه بنزین سوپر بزنید، حداقل بعد از هر سه باک، حتماً یک باک سوپر بزنید تا جرم های موتور خودرو را بشوید.
3. استفاده از بنزین سوپر باعث می شود تا خودرو سرعت و شتاب بیشتری داشته باشد.
4. بنزین معمولی در موتور و انژکتورها رسوب می کند و باعث می شود بعد از مدتی موتور به خرج بیافتد.
5. استفاده از بنزین سوپر با صرفه تر است؛ چرا که با یک باک مسافت بیشتری را می توان طی کرد.
6. قدرت موتور با بنزین سوپر بیشتر می شود.

اما این جمله ها چقدر صحت دارند؟ مگر تفاوت بنزین سوپر و معمولی در چیست؟

برای پاسخ به سوالات فوق باید گفت تفاوت بنزین سوپر با معمولی در یک چیز خلاصه می شود و آن «اُکتان» است. بنزین سوپر فقط عدد اکتانی بالاتر نسبت به بنزین معمولی دارد، بطوریکه اکتان در بنزین معمولی 87 و در بنزین سوپر بیشتر است.

نکته: در کشورهای مختلف، معمولاً بنزین با اکتان 87 را معمولی (Regular)، با اکتان 88 را ویژه (Special)، با اکتان 89 را درجه متوسط (Mid Grade)، با اکتان 91 را مرغوب (Premium) و بنزین با اکتان 93 را فوق العاده مرغوب (Super Premium) نام نهاده اند. این در حالی است که در ایران میزان اکتان بنزین مشخص نیست.

اما اکتان چیست و اکتان بالاتر چه مزیتی در سوخت ایجاد می کند؟

اکتان را می توان به زبان ساده «ضریب بِهسوزی بنزین» یا «توانایی محترق نشدن بنزین در مقابل فشار و حرارت» نامید. هرچه اکتان بنزین بالاتر باشد، در این صورت سوخت، دیرتر مشتعل شده و در مقابل احتراق ناخواسته مقاوم تر می شود. اما احتراق ناخواسته چیست؟

در موتورهای چهار زمانه، وقتی پیستون به طرف پایین حرکت می کند، مخلوط هوا و بنزین را به داخل سیلندر می کشد. در مرحله بعد پیستون به طرف بالا حرکت کرده و مخلوط هوا و بنزین را فشرده می کند. در اینجا است که شمع جرقه زده و این مخلوط منفجر می شود و قدرت حاصل از این انفجار، پیستون را به سمت پایین حرکت می دهد. راندمان موتور چهار زمانه به هر چهار مرحله مکش، تراکم، احتراق و خروج دود وابسته است. اما محترق شدن مخلوط سوخت و هوا در مرحله دوم از اهمیت خاصی برخوردار بوده چرا که اگر مخلوط مذکور قبل از رسیدن به پیستون به بالاترین نقطه و جرقه شمع، در اثر حرارت زیاد حاصل از فشار، منفجر گردد هم از قدرت موتور کاسته می شود و هم عمر مفید قطعات موتور کاهش خواهد یافت. به این منظور، افزودنی هایی به بنزین اضافه می شود تا در مقابل احتراق ناخواسته مقاوم تر گردد.

بطورکلی می توان گفت برای موتورهایی مانند پیکان و پرایدهای کاربراتوری قدیمی که نسبت تراکم آنها پایین است، از آنجا که مخلوط بنزین و هوا آنقدر متراکم نمی شود که احتراق خودبخودی رخ بدهد، استفاده از بنزین سوپر و معمولی هیچ تفاوتی نخواهند داشت. بنزین سوپر برای خودروهایی توصیه می شود که موتور آنها نسبت تراکم بالایی دارند. این خودروها اگر از بنزین معمولی استفاده نمایند دچار کوبش شده و موتور به مرور زمان آسیب خواهد دید. می توان گفت کلیه خودروهای امروزی به نوعی باید بنزین سوپر استفاده نمایند تا قدرت و شتاب معمولی خود را داشته باشند.

به عنوان نتیجه گیری می توان بیان کرد که بنزین سوپر، نه سرعت را افزایش می دهد و نه شتاب را، حتی قدرت بیشتری نیز تولید نمی کند. این بنزین تاثیری در مصرف سوخت هم نخواهد داشت و تمیز کننده موتور هم نیست. بنزین سوپر فقط باعث می شود که موتور نرم تر کار کند و عمر مفید آن افزایش یابد.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «آیا بنزین سوپر در سلامت خودرو تاثیر دارد؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد.