با راهکارهای ارتقای تمرکز آشنا شوید
آیا ذهنتان مدام از شاخه‌ای به شاخه دیگر می‌پرد؟ آیا بیش از چند دقیقه کوتاه نمی‌توانید روی یک موضوع مشخص متمرکز بمانید؟ برنامه‌ها و اهداف روزانه‌تان نصفه نیمه می‌مانند و نمی‌توانید به هیچ یک از آن‌ها جامه عمل بپوشانید؟ آیا در پایان روز متوجه می‌شوید در مطالعه دروس یا انجام وظایف شغلی کار چندانی از پیش نبرده‌اید و از این بابت احساس گناه می‌کنید؟ اگر پاسخ شما به هر یک از پرسش‌های مذکور مثبت است، با ما باشید تا راهکارهای ارتقای تمرکز را به شما نشان دهیم.
کسانی که به باشگاه‌های ورزشی مراجعه می‌کنند، در ماه‌های اول نمی‌توانند وزنه‌های سنگین بردارند. دلیل آن است که در روزهای ابتدایی، ماهیچه‌ها ضعیف هستند و حتماً باید از یک برنامه مشخص هفتگی پیروی کرد تا به مرور زمان پیشرفت نمود. مغز نیز درست مثل ماهیچه‌ها عمل می‌کند و اگر بخواهیم قدرت تمرکز و توجه خودمان را ارتقا بخشیم، باید از تمرینات مشخصی پیروی نماییم.
اگر به این موضوع علاقمندید، مقاله از تنبلی تا عمل گرایی راهی نیست را نیز مطالعه فرمایید.
محیط
محیطی که برای انجام وظایف خود در نظر گرفته‌اید، نقشی حیاتی در قابلیت تمرکز شما دارد. در صورتی که فضای اطراف شما برایتان راحت‌تر و خوشایندتر باشد، قدرت تمرکز شما در آن مکان ارتقا پیدا خواهد کرد.
بدین منظور چند ایده را در مورد بهبود محیط فیزیکی به شما شرح می‌دهیم:
مکان مشخصی را برای کار کردن در نظر بگیرید.
اگر پشت میز کار یا مطالعه خود غذا می‌خورید و به گشت‌وگذار در اینترنت می‌پردازید، تمرکز کردن در آن مکان برایتان سخت خواهد شد. یکی از روش‌هایی که از طریق آن می‌توان به مغز آموزش داد وقت تمرکز کردن فرا رسیده است، این است که مکان مشخصی را برای انجام کارهای مخصوصی مانند مطالعه و درس خواندن اختصاص بدهید و هیچ‌گاه در آن مکان به تماشای فیلم، چک کردن شبکه‌های اجتماعی و… نپردازید.
از راحتی خود اطمینان حاصل کنید.
میز و صندلی خود را طوری کنار هم قرار بدهید که ارتفاع متناسبی داشته باشند. اگر میزتان خیلی بلند باشد یا صندلی‌تان ازتفاع کمی داشته باشد، احساس ناراحتی خواهید کرد و بهانه‌ای دستتان خواهد آمد برای بلند شدن از پشت میز و ترک کاری که باید به انجام آن می‌پرداختید.
تا حد امکان از حواس‌پرتی‌های محیطی دور بمانید.
وجود صدای ثابت در پس‌زمینه محیط، باعث می‌شود حواستان به صداهای دیگر محیط پرت نشود. گوش دادن به موسیقی ملایم یکی از راهکارهای کارآمد برای افزایش تمرکز به شمار می‌رود. صداهای طبیعت نیز می‌توانند به افزایش تمرکز کمک کنند. بدین منظور می‌توانید صدای امواج دریا یا بارش باران را دانلود کرده و به هنگام انجام کاری که به تمرکز بالایی نیاز دارد، آن را پلی کنید.
اگر به این موضوع علاقمندید، مقاله با کاتالیزورهای رسیدن به موفقیت آشنا شوید را نیز مطالعه فرمایید.
نوع تفکر
حواس‌پرتی مداوم آن‌چنان شیوع پیدا کرده که پزشکان نام مشخصی برای آن در نظر گرفته‌اند: ADT یا همان اختلال نقض توجه. اگر این اختلال به درستی شناسایی و اصلاح نشود، افسار زندگی از دست خواهد رفت و و کارآیی پایین ناشی از این حواس‌پرتی، موفقیت‌های فردی، تحصیلی و شغلی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
به منظور دور ماندن از پیامدهای ناگوار عدم تمرکز، رهنمودهای زیر را سرلوحه خود قرار دهید:
زمان مشخصی را برای فکر کردن به امور مختلف اختصاص دهید.
یکی از دلایل عمده نداشتن تمرکز، این است که در طول روز دائماً به امور مختلف فکر می‌کنیم و نگران آن‌ها می‌شویم. این نگرانی می‌تواند تعیین ضرب‌العجل برای پروژه‌ها باشد یا بررسی مشکلات خانوادگی همکار و یا حجم بالای وظایفی که باید به انجام برسانیم. هر لحظه که احساس کردید نگرانی درباره یک موضوع، حواستان را از کاری در حال انجام آن هستید، بازمی‌دارد، آن نگرانی را روی کاغذ بنویسید تا در زمانی مشخص از روز، به بررسی جوانب مختلف آن بپردازید.
در هر لحظه صرفاً به انجام یک کار بپردازید.
اگر وسط انجام کار، وقفه‌هایی 15 الی 30 دقیقه‌ای ایجاد می‌کنید و به پاسخ دادن ایمیل، ارسال پیام متنی یا برقراری تماس تلفنی می‌پردازید، تمرکز کردن برایتان خیلی سخت خواهد شد. به منظور دور ماندن از این تله، در هر لحظه صرفاً به انجام یک کار بپردازید و از مالتی‌تسکینگ دوری نمایید.
بین کارهای نه چندان مهم و اقداماتی که نیاز به توجه بالا دارند، تعادل برقرار کنید.
بعد از یک تمرکز طولانی و سنگین، مغزتان نیاز به استراحت خواهد داشت. به عنوان نمونه، اگر دو ساعت تمام سرگرم حساب‌وکتاب دخل‌و‌خرج‌ها باشید، حتماً احساس خستگی خواهید کرد. در این مواقع با انجام یک کار نه چندان مهم، انرژی ذهنتان را شارژ کنید و پیش از آن‌که دوباره سر بودجه‌بندی مخارج بروید، 15 دقیقه به مرتب کردن محیط اطرافتان بپردازید.
اولویت‌بندی کنید.
زیاد بودن حجم کارهای روزانه، گیج‌کننده و دلهره‌آور است. در این صورت به احتمال زیاد شما مدام از شاخه‌ای به شاخه دیگر خواهید پرید و تصور خواهید کرد که در حال سروسامان دادن به کارها هستید. در حالی که در واقعیت، هیچ نتیجه مفیدی را رقم نخواهید زد. توصیه می‌کنیم روزانه 10 الی 15 دقیقه وقت بگذارید، لیست فعالیت‌های روزانه خود را تهیه کنید، پنج مورد از مهم‌ترین آن‌ها را انتخاب کرده و صرفاً انجام آن‌ها را در اولویت قرار دهید.
اگر به این موضوع علاقمندید، مقاله چگونه هدفگذاری کنیم و در مسیر رسیدن به آرمان‌های خود قدم برداریم؟ را نیز مطالعه نمایید.
چند توصیه بیشتر برای ارتقای تمرکز
به زنگ تفریح بروید.
حتی اگر در تمرکز کردن به استاد هم تبدیل شوید، باز هم به تایم استراحت نیاز خواهید داشت. ذهن ما قادر است روزانه هشت ساعت روی یک موضوع متمرکز شود. بهتر است این هشت ساعت را به بازه‌های زمانی یک ساعته تقسیم کنید و بین هر بازه زمانی 5 الی 10 دقیقه به استراحت بپردازید. بدین ترتیب مغزتان استراحت خواهد کرد و برای بازه تمرکز بعدی آماده خواهد شد.
از هندزفری یا هدفون استفاده کنید.
اگر دانش‌آموز هستید یا در شغلی مشغول به کارید، از استفاده از هندزفری یا هدست غافل نشوید. دوستان یا همکاران وقتی ببینند که هدست به گوش دارید، مزاحمتان نخواهند شد و شما قادر خواهید بود به دور از حواس‌پرتی اطرافیان به مطالعه دروس یا انجام وظایف شغلی بپردازید.
برای خودتان پاداش در نظر بگیرید.
به عنوان نمونه، با خودتان عهد ببندید که اگر 45 دقیقه بدون حواس‌پرتی و با تمرکز بالا به انجام یک فعالیت مشخص پرداختید، در زمان استراحت یک فنجان قهوه یا چای خواهید نوشید. چنین پاداش‌های کوچکی عامل انگیزشی بسیار موثری به شمار می‌روند.
سخن پایانی
همان‌گونه که ساختن عضلات قوی و خوش‌فرم زمانبر است، رسیدن به تمرکز ذهنی نیز یک شبه محقق نخواهد شد. به عنوان اولین گام، باید شناسایی کنید که حواس‌پرتی و عدم توجه، چه تاثیرات سوئی بر زندگیتان دارد. اگر ذهنتان مدام به سمت جزئیات بی‌اهمیت جلب می‌شود و در دستیابی به اهداف خود با چالش مواجه شده‌اید؛ وقت آن فرا رسیده که ارزش بیشتری برای زمان خود قائل شوید. هرچه بیشتر ذهن خود را به سلاح تمرکز مجهز سازید، به همان اندازه در دستیابی به موفقیت، لذت و رضایت از زندگی عملکرد درخشان‌تری خواهید داشت.
