مشکلات بی توجهی به صنایع دستی و راه حل

در حالی که از 602 اثر صنایع دستی ثبت شده در یونسکو 366 اثر متعلق به ایران است، اما هرگاه در بازارهای بین المللی صحبت از صنایع دستی ایران می شود، تنها قالی ایرانی نظرها را به خود جلب می کند؛ و این در شرایطی است که امروزه در دنیای تجارت، صنایع دستی به عنوان یک هنر صنعت علاوه بر حفظ جایگاه خود در عرصه هنر و هویت بخش ملی، یک منبع مهم ارزش افزوده و بهره وری اقتصادی به شمار می آید. سازمان بین المللی گردشگری نیز از صنایع دستی به عنوان صنعتی که بیشترین تاثیر را در جذب گردشگر و رونق اقتصاد محلی دارد، یاد می کند.

به گزارش پورتال یو سی (شما می توانید)، هند در سال 2014 حدود 5 میلیارد دلار از محل صادرات صنایع دستی درآمد داشته است. چین درآمد خود از این صنایع را به رقم 5 میلیارد و 500 میلیون دلار رسانده است. پاکستان نیز یک میلیارد و 500 میلیون دلار از فروش صنایع دستی بدست آورده و ویتنام سهم درآمد خود از طریق فروش این صنایع را به 500 میلیون دلار ارتقاء داده است.

حال این ارقام را با 174 میلیون دلار صادرات صنایع دستی ایران در سال گذشته مقایسه کنید. بر اساس آمار اداره کل صادرات صنایع دستی (بدون احتساب زیورآلات دستی) در سال 1394، با رشد 13 درصدی نسبت به سال قبل خود 174 میلیون دلار بوده است. اما چرا این بضاعت اندک؟

بدون تردید، این بضاعت اندک حاصل نداشتن استاندارد، عدم برندسازی و بازاریابی ناموفق در بازارهای جهانی است. حاصل عدم بروزرسانی و نداشتن درک مناسب از نیاز مصرف کنندگان خارجی به همراه نبود بسته بندی مناسب است. حاصل واردات بی رویه و بدون کنترل صنایع دستی خارجی و قاچاق این کالاها است.

در کنار این موارد؛ مشکل بیمه هنرمندان، افزایش مالیات بر ارزش افزوده، گرانی مواد اولیه و بالا بودن قیمت حامل های انرژی از دیگر معضلاتی است که به تولید هنرهای صناعی ایران آسیب زده و صادرات آن را نیز تحت تاثیر قرار داده است.

آنچه که هم اکنون قابل انکار نیست، دور ماندن صنایع دستی کشورمان از نقش آفرینی در عرصه اقتصادی است. صنعتگران ایرانی حضور در بازارهای جهانی را رویا می دانند و بازار داخلی را به رقبای چینی و هندی واگذار کرده اند. این وضعیت در حالی است که در کشوری با اقوام و فرهنگ مختلف زندگی می کنیم و با توجه به ویژگی های متنوع اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی آن، هر شهر و روستایی، صنعت خاص خودش را تولید می کند. ضمن آنکه فعالیت در این عرصه مزیت های قابل توجه دیگری نیز دارد، با کمترین هزینه و سرمایه در شهر و روستا و حتی در میان عشایر، قابل توسعه و آموزش است. مواد اولیه آن نیز به سهولت در داخل کشور در دسترس بوده و نیاز به واردات آن نیست. همه اقشار و نیروهای فعال در جامعه بویژه بانوان که ذاتاً هنرمند آفریده شده اند نیز می توانند در این زمینه فعالیت کنند بطوریکه می توان از این پتانسیل بهره برد و زنان خانه دار را نیز برای تولید صنایع دستی تشویق کرد.

در این تردیدی نیست، صنایع دستی که حاصل تلاش گذشتگان است، در حال حاضر می تواند به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصادی و فرهنگی در ایران، ابزاری برای صادرات کالا، اشتغال زایی، جذب توریسم و بالا بردن سطح تولید ملی به شمار رود. مشروط بر اینکه ضمن رفع موانعی که به آن اشاره شد، با ارائه تدبیر درست از سوی کارشناسان در زمینه نوآوری و خلاقیت در تولیدات متناسب با نیازهای جامعه کنونی و همچنین اولویت قرار دادن برندسازی صنایع دستی شاخص هر استان در جهت بازاریابی آن در بازارهای جهانی گام برداریم. بدین ترتیب می توان از این توان ویژه در مدیریت اقتصادی کشور بر مبنای اقتصاد بدون نفت بهره برد.

منابع

خبر علمی «مشکلات بی توجهی به صنایع دستی و راه حل» توسط هیئت تحریریه خبر پورتال یو سی (شما می توانید) با استناد به گزارش میترا طوری، ترجمه، تدوین و نگارش شده است.