راهنمای سفر به کوهرنگ چهارمحال و بختیاری

استان چهارمحال و بختیاری را می توان گنجینه غنی از بی نظیر ها در ایران دانست. طبیعتی که در این استان جاخوش کرده است، از بسیاری جهات کم نظیر و حتی بی نظیر است. زمستان های طولانی روی زمین های چین خورده زاگرسی منطقه، باعث شده سفره های زیرزمینی وسیعی از آب شیرین را به وجود آورد. با آمدن فصل بهار و ذوب شدن برف روی کوه ها، این سفره ها غنی تر از هر زمان دیگری می شود تا جایی که از هر سنگی چشمه ای می جوشد.

کوهرنگ، از توابع استان چهارمحال و بختیاری، جاذبه های خارق العاده طبیعی زیادی دارد. از دشت های لاله واژگون تا آبشارهای متعدد و چشمه های شفابخش بگیرید تا بزرگترین یخچال طبیعی کشور، که همه را در خود جای داده است.

برای رفتن به کوهرنگ باید به سمت شهرکرد حرکت کنید و از آنجا به سمت چلگرد تغییر مسیر دهید. زیبایی های خارق العاده یک به یک خود را به شما نمایان می کنند. برای اینکه از تمام موهبت های طبیعی منطقه کوهرنگ بازدید کنید، باید حداقل یک فرصت دو روزه برای اقامت در شهرکرد یا چلگرد را در نظر بگیرید.

در این مقاله شما می توانید با برخی از جاذبه های گردشگری کوهرنگ آشنا شوید.

دشت لاله های واژگون

در شاهنامه فردوسی آمده است:
سراسر دشت به تماشا آمده بودند؛ جوان رعنای «شاهنامه» سوار بر اسب از کنار گل ها و سبزه ها می گذشت. گنجشکان، فریاد شادی سر می دادند و گل ها هر آن، رنگ تازه تری به خود می گرفتند. گونه هایشان از شوق چنین دیداری سرخ تر از هر روز دیگری بود… جهان به زیبایی تمام می گذشت، تا اینکه «افراسیاب» چون کسوفی خوفناک از راه رسید. آری، حیله «گرسیوز» مکار، کارگر افتاده بود؛ و «افراسیاب» تا خون جوان معصوم را نمی ریخت؛ آرام و قرار نمی گرفت. همهمه ای در دشت بلند شد؛ و درست زمانی که تیغ تیز «افراسیاب»، گلوی «سیاوش» را درید، آن همه زیبایی افسرده شد. لاله ها که تا آن زمان به هوای دیدن رخ «سیاوش» قد کشیده بودند؛ سر به زیر انداختند و هر از گاهی، اشکی به یاد تنهایی و مظلومیت سیاوش از گوشه گلبرگ هایشان به زمین می ریخت. لاله ها از این غم بزرگ دلشان گرفت و عمرشان کوتاه شد؛ عمری به کوتاهی یک ماه. هر سال، لاله های داغدار سیاوش در عمر کوتاه شان، تا می توانند زیبایی خلق می کنند. آنها تمام دشت سنگلاخی را به گلستانی بی بدیل تبدیل می کنند؛ که هوش از سر هر بیننده ای می برد.

اگر می خواهید تمام شگفتی های دشت را تجربه کنید (از باز شدن گلبرگ گل ها در زیر انوار طلایی خورشید، تا دیدن عشق بازی مداوم پروانه ها با معشوقه کم عمرشان) باید صبح زود آنجا باشید. دشت با شهرکرد حدود 85 کیلومتر فاصله دارد. شاید از نظرتان فاصله طولانی نباشد؛ اما داستان جاده های غرب کشور با داستان جاده های شرقی ایران تفاوت بسیاری دارد. هرچه جاده های شرقی به اصطلاح کفی و هموار است؛ جاده های غربی؛ پُر از دست انداز و پیچ و خم است. تا جایی که ممکن است این مسیر کوتاه دو تا دو ساعت و نیم طول بکشد. پس اندکی زودتر از اقامتگاه تان بیرون بزنید.

بهتر است خودروهایتان را در روستای فخر آباد، آخرین آبادی قبل از دشت پارک کنید. حدود یک ساعت پیاده روی جذاب تا پای کوه در انتظارتان است. اگر واقعاً سحرخیز باشید و خوش شانس، در راه می توانید در کنار انواع متنوعی از گیاهان و گل های وحشی، کبک دری، کل، زاغ نوک زرد یا نوک قرمز و حتی خرس قهوه ای را ببینید.

لاله های واژگون همانطور که از نام شان پیدا است؛ گل های علفی و پیازی هستند؛ که به جای اینکه مانند هر گل دیگری سر به آسمان و آفتاب داشته باشند؛ به سمت زمین روی برگردانده اند. فارغ از داستان غم انگیزشان که فردوسی در شاهنامه روایتگر آن است؛ زیبایی خارق العاده ای دارند. پیاز این گیاه زمستان های سرد را دوام آورده؛ و بعد از بارش های اوایل بهار کم کم از دل زمین سر بر می آورد. ساقه شان نسبت به دیگر لاله ها بسیار بلندتر است و حتی تا 120 سانتیمتر هم می رسد. اواخر فروردین که خورشید گرمای بیشتری دارد؛ غنچه ها باز می شوند و دشت مانند فرش قرمزی زیر پایتان گسترده می شود؛ تا شاهد عظمت هنرمندی خداوند باشید.

آبشار علی خان

در نزدیکی دشت لاله ها و 40 کیلومتر مانده به روستای جذاب «سر آقا سید»، آبشار زیبایی وجود دارد، که سر چشمه اش در ارتفاعات بالا دست است. این آبشار از میان تنگه پُر شیبی عبور و با قدرت زیاد به سنگ ها برخورد می کند و در فصل بهار با توجه به حجم بارش ها از هر زمان دیگری خروشان تر و شگفت آورتر است. البته نا گفته نماند، این آبشار زمانی که در زمستان ها یخ می زند؛ نیز، لقب زیباترین آبشار یخی منطقه را از آن خود می کند.

برای رفتن به آبشار باید خود را به چلگرد برسانیم. 5 کیلومتر بعد از آن، در راه روستای سر آقا سید با کمک و راهنمایی محلی ها، به این آبشار فرح بخش می رسید.

روستای سر آقا سید

بیشتر روستاهای کوهستانی غرب کشور، شکل پلکانی دارند که نمونه دیرینه ای، از مجاورت آپارتمان گونه امروزی ما است. زمین بازی کودک شما، سقف آرام بخش همسایه است، دقیقاً همانطور که سقف شما، حیاط خانه دیگری است. اما آنچه که تا حد زیادی این روستا را خاص و عجیب کرده؛ این است که بیشتر خانه های روستا، جز درهایشان هیچ منفذ دیگری به بیرون ندارند! حقیقت این است که طبیعت دلربای بهاری غرب، در زمستان نقاب دیگری به صورت می زند و بسیار خشن و استخوان سوز می شود. تا جایی که گرم شدن در خانه ای با بخاری هیزمی و کرسی زغالی، تا حد زیادی دور از ذهن می شود. بیشتر اهالی به قیمت از دست دادن چشم انداز زیبای روستای شان، ترجیح داده اند که برای خانه هایشان تنها یک منفذ، که آن هم در ورودی است؛ تعبیه کنند.

اهالی روستا بسیار خونگرم و مهمان نواز هستند. با آنکه بیشتر آنها به گویش محلی سخن می گویند اما حتی با ایما و اشاره هم که شده، شما را به خانه و باغ های میوه شان دعوت می کنند. در میان کوچه پس کوچه های پایین دست روستا، بقعه ای خشتی با سقفی گنبدی شکل، که پرچم سبز رنگی بر فرازش است؛ خودنمایی می کند. بقعه امام زاده سید بسیار ساده و بی آلایش است و آن قدر معنوی، که آرام گرفتن در آنجا می تواند، بار بسیاری از آزردگی هایتان را سبک کند و شما سبک بال به ادامه ماجراجویی تان بپردازید.

چشمه آب معدنی دیمه

از روستای سر آقا سید تا روستای دیمه حدود 10 کیلومتر فاصله است. راه دسترسی به چشمه و روستای دیمه آسفالت و با کیفیت است. چشمه در کنار روستا قرار دارد و اهالی برای آن، داستان سرایی های دور و درازی کرده اند. قهرمان داستان محلی ها، در واقع «کیکاوس» یکی از شخصیت های شاهنامه فردوسی است.

با استناد به شواهد و مدارک علمی و آزمایشگاهی، آب این چشمه، بطور معجزه آسایی درمانگر است. کیفیت آب این چشمه از نظر وجود املاح معدنی، در حد عالی گزارش شده است. این چشمه از دل «زرد کوه بختیاری» سرچشمه می گیرد و در فصل های پُر بارش عمقی برابر با دو متر دارد. آب این چشمه در تمام فصول سال سرد و گوارا است. در کنار چشمه، امکاناتی چون رستوران و آلاچیق های متعددی بنا شده است، که مکان خوبی برای صرف ناهار و استراحت کوتاه است.

غار یخی چما

اگر کودکان خردسال و بازیگوش یا افراد کهنسال در میان همراهان تان هستند، چشمه دیمه، بهترین جایی است که می توانید برای مدتی از آنها جدا و راهی دشت چما شوید. از چشمه دیمه تا چما حدود یک و نیم ساعتی پیاده روی پیش رو دارید. برای رسیدن به کوه و دشت چما، باید دل به آب بزنید و وارد رودخانه کم عمق و فوق العاده سردی شوید. به هر حال برای رسیدن به دشت چما، کوه کم ارتفاع و سهل العبور چما جلویتان قد بلند کرده است. بعد از بالا رفتن از دامنه سرسبز کوه و رسیدن به قله، منظره باور نکردنی زیر پایتان می بینید. دشتی سفید و پوشیده از برف درست زیر پایتان، دامن گسترانیده است. اگر روی قله باشید، یک طرف که سر برگردانید، بهار حضور دارد، سبزه زار و گل های رنگارنگ وحشی در دشت دلبری می کنند؛ و چون به آن طرف نگاه می کنید، می توانید منظره زمستانی را مشاهده کنید.

دشت چما در فصل های گرم سال نیز همچنان پوشیده از برف است. ارتفاع برف در برخی از جاهای دشت حتی به 50 متر هم می رسد. اگر دقیق نگاه کنید در قسمت شرقی دشت دو غار را می بینید؛ که با فاصله 100 متر از هم قرار گرفته اند. کارشناسان معتقدند که این دو غار در واقع یکی بوده اند و طی سال های متمادی و با فرسایش آبی، از هم دور افتاده اند. دهانه هر دو غار عریض است و دیواره های ورودی شان مملو از یخ هایی است که اشکال جالبی به خود گرفته اند. نور خورشید که برف ها را آب می کند باعث می شود رودی در زیر برف جریان یابد. این جریان آرام طی سال های زیاد، عامل فرسایش در دل کوه های محافظ یخچال شده و غاری زیبا و یخ زده را برای تماشای گردشگران پدید آورده است.

اگر می خواهید وارد غار شوید، حتماً خود را با چکمه های ضد آب، لباس های گرم، چراغ قوه، هد لایت و عصا مجهز کنید. دمای غار نسبت به دشت چندین برابر سردتر؛ اما به همان میزان نیز زیباتر است. قندیل های یخی آویزان از غار، دیواره یخ زده با اشکال هندسی جالب و رودی که تا انتهای غار شما را همراهی می کند؛ تنها بخشی از زیبایی غار است. غار اولی نسبت به غار دوم کوتاه تر و تنگ تر است؛ بطوریکه، بعد از 30 دقیقه غارنوردی به جایی می رسید؛ که دیگر امکان پیشروی در آنجا را ندارید. اما غار دوم عریض تر است و اگر زمان و توان کافی داشته باشید، می توانید تا انتهای غار پیش بروید و از آن طرف غار خارج شوید. لذتی که آدم بعد از لمس تابش خورشید بر چهره یخ زده اش، احساس می کند، تکرار نشدنی است.

اما در غارپیمایی، توجه به این نکته بسیار مهم است؛ در فصل های گرم که شدت ذوب یخ ها بیشتر می شود ممکن است در بخش هایی قطر یخ ها نازک شود یا حتی در غار قندیل های آویزان از سقف کنده و برای گردشگران خطر آفرین شوند. بنابراین اگر در فصلی جز اردیبهشت برنامه چما گردی را در سر دارید جداً از پیشروی زیاد در غار دوم اجتناب کنید.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «راهنمای سفر به کوهرنگ چهارمحال و بختیاری»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله سمیه محمدنیا حنایی در روزنامه خراسان، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.