راه حل هایی برای کاهش دندان درد تا مراجعه به دندانپزشک
انواع دردهای دندانی می تواند شامل دردهای زیر باشد:
- دردهای تند و زودگذر: دندانی که دارای پوسیدگی عمیقی است و در اصطلاح پوسیدگی به عصب نرسیده است. این گونه پوسیدگی ها در حالت عادی هیچگونه دردی به وجود نمی آورند اما با مصرف مواد شیرین یا نوشیدنی های سرد و یا گرم، دندان برای لحظه ای شدیداً درد می گیرد یا اصطلاحاً دندان تیر می کشد.
- دندان دردهای شبانه: پیشرفت بیشتر پوسیدگی و رسیدن آن به عصب دندان باعث دردهایی می شود که گاه خودبخود، گاه به دنبال مصرف مواد ترش و شیرین و گاه بر اثر گرما پدید می آیند. بر خلاف نوع قبل، درد با حذف عوامل ذکر شده فوراً متوقف نشده بلکه تا مدتی باقی می ماند. همچنین شدت درد بسیار متغیر است به گونه ای که گاه خفیف، گاه شَدید و گاه حالت ضربانی دارد. درد ممکن است بطور مداوم ادامه پیدا کند یا آنکه مدتی ساکت شده و دوباره شروع شود. در مواردی نیز شب ها شدت بیشتری دارد بطوریکه بیمار تا صبح نمی خوابد. قابل توجه است که این گونه دندان دردها با سرما یا گرفتن آب سرد در دهان تسکین می یابد.
- درد دائمی: هرگاه در مراحل قبل درمان اساسی صورت نگیرد، میکروب ها یا سم آنها در نهایت به ریشه رسیده، از این طریق وارد استخوان فک شده، در آنجا شروع به تخریب و ایجاد عفونت می کنند. در این حالت به علت التهاب و عفونت بافت های انتهای ریشه دندان دچار درد دائمی می شود و معمولاً کوچکترین ضربه به دندان باعث درد و به هوا پریدن فرد می گردد. به این جهت بیمار سعی می نماید به هنگام غذا خوردن از سمتی که دندان دردناک وجود دارد استفاده ننماید. این حالت در اصطلاح عموم به چرکی شدن دندان موسوم است.
نکته: چنانچه با رسیدن عفونت به بافت های انتهای ریشه باز هم اقدامی در جهت درمان صورت نگیرد، عفونت موجود می تواند گسترش بیشتری یافته و سبب بروز آبسه های فکی و در مواردی حتی به خطر افتادن جان بیمار شود.
چند راه برای آرام کردن دردتان تا رسیدن به دندانپزشک
- از مُسَکن های ضد درد و التهاب غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن (بروفن یا ژلوفن)، مفنامیک اسید، آسپرین و… که معمولاً با کاهش التهاب داخل اتاق پالپ دندان و متعاقب آن کاهش فشار داخلی موجب کاهش درد می شود، استفاده کنید. در میان مسکن ها ایبوپروفن برای درد دندان مناسب تر است که هر 4 تا 6 ساعت می توانید استفاده کنید. مفنامیک اسید در افراد زیر 14 سال منع مصرف دارد و از آسپرین در کودکان بخصوص اگر تب نیز داشته باشد جهت جلوگیری از سندروم ری خودداری شود و در کودکان از سوسپانسیون ایبوپروفن کمک بگیرید.
- در بزرگسالان علاوه بر ضد درد و التهاب غیر استروئیدی از یک مسکن کدئین دار مثل استامینوفن کدئین نیز همزمان می توان استفاده کرد که آستانه تحمل درد را بالا برده و درد برای فرد قابل تحمل تر می شود. از گذاشتن قرص بخصوص آسپرین روی دندان خودداری کنید. آسپرین می تواند لثه را زخم کند که خوب شدن آن 3 تا 4 روز طول می کشد.
- اگر با گرفتن آب سرد در دهان دردتان شدت می یابد داخل حفره دندان را تمیز کنید و به اندازه یک ته سنجاق ژل لیدوکائین داخل حفره بگذارید و گلوله کوچک پنبه در حفره قرار دهید. پنبه بزرگ نباشد و از دهانه حفره پایین تر باشد. به جای ژل می توان گلوله پنبه را کمی با اسپری بی حس کننده مرطوب کرد و در حفره گذاشت و یا از محلول های تجاری که در داروخانه ها موجود است از جمله دنتول که ضد درد و ضدعفونی کننده می باشد برای مرطوب کردن پنبه استفاده کنید. اگر حفره دندان را نمی بینید کمی ژل بین دو دندان فشار دهید تا در حفره برود.
- اوژنول که ماده اصلی گیاه میخک، آرام کننده و ضدعفونی کننده است و از آن در دندانپزشکی برای تهیه پانسمان استفاده می شود. بعضی افراد برای رفع دندان درد یک قطره از اسانس میخک یا روغن آن را روی دندان می گذارند و یا دانه میخک را در حفره دندان قرار می دهند.
- اگر نگه داشتن آب یخ در دهان، دردتان را تسکین می دهد، دندان دچار هیپرمی است یعنی دندان در اثر التهاب پُر خون شده و با سرما در اثر انقباض حجم و درد کم می شود که می توانید هر چند مدت آب سرد در دهان گرفت. کمپرس یخ روی گونه خود بگذارید، در تسکین درد موثر است.
- اگر نیمه شب است و به استراحت نیاز دارید، هنگام خواب سعی کنید سر شما بالاتر از بدن تان قرار گیرد و ترجیحاً روی مبل یا صندلی به حالت نیمه نشسته بخوابید. با اینکار از فشار وارده به دندان تان کاسته می شود. وقتی دراز می کشید خون از اندام های تحتانی به طرف سر سرازیر می شود و خون داخل دندان افزایش یافته و درد دندان زیاد می شود و مجبور می شوید بایستید و به اصطلاح تا صبح قدم بزنید.
- اگر درد شما با تورم همراه است، یک کیسه حاوی یخ (کمپرس سرد) را هر چند دقیقه یکبار روی گونه خود قرار دهید.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «راه حل هایی برای کاهش دندان درد تا مراجعه به دندانپزشک»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب آنچه باید از سلامت دهان و دندان بدانید، نوشته ی دکتر علی اکبر فروتنی از انتشارات شایان نمودار، منتشر شده در بهار 1391 با شابک 2-083-237-964-978 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
