نورون چیست؟
دستگاه عصبی شبکهای از سلولهای عصبی به نام نورون (Neuron) است که اطلاعات را از بافتهای مختلف به مغز و بالعکس منتقل میکنند. در واقع نورون واحد ساختمانی بافت عصبی است. نورونها برای تحریکپذیری و پاسخ به عوامل تحریک کننده تخصص یافتهاند.
محرکهای مختلف بر نورونها اثر میکنند و باعث ایجاد پیام یا جریان عصبی در آنها میشوند. پیام عصبی به صورت علائم الکتریکی در طول یک نورون حرکت میکند و سپس به نورون دیگر منتقل میشود.
در بدن ما میلیونها سلول عصبی وجود دارد که به هم میپیوندند و دستگاه عصبی را به وجود میآورند. مغز ما دارای حدود 10 هزار میلیون سلول عصبی است. هر سلول عصبی یک جسم سلولی دارد که هسته سلول در آن قرار گرفته است. تارهای عصبی متعددی از جسم سلولی منشعب میشوند. یک نورون یا سلول عصبی میتواند یک متر و یا بیشتر طول داشته باشد. این طول زیاد در هیچ نوع سلول دیگری دیده نمیشود و خاص سلولهای عصبی است.
نورونها یا سلولهای عصبی دو نوع هستند: نورونهای حسی و نورونهای حرکتی.
- نورونهای حسی پیامهای عصبی را از اندامهای مختلف بدن به مغز منتقل میکنند. این پیامها مربوط به درد، حرارت، فشار و سایر پیامهایی هستند که از اندامهای حسی ارسال میشوند.
- نورونهای حرکتی پیامها و امواج عصبی را از مغز و یا نخاع به اندامها میبرند.
دستگاه عصبی انسان به دو قسمت تقسیم میشود که عبارتند از: دستگاه عصبی مرکزی و دستگاه عصبی محیطی.
- دستگاه عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع است.
- دستگاه عصبی محیطی را سلولها و رشتههای عصبی تشکیل دادهاند.
استخوانهای جمجمه، مغز را در خود جای دادهاند و از آن محافظت میکنند. نخاع نیز توسط ستون مهرهها حفاظت میشود.
منابع
- کتاب چرا، چطور، چگونه؟ نوشته دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال. ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز. موسسه نشر و تحقیقات ذکر. تیر 1393.