منظور از روت کردن اندروید چیست؟
اگر از کاربران سیستم عامل اندروید باشید، احتمالاً متوجه شده اید که این سیستم عامل در نوع خودش محیط بسته ای دارد و برخلاف سیستم عامل هایی مانند مک و ویندوز، نمی توانید در اندروید فایل های سیستمی را ببینید و به آنها دسترسی داشته باشید. همچنین فقط می توانید متغیرهایی را که گوگل و شرکت تولید کننده موبایل از پیش تعریف کرده اند، دستکاری کنید و تغییر بدهید. روت کردن اندروید روشی است برای غلبه بر چنین محدودیتی.
راهنما: اصطلاح روت یا root یکی از قدیمی ترین اصطلاح های دنیای لینوکس است. اندروید هم هسته ای لینوکسی دارد. بدست آوردن دسترسی روت به معنای آن است که به تمام قسمت های دستگاه و لایه های زیرین سیستم عامل آن، دسترسی admin یا سوپریوزر (superuser) داشته باشید.
به بیان دیگر، روت کردن اندروید به معنای آن است که کنترل کامل دستگاه اندرویدتان را بدست بگیرید. روت کردن کاری لذتبخش و در عین حال خطرناک است، ولی می تواند کاربردهای شگفت انگیزی داشته باشد.
روت کردن اندروید چه فایده ای دارد؟
پیش از هر چیز مهم است به این نکته اشاره کنیم که روت کردن موبایل به خودی خود تمام مسائل و مشکلات تان را بر طرف نمی کند. روت کردن به این معنا است که قدرت بیشتری برای رفع مشکلات تان خواهید داشت. مهم ترین مزایای روت کردن اندروید به شرح زیر است:
- پاک کردن اَپ های پیش فرض: تولیدکنندگان موبایل، اپلیکیشن هایی را به صورت پیش فرض روی دستگاه نصب می کنند که معمولاً برای کاربران استفاده چندانی ندارند و با اینکه این اَپ ها فضایی از حافظه ذخیره سازی دستگاه را اشغال کرده اند، امکان پاک کردن آنها وجود ندارد. با روت کردن اندروید این امکان را خواهید داشت که این اَپ های بدون استفاده را پاک کنید.
- پشتیبان گیری بهتر: با روت کردن موبایل و به کمک اپلیکیشن هایی مانند Titanium Backup می توانید از اپ های نصب شده روی موبایل به همراه اطلاعات شان پشتیبان گیری کنید. اپلیکیشن Nandroid Backup هم این امکان را به شما می دهد که به راحتی پشتیبانی از تمام اندروید و فایل های روی آن تهیه کنید.
- نصب رام های سفارشی: اگر موبایل تان کُند عمل می کند، می توانید یک رام (ROM یا Read Only Memory) سفارشی یا شخصی شده روی آن نصب کنید. این رام ها معمولاً به آخرین نسخه اندروید و وصله های امنیتی آن مجهز شده اند. بیشتر این رام ها اندروید سبکی دارند و در نتیجه عملکردشان روی موبایل احتمالاً بهتر از اندروید کارخانه خواهد بود.
- قابلیت ها و اپ های بیشتر: با روت کردن موبایل می توانید به اپ های خاصی دسترسی داشته باشید که در حالت عادی نمی توانید روی موبایل نصب کنید. همچنین با این کار، امکان دستکاری سخت افزاری هم وجود خواهد داشت. برای نمونه می توانید پردازنده موبایل تان را اورکلاک کنید.
معایب روت کردن موبایل چیست؟
با روت کردن، گارانتی دستگاه تان از بین خواهد رفت، البته روت کردن مسیری یک طرفه نیست و هر زمان که خواستید می توانید موبایل را به حالت کارخانه برگردانید. اما چیزی که در کاربرد عادی اندروید ممکن است آزارتان بدهد، ناسازگاری برخی اپ هایی است که روی موبایل نصب می کنید. برای نمونه واتس اپ از اپ هایی است که بعد از روت شدن دستگاه هشدارهای گاه و بیگاه می دهد. برخی اپ ها هم مانند اپ های بانکی، ممکن است کاملاً از کار بیفتند. برخی بروزرسانی ها هم ممکن است ناسازگاری هایی در عملکرد سیستم عامل ایجاد کنند و در بدترین حالت، می تواند باعث از کار افتادن موبایل تان شود.
نکته آخر اینکه پس از روت کردن موبایل، باید بیشتر از حالت عادی احتیاط کنید، چون از آنجا که اپ های روی موبایل دسترسی روت دارند، یک اپ آلوده یا دستکاری نادرست می تواند عواقب مخرب بیشتری داشته باشد.
پشتیبان گیری پیش از روت کردن
در فرآیند آزاد شدن دسترسی به بوت لودر، تمام اطلاعات موبایل پاک می شود، بنابراین بهتر است که پیش از روت کردن موبایل، از اطلاعات روی آن پشتیبان بگیرید. اندروید (حتی در حالت روت شده) برای پشتیبان گیری از اپ ها و اطلاعات ساز و کار یکسانی ندارد. از آنجا که روت کردن اندروید خطرها و دشواری های خاص خودش را دارد، بهتر است پیش از انجام این کار از تمام اطلاعات مهم تان (از قبیل دفترچه تماس ها، پیام ها، سندهای کاری، عکس ها و…) پشتیبان بگیرید. برای اطمینان از اینکه اطلاعات حساب گوگل تان با سرورهای گوگل همگام سازی شده، می توانید در قسمت تنظیمات به بخش Accounts بروید و تنظیمات زیر منوی Google را ببینید.
راهنما: بوت لودر (bootloader) نرم افزاری روی موبایل تان است که وظیفه بالا آوردن سیستم عامل و محیط بازیابی سیستم را بر عهده دارد. وقتی موبایل در حالت خاموشی کامل باشد و بخواهید آن را روشن کنید، بوت لودر اولین نرم افزاری است که اجرا می شود.
برای پشتیبان گیری از دفترچه تماس ها، اگر از حساب گوگل استفاده می کنید، جای هیچگونه نگرانی نیست، فقط کافی است مطمئن شوید گزینه Google sync فعال است. برای تهیه پشتیبان از عکس های روی موبایل، راه حل های گوناگونی دارید. می توانید آنها را به کامپیوترتان منتقل نمایید یا اینکه به کمک گوگل فوتوز این عکس ها را در فضای ابری ذخیره کنید. فایل های مهم دیگر را هم می توانید روی گوگل درایو یا دراپ باکس آپلود کنید.
روت کردن چگونه کار می کند؟
اغلب روت کردن سه مرحله کلی دارد: باز کردن قفل بوت لودر، نصب (یا فلش) کردن یک ریکاوری جدید و دست آخر کپی کردن یک فایل زیپ (zip) از طریق محیط ریکاوری جدید که دسترسی روت را فراهم می کند. اولین کاری که باید انجام دهید آنلاک کردن یا باز کردن قفل بوت لودر است. در مورد بیشتر موبایل های محبوب، روش های ساده ای برای این کار وجود دارد. بنابراین در اولین قدم، با جستجوی در اینترنت می توانید ببینید آیا راهی برای باز کردن بوت لودر موبایل تان پیدا می کنید یا نه. (روش کار برای موبایل های مختلف، ممکن است متفاوت باشد.)
پس از آنلاک شدن بوت لودر، قدم بعدی این است که یک ریکاوری سفارشی را جایگزین ریکاوری کارخانه موبایل کنید. ریکاوری های قدرتمند مانند TWRP امکاناتی از قبیل کپی کردن فایل زیپ روی موبایل، پشتیبان گیری و اجرای برخی فرمان ها را فراهم می کنند. به کمک این ریکاوری های سفارشی می توانید فایل زیپی را روی موبایل کپی کنید که دسترسی به روت را آزاد می کند.
بعد از روت کردن موبایل، وقتی دوباره آن را روشن می کنید، شاید تصور نمایید واقعاً چیزی تغییر نکرده است. هر چند در ظاهر چنین به نظر می رسد، اما در حقیقت شما قدرت لازم برای ایجاد تغییرهای دلخواه تان را بدست آورده اید. اکنون می توانید رام سفارشی نصب کنید، گوشه و کنار سیستم عامل را دستکاری کنید و از اپلیکیشن هایی بهره بگیرید که به دسترسی روت نیاز دارند.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «منظور از روت کردن اندروید چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله حسین رحمانی در مجله دانستنیها، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
