نسبت قیمت به درآمد
یکی از اولین اصطلاحاتی که در زمینه بورس به گوش هر سهامداری خورده است، احتمالاً 
می باشد. این اصطلاح که نشان دهنده نسبت قیمت (Price) به درآمد سهم (EPS) می باشد، برای بسیاری از سهامداران یکی از فاکتورهای تصمیم گیری در مورد خرید یا فروش محسوب می گردد.
نسبت قیمت به درآمد یا ضریب فزاینده بازار، با تقسیم کردن قیمت کنونی یک سهم به درآمدهای آن به ازای هر سهم محاسبه می شود.
= نسبت قیمت به درآمد
بخش عمده ای از روش تحلیل بنیادی (فاندامنتال) به بررسی اعداد و ارقام موجود در صورت های مالی ارائه شده از طرف شرکت ها اختصاص می یابد. نسبت قیمت به درآمد یکی از بخش های تحلیل بنیادی می باشد و شما می توانید بطور کامل با آن آشنا شوید.
نحوه محاسبه
فرمول بسیار ساده از تقسیم ارزش بازار هر سهم به درآمد هر سهم محاسبه می شود.
- ارزش بازار هر سهم، قیمت معامله سهم در بازار سهام (بورس) است؛ همان قیمتی که برای خرید سهم باید پرداخت شود. برای مثال در 19 فروردین 1394 قیمت هر سهم گروه مپنا 8,775 ریال بود.
- درآمد هر سهم از تقسیم سود خالص شرکت بر تعداد کل سهام آن محاسبه می شود. EPS گروه مپنا نیز در 19 فروردین 1394، 501 ریال بود.
حالا با تقسیم قیمت بر درآمد هر سهم، به عدد 17.51 می رسیم.
17.51 = 
= = نسبت قیمت به درآمد
کاربرد نسبت قیمت به درآمد (
)
بطور کلی، نسبت قیمت به درآمد پایین (معمولاً کمتر از عدد 5)، نشان می دهد که یک سهم در مقایسه با درآمدهای آن، به قیمت پایین تری فروخته می شود؛ نسبت بالا نیز نشان می دهد که قیمت یک سهام بالا است و نمی تواند سرمایه گذاری مقرون به صرفه ای باشد.
در نگاه اول این طور به نظر می رسد که سرمایه گذاران بورس باید به دنبال سهامی با پایین تر (دارای سود بیشتر طی یکسال) باشند. اما این دیدگاه همیشه و برای تمامی شرکت ها درست نیست. زیرا همواره مشاهده می شود که سهم هایی در بازار با برابر 20 و حتی بالاتر وجود دارند و مورد اقبال سهامداران هم هستند. در توضیح این مسئله باید به دو استراتژی کاملاً متفاوت برای کسب سود در بازار سهام اشاره کنیم:
- افرادی که سهم خاصی را خریداری می کنند و پس از یکسال نگهداری آن، از مزایای سود سهام بهره مند می گردند، در انتخاب سهام به دنبال پایین می باشند.
- اما افرادی که به دنبال کسب سود از طریق افزایش قیمت بازار سهام هستند، به جای نسبت ، بیشتر به صورت این کسر (یعنی قیمت) توجه دارند و پیگیری نسبت توسط آنها صرفاً برای این است که از احتمال ادامه روند افزایشی قیمت مطلع شوند.
از طرفی دیگر محاسبه این نسبت، به خودی خود بی فایده است بلکه باید با نسبت های شرکت های هم صنعت مقایسه گردد. اگر دو شرکت موفق، در صنعت های متفاوتی باشند، نسبت قیمت به درآمد آنها می تواند تفاوت زیادی با هم داشته باشد. به عنوان مثال، سهام شرکت هایی با فناوری پیشرفته، با رشد زیاد و درآمد بالا، معمولاً با نسبت خیلی بالاتری نسبت به شرکت هایی با فناوری پایین یا قدیمی که رشد ثابت دارند، فروخته می شوند.
برخی از شرکت ها حتی زمانی که هیچ درآمدی ندارند نیز با قیمت های خیلی بالا به فروش می روند. این قیمت های بالا نشان دهنده انتظار بازار از درآمدهای بالای آنها در آینده است. سرمایه گذاران حرفه ای می دانند که نسبت قیمت به درآمد کنونی، به اندازه نسبت قیمت به درآمد آینده، اهمیت ندارد. سرمایه گذاران می خواهند در شرکتی سرمایه گذاری کنند که آینده مالی آن قوی باشد. به عبارت دیگر، برای اینکه نسبت به سرمایه گذار کمک کند، به اطلاعات خیلی بیشتری درباره شرکت نیاز دارد. بطور کلی، سرمایه گذار به منظور ارزیابی رشد شرکت، نسبت های قیمت به درآمد آن در سال کنونی را با همین نسبت ها در سال گذشته مقایسه می کند. سرمایه گذار، همچنین نسبت های قیمت به درآمد شرکت را با نسبت های قیمت به درآمد شرکت های دیگر در همان صنعت مقایسه خواهد کرد.
با بررسی وضعیت عمومی شرکت های مختلف، می توان مقادیر متعارف صنایع مختلف را تشخیص داد. مثلاً ممکن است در این بررسی مشخص گردد که شرکت های خوراکی معمولاً از عدد 5 بیشتر نمی شود.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «نسبت قیمت به درآمد»، نتیجه ی نگارش جناب آقای حمیدرضا خداپرست می باشد. در این راستا دو کتاب کسب درآمد از بازار بورس ایران با 2200 تومان!، نوشته ی حمیدرضا خداپرست – محمّدعلی خداپرست – خسرو اسفندیاری صفا و حبیب اله دهقان از انتشارات تایماز، منتشر شده در آذر 1392 با شابک 3-45-6776-600-978 و پیش بینی قیمت سهام در بورس به روش تحلیل تکنیکال، نوشته ی توماس میرز و ترجمه شادی سمیعی فر و محمدرضا شعبانعلی از انتشارات نص، منتشر شده در خرداد 1390 با شابک 0-053-410-964-978 به عنوان منابع اصلی مورد استفاده قرار گرفته اند.
