چگونه موضوعات مختلف را در مورد ستاره ها اندازه گیری کنیم؟

فاصله زمین تا نزدیکترین ستاره در حدود 4.5 سال نوری است. یک سال نوری در حدود 6,000,000,000,000 مایل (یا بطور تقریبی برابر با 5,878,600,000,000 مایل یا ) است. پس با وجود فاصله بسیار زیاد بین ما و ستاره ها، چگونه می توانیم اندازه، مواد تشکیل دهنده و… را در مورد ستاره ها اندازه گیری کنیم؟

در گذشته، تلسکوپ تنها وسیله ای بود که دانشمندان در اختیار داشتند، ولی امروزه دستگاه هایی وجود دارند که ما را در مطالعه حرکات، درخشندگی، رنگ، درجه حرارت و ترکیب ستاره ها کمک می کنند.

اولین وسیله، دوربین است که برای ثبت و ضبط مشاهدات به کار می رود. وسیله دیگر، اسپکتروگراف است. این وسیله برای عکسبرداری از طیف ستاره ها یا پرتوهای نوری که از آنها می تابد، به کار برده می شود. به کمک اسپکتروگراف، اخترشناسان، بسیاری از مسائل را در مورد آنچه که ستاره ها از آنها تشکیل یافته اند، از قبیل درجه حرارت و سرعت حرکت آنها را کشف کرده اند.

یک ستاره ممکن است طیفی شبیه ستاره های دیگر داشته باشد. ستاره هایی که در یک رده طیفی قرار دارند، دارای رنگ یکسان می باشند. حدود رنگ ها از آبی تا قرمز است. خورشید یک ستاره زرد رنگ است که در وسط طیف قرار گرفته است. ستاره های آبی، بزرگ، داغ، درخشان و با درجه حرارت بالا می باشند، اما ستاره های قرمز نسبتاً سردتر هستند. به عنوان مثال، در صورتی که شما یک میله فلزی را حرارت دهید، ابتدا رنگ آن قرمز می شود و اگر آن را بیشتر حرارت دهید رنگ میله به ترتیب زرد، نارنجی، سفید و در نهایت آبی خواهد شد. این اتفاق درباره ستاره ها نیز صادق است. اخترشناسان از روی رنگ یک ستاره می توانند بطور تقریبی دمای سطح آن را تعیین کنند. به این ترتیب یک ستاره رنگ آبی از ستاره رنگ زرد داغ تر است و ستاره رنگ زرد هم از ستاره قرمز، داغ تر می باشد.

برای آگاهی از عناصر شیمیایی موجود در ستاره ها، اخترشناسان طیف ستاره ها را با طیف های موجود در آزمایشگاه مقایسه می کنند. عناصر یافت شده در ستاره ها، همه در زمین موجود می باشند. با این حال ستاره ها گوی هایی مملو از گازهای بسیار داغ هستند که قسمت اعظم آنها را هیدروژن و هلیم تشکیل داده است.

ستاره شناسان همچنین از تلسکوپ های مخصوصی استفاده می کنند که قادر است از منطقه وسیعی از آسمان عکسبرداری کند. وسیله دیگر، رادیو تلسکوپ است که شامل یک آنتن بسیار بزرگ، گیرنده و یک گرماسنج می باشد. این دستگاه شدت امواج رادیویی ارسالی از ستاره ها و سیاره ها را ثبت می کند.

بنابراین می بینید که دانشمندان قادر هستند بر فواصل دور غلبه کرده و جزئی ترین مسائل را به کمک دستگاه های گوناگون، در مورد ستاره ها بیایند.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «چگونه موضوعات مختلف را در مورد ستاره ها اندازه گیری کنیم؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب به من بگو چرا و چگونه، نوشته ی آرکادی لئوکوم و ترجمه سعید درودی از انتشارات بهزاد، منتشر شده در 1391 با شابک 8-57-5959-964 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.