پس از جوش آوردن موتور اتومبیل، چه کار کنیم؟

یکی از مشکلاتی که رانندگان ممکن است در دوران رانندگی با آن مواجه شوند، جوش آوردن موتور اتومبیل است. با توجه به ترافیک سنگین، گرمی بیش از حد هوا، ضعف سیستم خنک کاری خودروها و یا نقص در سیستم خنک کاری این مشکل به چشم می خورد.

در اینجا نحوه برخورد راننده با خودرویی که به اصطلاح جوش آورده از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چون در اثر افزایش بیش از حد دمای قطعات داخل موتور اتومبیل مانند پیستون، سیلندر، رینگ و…، این قطعات فلزی صلب کم کم از حالت صلیبت خارج شده و حالت شکل پذیری (خمیری) به خود می گیرند و در کل اگر موتور اتومبیل سریع خنک کاری نشود، ممکن است پیستون ها در داخل سیلندر از حرکت بایستند و پیستون و رینگ و سیلندر به همدیگر جوش خورده و موتور قفل کند. این مشکل را جام کردن می نامند.

برای جلوگیری از این اتفاق، شما می توانید در ادامه توضیح نحوه برخورد با خودرو جوش آورده را مطالعه نمایید.

علت جوش آوردن موتور اتومبیل را به دو دسته می توان تقسیم کرد:

1) گرمی هوا و فشار کاری موتور
منظور از گرمی هوا این است که برای مثال شما در فصل تابستان و یا روزهای گرم سال هستید و منظور از فشار کاری موتور نیز ترافیک، نفرات زیاد، بار زیاد، استفاده از کولر، مسیرهای سر بالایی و… می باشد. در اثر موارد فوق ممکن است درجه آب رادیاتور اتومبیل بالا رفته و اگر راننده به آن توجه نکند آب به نقطه جوش رسیده و داخل سیستم خنک کاری به جوش آید. شما این مطلب را با سر و صدا و بخار آب خروجی از قسمت موتور متوجه خواهید شد. راننده هیچگاه نباید بگذارد تا درجه آب اتومبیل به این حد از دما برسد و با نگاه کردن مرتب به صفحه کیلومتر و آمپر آب در صورت بالا رفتن درجه آب، حتماً باید اتومبیل را در کنار مسیر نگه دارد تا درجه آب آن پایین آمده و بعد به مسیر ادامه دهد. اما اگر چنین نشد و اصطلاحاً خودرو جوش آورد، راننده باید خونسردی خود را حفظ کرده، خودرو را به منتهی الیه سمت راست مسیر حرکت متوقف نماید. آنگاه به هیچ عنوان سوئیچ اتومبیل را نبندد یعنی موتور اتومبیل را خاموش نکند. سپس با داشتن مقداری آب که جزو موارد فنی لازمه داخل خودرو می باشد به سمت موتور رفته، درب موتور (کاپوت) را باز نماید و با دور نگه داشتن دست و صورت خود از بخارهای خروجی، مقداری آب روی رادیاتور و مقداری آب نیز در داخل مخزن کمکی رادیاتور بریزد. آب ریختن روی بلوکه سیلندر و سرسیلندر و… به هیچ عنوان صحیح نمی باشد و تنها باید روی رادیاتور مقداری آب ریخت تا درجه حرارت موتور کم کم کاهش یابد. سپس درب رادیاتور را یک مرحله شُل می کنید (البته به کمک یک دستمال کوچک خیس تا دست شما نسوزد). سپس بعد از چند دقیقه درب رادیاتور را باز کرده و اجازه خروج کامل گازهای تولیدی داخل سیستم خنک کاری را می دهید. به مقدار لازم داخل رادیاتور آب ریخته و کسری آب سیستم خنک کننده موتور اتومبیل را جبران می کنید. آب باید روی شبکه های رادیاتور را بپوشاند و یا حداقل به اندازه دو بند انگشت تا درب رادیاتور بالا بیاید.

بدین ترتیب شما موتور اتومبیل را از خطر جام کردن نجات داده اید. حالا قبل از شروع به حرکت فراموش نکنید سیستم خنک کاری موتور اتومبیل دارای ضعف می باشد. این ضعف هم از لحاظ هواگیری و هم از لحاظ آب رادیاتور باید بررسی گردد.

2) نقص فنی در سیستم خنک کاری
منظور از نقص فنی، خرابی در هر یک از قطعات تشکیل دهنده سیستم خنک کاری است. برای مثال خرابی در واتر پمپ، فن خنک کن، فشنگی آب، ترموستات و یا سوراخ شدن رادیاتور، پاره شدن تسمه دینام (تسمه واتر پمپ) و…. اگر در اثر این موارد و یا هر نقص مکانیکی دیگر، درجه آب خودرو افزایش یافت و راننده توجه نکند و آب رادیاتور به حالت جوش در آید، باید اتومبیل را در منتهی الیه سمت راست مسیر حرکت متوقف کنیم. آنگاه موتور اتومبیل را خاموش کرده به سرعت به سمت درب موتور (کاپوت) رفته و دو فیش ورودی به کوئل دوبل را از آنها جدا کنید. اگر این فیش را نمی شناسید، می توانید چهار عدد وایر ورودی به شمع ها را از سمت سرسیلندر جدا کنید. سپس پشت فرمان نشسته هر 15 ثانیه یک نیش استارت بزنید و این عمل را تا زمانی انجام دهید که درجه آب پایین آید. ممکن است تعداد استارت زدن های شما تا 10 مرتبه یا 2 دقیقه پس از زمان جوش آوردن موتور اتومبیل تکرار گردد. این کار به منظور جام نکردن موتور لازم می باشد. بعد از پایین آمدن درجه آب و خروج از حالت جوش، شما باید با کمک یک فرد متخصص نقص فنی ایجاد شده را بر طرف و کسری آب رادیاتور را جبران کنید. فیش های کوئل دوبل یا وایرها را مرتبط سازید، هواگیری را انجام داده و سپس حرکت نمایید.

شاید در اینجا بپرسید که چگونه باید متوجه شوید جوش آوردن موتور اتومبیل در اثر مورد یک می باشد یا دو؟
این گونه پاسخ می دهیم که اگر هوا سرد بود و یا فشار کاری موتور وجود نداشت و خودرو جوش آورد، بنابراین صد در صد در اثر یک نقص فنی این مشکل پیش آمده و شما طبق مورد دوم عمل خواهید کرد و یا اینکه بعضی از نقص های فنی قابل تشخیص می باشند، مثلاً در اثر پاره شدن تسمه دینام، چراغ دینام در پشت صفحه کیلومتر روشن می گردد در حالی که درجه آمپر اتومبیل بالا است. بنابراین راننده متوجه می شود که تسمه دینام پاره شده و باید طبق مورد دوم عمل کنید. اگر راننده با جوش آوردن از اتومبیل پیاده شود و با توجه به حالت جوش صدای فن خنک کن را نشنود متوجه خواهد شد که فن خنک کن عمل نمی کند بنابراین طبق مورد دوم عمل می نماید و موارد دیگر.

معمولاً اگر اتومبیل در ترافیک یا هوای گرم و یا بار زیاد و فشار روی موتور جوش بیاورد شما باید طبق مورد اول عمل نمایید.

همچنین اگر در موردی شما به شک افتادید که جوش آوردن موتور در اثر گرمی هوا بوده یا نقص سیستم خنک کاری، می توانید برای جلوگیری از جام کردن (رینگ و پیستون چسباندن) طبق مورد دوم یعنی نقص فنی عمل نمایید.

شما می توانید با افزایش اطلاعات خود کمتر به تعمیرگاه بروید و در شرایط اضطراری، آگاهانه در مقابل مکانیک بایستید.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «پس از جوش آوردن موتور اتومبیل، چه کار کنیم؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش میدانی، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب خودآموز فنی خودرو، نوشته ی محمد مهدی پویا گهر از انتشارات نظری، منتشر شده در آذر 1394 با شابک 9-310-289-600-978 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]