اختلال پانیک چیست؟
بروز حمله پانیک ممکن است در هر لحظه و در هر مکانی اتفاق بیفتد. فرد وحشت زده و دستپاچه می شود، در صورتی که هیچ خطری او را تهدید نمی کند. اگر حداقل دوبار دچار چنین حالاتی شده اید و دائماً نگران هستید که دوباره این حالات پیش بیاید و به همین خاطر در روال عادی زندگی خود تغییراتی به وجود می آورید تا مانع از بروز چنین حالاتی شوید، ممکن است مبتلا به اختلال پانیک باشید. این اختلال نوعی اختلال اضطرابی است.
یک سوم از افراد حداقل یکبار در زندگی شان دچار این حمله می شوند؛ اما اغلب آنها اختلال پانیک ندارند. تقریباً 3 درصد از جمعیت به اختلال پانیک مبتلا هستند. این اختلال در زنان شایع تر از مردان است.
در این مقاله شما می توانید با علائم، علل و راه درمان اختلال پانیک آشنا شوید.
علائم
حمله پانیک احساس ناگهانی و شدیدی از ترس است. فرد حداقل 4 مورد از علائم زیر را دارا می باشد:
- تپش قلب شَدید
- عرق کردن
- لرزش
- تنگی نفس
- احساس خفگی
- احساس سرگیجه و ضعف
- تهوع و درد معده
- درد در قفسه سینه
- لرز یا گر گرفتگی
- بی حسی یا مور مور (سوزن سوزن) شدن بدن
- ترس از دست دادن کنترل و دیوانه شدن
- احساس غیر واقعی بودن (اینکه شخص فکر کند قادر به تجربه واقعیت اطراف خود نیست) و احساس جدا شدن از خود (شخص فکر می کند از شخصیت خود جدا شده و خود واقعیت نیست)
- ترس از مردن
هر حمله بطور معمول بعد از 5 تا 10 دقیقه برطرف می شود، اما ممکن است تا چند ساعت هم ادامه داشته باشد. فرد در حین حمله احساسی مشابه سکته قلبی یا مغزی پیدا می کند. به همین دلیل این افراد اغلب در بخش اورژانس مورد بررسی های دیگر نیز قرار می گیرند.
در صورت عدم درمان، اختلال پانیک گاه ممکن است منجر به ترس شَدید از بیرون بودن (محیط باز) و یا ترس از ماندن در فضاهای محصور شود.
علل بیماری
پزشکان هنوز بطور قطعی نمی دانند علل اختلال پانیک چیست. محققان معتقدند ممکن است ارثی باشد؛ اما آنها نمی دانند ژن ها یا محیطی که فرد در آن رشد کرده است تا چه میزان در بروز این اختلال موثر هستند. ممکن است مغز این افراد حساسیت خاصی در واکنش به ترس داشته باشد. استفاده از مواد مخدر و یا الکل برای بهبود این اختلال، علائم را بدتر می کند. ممکن است افراد دچار اختلال پانیک دچار افسردگی نیز باشند، اما دلایل کافی وجود ندارد که بتوان تشخیص داد افسردگی باعث پانیک می شود و یا پانیک باعث بروز افسردگی می شود.
تشخیص
آزمایش مشخصی برای تشخیص حملات پانیک وجود ندارد. اما احتمالاً پزشک معاینات لازم را روی شما انجام می دهد تا مطمئن شود این علائم مربوط به بیماری دیگری نیست.
اگر سابقه دو حمله یا بیشتر از دو حمله را در گذشته دارید و با ترس تکرار این حملات زندگی می کنید احتمالاً شما دچار اختلال پانیک هستند.
درمان
ممکن است پزشک شما را به یک روان درمانگر معرفی کند. او ممکن است نوعی درمان را به نام درمان شناختی رفتاری توصیه کند. با این روش شما می توانید یاد بگیرید چگونه افکار و رفتارهایی که منجر به حملات پانیک می شوند را تغییر بدهید.
پزشک همچنین ممکن است داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب تجویز کند. در صورت نیاز می توان این داروها را تا چندین سال استفاده کرد. اثرات مثبت داروهای ضد اضطراب نیز می توانند برای کوتاه مدت مفید باشند. همچنین تغییر در سبک زندگی، مثل کم کردن مصرف کافئین، الکل، ورزش و تمرینات تنفس عمیق نیز می تواند در جلوگیری از بروز حملات به شما کمک کند.
در زمان حمله می توانید این کارها را انجام دهید تا علائم بهتر شود:
- نفس عمیق بکشید. نفس عمیق و تمرکز بر تنفس می تواند علائم را در زمان حمله بهتر کند.
- به یاد داشته باشید این یک حمله پانیک است و اغلب بعد از چند دقیقه علائم برطرف می شود.
- اگر محرک های بیرونی باعث شروع حملات شما می شوند، می توانید چشم های خود را ببندید و روی تنفس تمرکز کنید.
- ذهن آگاهی را تمرین کنید. برخی از افراد احساس جدا شدگی از محیط را تجربه می کنند. می توان با درک احساسات جسمی (برای مثال لمس بافت لباس) محیط پیرامون را درک کرد.
- روی یک شئی خاص تمرکز کنید. تمام انرژی خود را روی یک شئی متمرکز کنید (به شکل، رنگ، اندازه و اینکه حرکت دارد یا نه).
- از تکنیک هایی که باعث ریلکس شدن ماهیچه ها می شوند استفاده کنید.
- یک خاطره خوشحال کننده را به یاد بیاورید. به یک خاطره لذتبخش فکر کنید و سعی کنید تمام جزئیات آن را به خاطر بیاورید. بهتر است محیطی را به خاطر بیاورید که ساکت و آرامش بخش باشد.
سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «اختلال پانیک چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقالات HealthLine و WebMD ترجمه شده توسط مجله سلام سلامت، به عنوان منابع اصلی مورد استفاده قرار گرفته اند.
