پروستات و بیماری های مرتبط با پروستات چیست؟

پروستات غده ای به اندازه یک گردو است که در زیر مثانه و جلوی راست روده آقایان قرار گرفته و مجرای ادرار پس از خروج از مثانه از میان پروستات عبور کرده و سپس به سمت خارج بدن می رود. پروستات با ترشح مایعی مغذی (مایع منی)، شرایط زندگی اسپرم را در خارج از بدن فراهم می کند. بیماری های اصلی پروستات عبارتند از التهاب پروستات (پروستاتیت)، بزرگی خوش خیم پروستات (BPH) و سرطان پروستات.

در این مقاله شما می توانید با انواع بیماری های مرتبط با پروستات آشنا شوید.

پزشکان برای بررسی وضعیت و عملکرد پروستات از روش های مختلفی استفاده می کنند:

• معاینه: پزشک با لمس پروستات از طریق راست روده، اندازه و قوام آن و همچنین هر گونه سفتی یا توده و یا دردناکی آن را بررسی می کند.
• آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA): پروستات پروتئینی به نام PSA ترشح می کند و در بیماری هایی مانند بزرگی خوش خیم پروستات و سرطان پروستات، مقدار آن در خون افزایش پیدا می کند.
• سونوگرافی پروستات: می توان با روش سونوگرافی از روی شکم یا از طریق راست روده، اندازه و شکل پروستات و همچنین یکنواختی بافت و وجود توده در آن را بررسی کرد.
• نمونه برداری از پروستات: برای بررسی احتمال سرطان پروستات، پس از انجام روش هایی که در بالا ذکر شد، نمونه کوچکی از پروستات بوسیله سوزن برداشته شده و به آزمایشگاه آسیب شناسی (پاتولوژی) ارسال می گردد.

پروستاتیت

در این بیماری، بافت پروستات دچار التهاب می شود. دلیل اصلی پروستاتیت، عفونت میکروبی است که در هر سنی ممکن است فرد را مبتلا کند. احساس فوریت در دفع ادرار یا درد هنگام ادرار کردن، به همراه تب و لرز، درد عمومی بدن، کمردرد و یا درد لگن، از علائم پروستاتیت حاد هستند که معمولاً ناگهانی ایجاد شده و زندگی فرد را مختل می کند.

پروستاتیت مزمن معمولاً پس از یک پروستاتیت حادِ کاملاً درمان نشده یا عفونت ادراری و در افراد میانسال تا مسن دیده می شود و علائم آن مشابه پروستاتیت حاد است. همچنین ممکن است احتباس ادرار، نیاز به دفع ادرار در طی خواب شب و یا وجود خون در مایع منی نیز وجود داشته باشد. با توجه به سن ابتلا و خطر بروز سرطان پروستات، مراجعه به پزشک و درمان کامل پروستاتیت باید مد نظر قرار گیرد.

بزرگی خوش خیم پروستات (BPH)

یکی از تغییرات طبیعی در پروستات که در اثر افزایش سن ایجاد می شود، بزرگی خوش خیم پروستات است که تقریباً در تمام آقایانی که وارد دوره میانسالی می شوند رخ می دهد. در صورتی که این بزرگ شدن پروستات سبب ایجاد فشار و تنگی مجرای ادرار شود، زندگی طبیعی فرد را مختل کرده و نیازمند مداخله پزشکی می باشد.

علائم اصلی بزرگی خوش خیم پروستات شامل کاهش جریان و فشار ادرار، قطره قطره آمدن ادرار، شروع سخت و دیر هنگام دفع ادرار، احساس عدم دفع کامل ادرار، دفع ادرار بیش از هشت بار در روز، نیاز به چند بار ادرار کردن هنگام خواب شب و گاهی بی اختیاری ادرار می باشد.

درمان آن شامل مجموعه ای از تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش مصرف چای و قهوه، کاهش مصرف مایعات قبل از خواب و تقویت عضلات کف لگن، در کنار درمان های دارویی و در موارد شَدیدتر اقدامات جراحی می باشد.

سرطان پروستات

یکی از شایع ترین سرطان های درگیر کننده مردان میانسال و مسن که در بسیاری مواقع دیر تشخیص داده می شود سرطان پروستات است. به دلیل شباهت علائم آن با بزرگی خوش خیم پروستات و بروز این علائم طی یک روند آرام و مزمن، بسیاری از آقایان مبتلا به این بیماری به موقع به پزشک مراجعه نمی کنند.

آقایان باید در صورت تجربه مشکلاتی از جمله وجود خون در ادرار یا منی، احساس درد مبهم به صورت سنگینی در لگن یا پایین کمر، دنده ها یا ران ها، ضعف، بی اشتهایی، کاهش وزن، تورم پاها یا احساس بی حسی در آنها، در کنار علائمی که در مورد بزرگی خوش خیم پروستات ذکر شد، بلافاصله به متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری (اورولوژیست) مراجعه کنند.

درمان سرطان پروستات می تواند شامل یک یا ترکیبی از درمان های شیمی درمانی، رادیوتراپی، هورمون درمانی و جراحی باشد. سلامتی شما آرزوی ما است.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «پروستات و بیماری های مرتبط با پروستات چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله دکتر علی اعتمادرضایی در مجله سلام سلامت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.