همه ی آنچه که از سرطان کلیه باید بدانید
کلیه ها دو عضو لوبیا شکل اند که هر کدام به اندازه یک مشت می باشند و در قسمت تحتانی شکم در دو طرف ستون فقرات قرار دارند و کار اصلی شان پاکسازی خون از مواد زائد و تولید ادرار است. سرطان کلیه عارضه ای است که در آن سلول های کلیه به شکل بدخیم رشد کرده و از کنترل خارج می شوند. تقریباً تمام موارد سرطان کلیه اولین بار در غشای لوله های کوچک (توبول) کلیه ظاهر می شوند. این نوع سرطان کلیه به نام کارسینوم سلول کلیوی شناخته می شود. خبر خوب این است که بسیاری از موارد سرطان کلیه قبل از پخش شدن در سایر اندام ها تشخیص داده می شوند. لازم به ذکر است که مانند سایر سرطان ها تشخیص زود هنگام شانس درمان را افزایش می دهد. با این حال، این تومورها ممکن است دوباره رشد کرده و بدون آنکه قابل تشخیص باشند، توسعه پیدا کنند.
از آنجا که کلیه ها از مهم ترین اعضای بدن می باشند و نقش مهمی بر عهده دارند، شما می توانید در ادامه با سرطان کلیه و عوامل ایجاد کننده آن آشنا شوید.
چرا به سرطان کلیه مبتلا می شویم؟
سرطان کلیه اغلب در افراد بالای 40 سال رخ می دهد و پزشکان علت دقیق بروز سرطان کلیه را نمی دانند. اما عوامل مشخصی باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان کلیه می شوند. البته داشتن عوامل خطر به این معنا نیست که لزوماً به سرطان کلیه مبتلا خواهید شد؛ همچنین ممکن است هیچ یک از این عوامل را نداشته باشید و با این حال، به سرطان کلیه مبتلا شوید! برخی عوامل خطرزای مرتبط با سرطان کلیه عبارتند از:
- سیگار: خطر ابتلا به سرطان کلیه در افراد سیگاری دو برابر بیشتر از غیر سیگاری هاست.
- مرد بودن: مردان دو برابر زنان به سرطان کلیه مبتلا می شوند.
- چاقی: اضافه وزن با ایجاد تغییرات هورمونی، خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش می دهد.
- استفاده از داروهای ضد درد برای طولانی مدت: این مورد شامل داروهای تجویزی و هم داروهای بدون نسخه می شود.
- مبتلا بودن به بیماری های حاد کلیوی یا انجام دیالیز
- سابقه خانوادگی سرطان کلیه به ویژه در خواهر و برادر
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص مانند آزبست، کادمیوم، بنزن، حلال های آلی و…
- فشار خون بالا: فشار خون بالا و داروهای مورد استفاده برای درمان آن باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان کلیه می شوند.
- سیاه پوست بودن: خطر ابتلا به سرطان کلیه در سیاه پوستان کمی بیشتر از سفید پوستان است.
- داشتن لنفوم به دلیلی نامعلوم باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان کلیه در بیماران می شود.
سرطان کلیه چه علائمی دارد؟
در بسیاری از موارد، بیمار هیچ علائم مشخصی ندارد. اما وقتی تومور بزرگتر می شود، علائم خود را نشان می دهد که رایج ترین علائم عبارتند از:
- مشاهده خون در ادرار
- ایجاد توده در طرفین شکم
- از دست دادن اشتهاء
- احساس درد در دو طرف پهلوها
- کاهش وزن بدون دلیل
- تب طولانی مدت و بدون علت
- خستگی شَدید
- کم خونی
- تورم در مچ پا یا ران ها
سرطان کلیه در صورت گسترش به اندام های دیگر با علائم زیر همراه خواهد بود:
- تنگی نفس
- سرفه خونی
- درد استخوان
چگونه متوجه شویم به سرطان کلیه مبتلا شده ایم؟
اگر سرطان کلیه داشته باشید، احتمالاً درد پهلو، کاهش وزن یا خستگی شَدید را تجربه خواهید کرد؛ یا ممکن است پزشک یک توده بزرگ را در پهلوی تان تشخیص دهد. با وجود این، برای تایید تشخیص اولیه باید تحت معاینه کامل قرار بگیرید. پزشک شکم و پهلوهای شما را به همراه تب و فشار خون تان اندازه گیری می کند. بر خلاف سایر انواع سرطان ها، پزشک شما می تواند بدون انجام بیوپسی (Biopsy) یا نمونه برداری، شما را معاینه کرده و تشخیص نهایی خود را بدهد. گاهی اوقات نیز از بیوپسی برای تایید تشخیص اولیه استفاده می شود. ممکن است پزشک از بیوپسی سوزنی برای نمونه برداری از بافت نرم استفاده کند تا آن را زیر میکروسکوپ ببرد و احتمال وجود سلول های سرطانی را مورد بررسی قرار دهد. بیوپسی، سطح تهاجمی سرطان شما را ارزیابی کرده و به پزشک کمک می کند که درجه سرطان تان را تشخیص دهد.
همچنین ممکن است برای اطمینان از آزمایشات زیر هم کمک بگیرد:
- آزمایش ادرار برای بررسی وجود خون در ادرار
- آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلیه ها
- پیلوگرافی داخل ورید (IVP) برای ارزیابی وضعیت دستگاه ادراری
- سونوگرافی برای مشاهده تصویر کلیه ها و اطمینان از وجود تومور
- سی تی اسکن یا اشعه ایکس برای تصویربرداری دقیق از کلیه ها (عملاً سی تی اسکن جای پیلوگرافی و سونوگرافی را برای تشخیص سرطان کلیه گرفته است.)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)؛ در این روش از یک آهن ربای قوی و امواج رادیویی برای ثبت تصاویر دقیق از بافت نرم بدن استفاده می شود. ممکن است برای تصویربرداری بهتر یک مایع خاص به شما تزریق شود.
- آنژیوگرام کلیوی؛ این آزمایش برای بررسی انتقال جریان خون به تومور انجام می گیرد. به علاوه، به تشخیص تومورهای کوچک نیز کمک می کند. البته کاربردهای دیگری نیز دارد.
آیا سرطان کلیه درمان دارد؟
وقتی تشخیص داده شود که سرطان، کلیه را درگیر کرده، شما و پزشک تان باید درباره برنامه درمانی خود صحبت کنید. برای این کار بهتر است به یک متخصص مجرب مراجعه کنید. یک اورولوژیست، متخصص انکولوژی (Oncology) یا پرتو درمانی یا یک جراح با تجربه می توانند به شما کمک کنند.
1) عمل جراحی رایج ترین روش درمان سرطان کلیه است. نوع جراحی به نحوه ابتلای شما بستگی دارد.
- رادیکال نفرکتومی؛ به عمل جراحی برداشتن کلیه، غده آدرنال (Adrenal) و بافت اطراف آن گفته می شود. غدد لنفاوی مجاور نیز بعضاً در این عمل برداشته می شوند. این جراحی رایج ترین روش درمان سرطان کلیه است که در حال حاضر از طریق یک برش کوچک با لاپاراسکوپی انجام می گیرد.
- نفرکتومی ساده؛ که در آن از سرمای شَدید برای از بین بردن تومور استفاده می شود.
- فرسایش بسامد رادیویی؛ که در آن از امواج رادیویی با انرژی بالا برای سوزاندن تومورها استفاده می شود.
- آمبولیزاسیون شریانی؛ که در آن با تزریق مواد خاصی به داخل سرخرگ های منتهی به کلیه و قطع جریان خون انتقالی به تومور به مبارزه با سرطان پرداخته می شود. این روش بعضاً برای کوچک کردن تومور قبل از عمل جراحی انجام می گیرد.
2) در درمان بیولوژیک سرطان کلیه از سیستم ایمنی خود بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده می شود؛ درمان بیولوژیک بر تقویت، هدایت یا بازیابی سیستم دفاعی طبیعی بدن بیمار تاکید دارد. داروهای مورد استفاده برای درمان بیولوژیک سرطان در آزمایشگاه ساخته می شوند.
3) در درمان هدفمند سلول های سرطانی از داروهای خاصی برای پیدا کردن و هدف قرار دادن سلول های سرطانی استفاده می شود که آسیب کمتری به سلول های طبیعی بدن می رساند. یکی از روش های درمان هدفمند با استفاده از عوارض ضد رگ زدایی صورت می گیرد. این روش با مسدود کردن عروق خونی از تغذیه تومورها جلوگیری کرده و با ایجاد انقباض، مانع از رشد آنها می شود. یک روش دیگر با بهره گیری از عوامل مهارکننده تیروزین کیناز عمل می کند. این داروی خوراکی با مسدود کردن مسیر آنزیمی که امکان رشد سلول های سرطانی را فراهم می کند، از شیوع سرطان در بدن جلوگیری می کند.
4) از پرتو درمانی اغلب برای نشانه گیری تومورها در بیمارانی استفاده می شود که تحت عمل جراحی قرار نگرفته اند. در این روش از اشعه ایکس با انرژی بالا یا سایر تشعشعات بی ضرر برای از بین بردن سلول های سرطانی یا متوقف کردن روند رشد آنها استفاده می شود.
5) در شیمی درمانی از داروهای خاصی برای از بین بردن سلول های سرطانی یا متوقف کردن روند رشد آنها استفاده می شود. شیمی درمانی به نسبت سایر انواع سرطان ها، تاثیر کمتری بر سرطان کلیه دارد. از این روش اغلب برای درمان مواردی از سرطان کلیه استفاده می شود که تا ناحیه سر و گردن نیز توسعه یافته اند.
ترک سیگار، حفظ وزن ایده آل، کنترل فشار خون و جلوگیری از ورود مواد شیمیایی مضر به بدن، از جمله عواملی هستند که شانس ابتلا به این عارضه مهلک را کاهش می دهند. سلامتی شما آرزوی ما است.
[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]
مقاله علمی و آموزشی «همه ی آنچه که از سرطان کلیه باید بدانید»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله وب سایت WebMD ترجمه شده توسط مجله سیب سبز، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
[/toggle]
