گاستروانتریت چیست؟
گاستروانتریت یک بیماری شایع است که باعث ایجاد اسهال و استفراغ شده و غالباً بوسیله عوامل باکتریایی یا ویروسی ایجاد می شود. این بیماری در کودکان معمولاً به دلایل ویروسی ایجاد شده و در بزرگسالان نیز عوامل ویروسی یا باکتریایی و یا مسمومیت غذایی، دلیل ایجاد آن می باشد.
گاستروانتریت می تواند بسیار ناخوشایند باشد، اما معمولاً پس از یک هفته، خودبخود برطرف می شود. در صورت ابتلا به این بیماری با خود مراقبتی بهبود پیدا می کنید. می توانید هنگام ابتلا به گاستروانتریت به پزشک مراجعه نکرده و با استراحت و مصرف آب کافی منتظر بهبود باشید، چرا که این بیماری به راحتی به دیگران سرایت می کند. اما اگر واقعاً نگران هستید یا نیاز به توصیه پزشکی دارید می توانید با اورژانس یا پزشک خود تماس بگیرید.
در این مقاله شما می توانید با علائم و راه های درمان و پیشگیری از گاستروانتریت آشنا شوید.
علائم اصلی گاستروانتریت عبارتند از:
- اسهال ناگهانی و آبکی
- احساس بیماری
- استفراغ
- تب خفیف
البته در برخی افراد، علائم دیگری مانند بی اشتهایی، ناراحتی معده، بدن درد یا سردرد مشاهده می شود. علائم این بیماری، یک روز پس از ابتلا قابل مشاهده هستند. این علائم کمتر از یک هفته باقی می مانند، اما گاهی بیش از این مدت نیز ادامه پیدا می کنند.
در صورت ابتلا به گاستروانتریت چه باید کرد؟
اگر دچار اسهال و استفراغ ناگهانی شُدید، بهترین کار این است که تا زمان بهبودی در منزل بمانید. درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد بنابراین بهتر است اجازه بدهید تا بیماری سپری شود. در صورت بهبود نیافتن علائم بیماری یا شدت یافتن آن به پزشک مراجعه کنید.
برای تسکین علائم گاستروانتریت لازم است:
- برای جبران از دست دادن آب (دهیدراتاسیون) بدن، مایعات بنوشید. بهتر است آب بنوشید، اما می توانید با نوشیدن آبمیوه بدون قند یا خوردن سوپ نیز آب از دست رفته بدن را جبران کنید.
- برای درمان تب یا درد، می توانید استامینوفن مصرف کنید.
- به اندازه کافی استراحت کنید.
- اگر میل به خوردن غذا دارید، غذاهای ساده (بدون طعم) مانند سوپ، برنج، پاستا و نان بخورید.
- اگر علائم کم آبی بدن مانند خشکی دهان یا ادرار تیره را مشاهده کردید، می توانید برای جبران آن، از داروها و نوشیدنی های مخصوص دارویی که در داروخانه ها در دسترس هستند، استفاده کنید.
- در صورت لزوم می توانید از داروی ضد استفراغ یا داروی ضد اسهال استفاده کنید. این داروها در داروخانه ها در دسترس هستند. اما در مورد مصرف آنها حتماً از داروساز و یا پزشک سوال کنید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت ابتلا به گاستروانتریت بطور معمول نیازی به مراجعه به پزشک نیست، چرا که این بیماری خودبخود بهبود پیدا می کند. اما در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- مشاهده علائم شَدید کم آبی بدن مانند سرگیجه مداوم، دفع مقدار کم ادرار یا قطع آن و یا از دست دادن هوشیاری.
- اسهال خونی
- استفراغ مداوم
- تب بالای 38 درجه سانتیگراد
- عدم بهبود علائم پس از چند روز
- اخیراً از کشوری با سطح بهداشت عمومی پایین بازگشته اید.
- در صورت ابتلا به یک بیماری جدی و زمینه ای مانند بیماری کلیه، بیماری التهابی روده، ضعف سیستم ایمنی و…
- بارداری
گاستروانتریت چگونه سرایت پیدا می کند؟
گاستروانتریت به راحتی از شخصی به شخص دیگر قابل انتقال است که از طریق ورود عوامل بیماری زا از مدفوع یا استفراغ فرد آلوده به دهان و بدن فرد سالم صورت می گیرد.
پیشگیری از گاستروانتریت
توجه به توصیه های زیر می تواند در جلوگیری از سرایت بیماری به دیگران موثر باشد:
- بهتر است تا 48 ساعت پس از خاتمه یافتن علائم بیماری از رفتن به محل کار یا مدرسه خودداری کنید.
- بطور مرتب خصوصاً پس از رفتن به توالت و قبل از تهیه غذا، دست های خود را با آب و صابون بشویید.
- هر سطح یا وسیله ای را که ممکن است آلوده شده باشد، ضدعفونی کنید. می توان از سفید کننده خانگی استفاده کرد.
- لباس های آلوده یا ملحفه ها را بطور جداگانه در آب گرم بشویید.
- در صورت ابتلا، از به اشتراک گذاشتن وسائل شخصی خودداری کنید.
- پس از دفع مدفوع یا استفراغ در توالت، حتماً سیفون را بکشید و محوطه اطراف آن را نیز بشویید.
- بهداشت غذایی را رعایت کنید.
سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «گاستروانتریت چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله NHS ترجمه مجله سلام سلامت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
