شرایط و نحوه احضار شاهد برای شهادت به دادگاه

حضور شاهد در دادگاه و شهادت دادن، یکی از روش های اثبات حرف طرفین دعوا یا پرونده به دادگاه است. از نظر حقوقی، شهادت یعنی اخبار جزمی و قطعی از حقی که برای دیگران است. در واقع شاهد با بیان آنچه که مشاهده یا درک کرده است، تعلق حق به یکی از اصحاب دعوا را مورد تایید قرار می دهد.

چه افرادی مورد تایید دادگاه برای شهادت دادن هستند و چگونه باید به دادگاه معرفی شوند، موضوعاتی هستند که شما می توانید در ادامه مطالعه نمایید.

چه کسی می تواند به عنوان شاهد یا گواه در دادگاه حاضر شود؟
شاهد یا گواهی که برای شهادت دادن در دادگاه حاضر می شود باید شرایط بخصوصی را داشته باشد تا شهادت وی از سوی دادگاه مورد پذیرش قرار گیرد. بر این اساس، بلوغ، عقل، ایمان، طهارت مولد (حلال زاده بودن) و عدالت داشتن (عدم انجام گناهان کبیره و عدم اصرار بر گناهان صغیره) از جمله شرایط اساسی برای شهادت محسوب می شود.

علاوه بر موارد فوق، شهادت برخی از افراد نیز در دادگاه ها پذیرفته نمی شود، مانند:

• محکومین به مجازات کیفری
• افرادی که به موجب حکم دادگاه از حق شهادت دادن در دادگاه ها و محاکم محروم شده اند.
• اشخاص ولگرد و متکدی
• اشخاص معروف به فساد اخلاقی
• افراد دیوانه
• افرادی که دارای نفع شخصی در دعوا هستند.

تعداد شهود مورد نیاز برای اثبات ادعا
تعداد شهود بسته به اینکه پرونده حقوقی باشد یا کیفری، متفاوت است. به عنوان مثال در دعاوی مربوط به اصل طلاق و اقسام آن و رجوع در طلاق و نیز دعاوی غیر مالی مانند مسلمان بودن، بلوغ، جرح و تعدیل، عفو از قصاص، وکالت و وصیت، دعوا با گواهی دو مرد عادل و بالغ اثبات می شود.

در دعاوی مالی یا آنچه مقصود از آن مال است مانند دین، ثمن بیع، معاملات، وقف، اجاره و وصیت به نفع مدعی، غصب و… نیز دعوا با گواهی دو مرد عادل یا یک مرد عادل و دو زن عادله به اثبات می رسد. البته در خصوص اموری که مخصوص خانم ها می باشد و آقایان از آن بی اطلاع هستند هم شهادت چهار نفر زن عادله کفایت می کند.

در خصوص امور کیفری و اتهاماتی مانند زنای محصنه یا غیر محصنه، لواط، تفخیذ و مساحقه با شهادت چهار مرد عادل و بالغ که همزمان به وقوع جرم از سوی متهم شهادت بدهند، ثابت می شود و برای سایر اتهامات کیفری، تنها شهادت دو مرد عادل کافی است.

نحوه احضار شهود به دادگاه
شاهدان برای حضور در دادرسی، ابتدا از سوی طرفین دعوا، دعوت می شوند و چنانچه اعتنایی نکنند، از سوی دادگاه احضار خواهند شد. چنانچه شاهد یا مطلع بدون عذر موجه در جلسه دادگاه حاضر نشود و کشف حقیقت و احقاق حق، متوقف بر شهادت شاهد یا کسب اطلاع از مطلع باشد یا جرم با امنیت و نظم عمومی مرتبط باشد، به دستور دادگاه و در صورت ضرورت حضور، جلب می شود. اگر حضور شاهد به علت بیماری برای مدت طولانی یا نامعلوم در دادگاه مقدور نباشد، رئیس دادگاه یا یکی دیگر از قضات عضو شعبه، با حضور نزد شاهد یا مطلع، اظهارات وی را استماع (شنیدن) می کند.

نکته مهمی در خصوص جلب شاهد وجود دارد که دادگاه، شاهد یا گواه را مجبور به حضور در دادگاه می کند اما این اختیار را ندارد که فرد را مجبور به ادای شهادت کند. به عبارتی دیگر، حضور در دادگاه ضروری است اما صحبت کردن اجباری نیست.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله آموزشی «شرایط و نحوه احضار شاهد برای شهادت به دادگاه»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا گزارش شاهرخ صالحی کرهرودی در روزنامه جام جم، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]