تشریح 9 تیپ شخصیتی انیگرام

انیگرام (Enneagram) روشی برای شناخت تیپ های مختلف شخصیتی است که منشاء آن دقیق مشخص نیست. برخی از پژوهشگران می گویند که نماد انیگرام در کارهای فیثاغورس ریاضیدان یونانی موجود بوده است و گروهی دیگر آموزه های آن را به افلاطون و گاه فلوطین نسبت می دهند و برخی دیگر آن را به شخصیت ها و فِرَق عرفان اسلامی مانند امام محمد غزالی، اخوان الصفا و یا فرقه نقشبندیه منسوب می کنند. حتی بعضی اعتقاد دارند مولوی از بزرگان این دانش بوده است.

با این حال گئورگی گورجیف اولین فردی است که در زمان معاصر درباره این شیوه شخصیت شناسی سخن گفته است. در اوایل قرن بیستم گورجیف به عنوان مربی طریقت باطنی این سیستم را به شاگردان خود در روسیه آموخت.

در زبان یونانی Enna به معنای 9 و gram به معنای نقطه است. کلمه انیگرام به نمادی اشاره دارد که در این سیستم برای توضیح شخصیت های نه گانه انسان ها بکار می رود.

این نماد، یک دایره است که 9 نقطه به نشانه 9 تیپ شخصیتی در آن به فواصل مساوی رسم شده است. هر نقطه توسط دو خط در داخل دایره به دو نقطه دیگر متصل می شود که نشان دهنده ارتباط هر یک از تیپ های شخصیتی با تیپ های دیگر است.

هر کدام از این تیپ ها دارای نگرش منحصر به فردی نسبت به جهان و زندگی است که احساسات، نحوه تفکر و رفتار آنها را شکل می دهد. به عبارت دیگر انیگرام 9 جهان بینی و روش تعامل با جهان را به ما معرفی می کند. انگار 9 نوع عینک مختلف وجود دارد که هر یک از انسان ها یکی از انواع این عینک ها را بر چشم گذاشته اند و از پشت آن به زندگی نگاه می کنند. نیازها، خواسته ها، احساسات، تفکر و رفتارهای هر فرد را همین عینک های فرضی تعیین می کند.

بدیهی است که این عینک های فرضی واقعیت جهان و زندگی را آنچنان که هست نشان نمی دهند و برخی از چیزها را بزرگ یا کوچک می کنند و برخی از واقعیت ها را هم اصلاً نشان نمی دهند و یا تار و محو نشان می دهند. همانند آن شخصی که مولوی توصیف می کند که شیشه ای کبود در جلوی چشمان خود گرفته بود و جهان به نظرش کبود می آمد و رنگ های دیگر را به درستی تشخیص نمی داد.

پیش چشمت داشتی شیشه کبود
زان سبب عالم کبودت می نمود

ما انسان ها این عینک های فرضی را از قبل آزمایش نکرده و آنها را آگاهانه انتخاب نکرده ایم. این عینک ها را وراثت، محیط و تصمیمات ناآگاهانه در سال های اول زندگی روی چشمان ذهن ما قرار داده است، اما با این وجود هر کس گمان می کند که عینک خودش بهترین عینک برای دیدن جهان و تفسیر رویدادها است، هر چند که در واقع این گونه نیست.

بنابراین ما با تصویری که ذهن ما از جهان ساخته است زندگی می کنیم و نوع شخصیت ما را همین درک محدود ما از جهان به وجود می آورد. در حقیقت نگرش ما به جهان و زندگی، عادت ها و همچنین محدودیت هایی در تفکر، احساسات و رفتار ما به وجود آورده است که شخصیت ما را می سازد و موجب شده است که ما درون جعبه ای به نام شخصیت زندگی کنیم.

انیگرام خصوصیات هر کدام از این جهان بینی ها و نگرش ها را برای ما بیان می کند و به ما یاد می دهد که هر تیپ شخصیتی چگونه فکر، احساس و عمل می کند. انیگرام به ما کمک می کند تا به شناخت و درک عادت های ذهنی، احساسی و رفتاری خود دست پیدا کنیم تا شاید بتوانیم از این جعبه شخصیت خارج شویم و آزادانه تصمیم بگیریم و عمل کنیم و عادت های خود را به افکار، احساسات و اعمال هوشیارانه تبدیل کنیم.

بنابر آنچه که گفته شد هیچ یک از تیپ های انیگرام بر دیگری برتری ندارد. ممکن است در برخی از فرهنگ ها و گروه ها خصوصیات برخی از تیپ های شخصیتی با ارزش تلقی شود، ولی این فقط تلقی آن فرهنگ و یا آن گروه است و واقعیت ندارد. هر کدام از این تیپ ها با آنکه دارای خصوصیات مثبت و خوبی هستند اما دارای محدودیت ها و نقاط ضعف نیز می باشند. بنابراین از اینکه تیپ خاصی دارید خوشحال یا ناراحت نشوید.

ذکر این نکته نیز ضروری است که با اینکه یکی از تیپ های شخصیتی به عنوان پیش فرض در ذهن ما وجود دارد، اما در عین حال ممکن است برخی از ویژگی های تیپ های شخصیتی دیگر نیز در ما وجود داشته باشد، بخصوص ویژگی های شخصیتی تیپ های جانبی و تیپ های آرامشی و تنشی.

در این مقاله شما می توانید با 9 تیپ شخصیتی انیگرام آشنا شوید.

شخصیت جانبی (بال ها)
اگر به نماد انیگرام توجه کنید متوجه می شوید که هر تیپ دارای دو تیپ همسایه می باشد. رفتار هر فرد علاوه بر اینکه تحت تاثیر تیپ مسلط می باشد، می تواند از یک یا هر دو تیپ همسایه که در ادبیات انیگرام، بال نامیده می شوند تاثیر بپذیرد. مثلاً افراد تیپ 1، می توانند تحت تاثیر ویژگی های تیپ 2 یا تیپ 9 و یا هر دو باشند. تاثیر هر یک از بال ها بر تیپ اصلی می تواند موجب تعدیل برخی از ویژگی های تیپ اصلی شود.

در نماد انیگرام هر نقطه توسط دو خط به دو نقطه دیگر وصل شده است، یعنی هر تیپ شخصیتی با دو تیپ دیگر در ارتباط می باشد. در هنگام آرامش خیال رفتار هر تیپ به ویژگی های مثبت یکی از این تیپ ها که تیپ آرامشی نامیده می شود، شباهت پیدا می کند. در تصویر فوق، مسیر فلش های سبز رنگ نشان دهنده مسیر آرامشی هر کدام از تیپ های شخصیتی است. همانطور که در تصویر مشاهده می کنید، ویژگی های تیپ 4 در حال آرامش به سمت ویژگی های مثبت تیپ 1 می رود و ویژگی های تیپ 1 به سمت تیپ 7 میل می کند.

همچنین در هنگام تنش و ناراحتی، رفتار هر تیپ شخصیتی به سمت ویژگی های منفی تیپ دیگری که تیپ تنشی آن محسوب می شود، میل پیدا می کند. به عنوان مثال رفتار تیپ 1 به سمت ویژگی های منفی تیپ 4 گرایش پیدا می نماید.

اگر به فلش های قرمز و سبز در تصویر دقت کنید، متوجه می شوید که مسیر تنشی – روانی بر عکس مسیر آرامشی است.

با توجه به مطالب فوق، ساختار کامل شخصیت هر فرد می تواند ترکیبی از خصوصیات تیپ مسلط و چهار تیپ شخصیتی دیگر باشد به عبارتی تیپ های جانبی یا بال ها و تیپ های آرامشی و تنشی. بنابراین برای شناخت دقیق خود باید چهار تیپ مکمل تیپ اصلی خود را نیز در نظر بگیرید. البته توجه داشته باشید که آنچه در اینجا مطرح می شود خصوصیت تیپ های مختلف در حالت سلامت متوسط روانی است (افراد نرمال جامعه) و افراد دارای رشد روانی و افرادی که از سلامت روانی کمتری برخوردار هستند از دایره این بحث خارج می باشند.

سه مرکز شعور
اگر به مدل انیگرام نگاه دیگری بیندازید، متوجه نکته دیگری می شویم: سه نقطه 3 و 6 و 9 سه راس اصلی یک مثلث هستند. این سه نقطه، نشان دهنده تیپ های اصلی انیگرام می باشند.

از نظر انیگرام در انسان سه مرکز شعور وجود دارد که از طریق آنها اطلاعات بررسی و پردازش می شود:

  1. مرکز قلب (شعور احساسی)
  2. مرکز سر (شعور ذهنی)
  3. مرکز بدن (شعور غریزی)

هر کدام از 9 تیپ انیگرام ریشه در یکی از این سه مرکز دارد و سه تیپ اصلی انیگرام نقطه ثقل سه مرکز هستند.

اگرچه همه انسان ها دارای هر سه مرکز شعور هستند، اما همه افراد از هر سه مرکز شعور به یک اندازه استفاده نمی کنند؛ هر تیپ شخصیتی از مرکز اولیه خود به عنوان راهی برای جهت گیری و تجربه دنیا استفاده می کند که شامل کسب اطلاعات از محیط، تفسیر این اطلاعات و همچنین بروز دادن خود می باشد. منظور از بروز دادن همان وجوهی از شخصیت است که هر فرد از خود به دیگران نشان می دهد. دومین مرکز شعور در اکثر مردم کمتر از مرکز اولیه فعال است و سومین مرکز شعور در هر شخص فعالیت بسیار کمی دارد و در اکثر مردم تقریباً غیر فعال می باشد.

انیگرام با تعیین سه مرکز برای شعور بر این نکته تاکید می کند که شعور تنها کارکرد ذهن نیست و مراکز سه گانه شعور هر کدام کارکردهای خاص خود را دارند که ممکن است این کارکردها توسط هر شخص به صورت مفید و یا غیر مفید مورد استفاده قرار بگیرد و یا اصلاً بلا استفاده باقی بمانند.

هدف واقعی از انیگرام این است که:

  1. توانایی دسترسی ما به هر سه مرکز شعور افزایش پیدا کند.
  2. از هر سه مرکز استفاده مفید و سازنده داشته باشیم.
  3. از هر سه مرکز به صورت منسجم و یکپارچه استفاده کنیم.

مرکز سر (شعور ذهنی)
عملکردهای مرکز سر عبارت است از:

  • جمع آوری اطلاعات
  • تولید ایده
  • فرآیندهای ذهنی
  • تحلیل عقلانی
  • برنامه ریزی
استفاده مفید و سازندهاستفاده غیر مفید و مخرب
برنامه ریزی بهره وربرنامه ریزی بیش از حد
فراستفرافکنی
تحلیل علمی و بی طرفانهتحلیل بیش از حد

تیپ های شخصیتی مرکز سر، تیپ های 5 و 6 و 7 هستند. این تیپ ها شدیداً درگیر تحلیل های ذهنی و ارزش گذاری واقعیت ها، پردازش اطلاعات و ایده ها هستند و دلواپسی مشترکی درباره امنیت و اعتماد دارند. در حقیقت این سه تیپ شخصیتی در پاسخ به ترس که احساس مرکز سر است شکل می گیرند.

  • تیپ 5: این افراد سعی می کنند با دستیابی به خودکفایی و تکیه بر منابع خود بر ترس مداخله دیگران در زندگی خود و ترس از دست دادن انرژی خود غلبه کنند. راه حل این افراد عبارت است از جمع آوری اطلاعات فراوان برای تحلیل و تلاش برای دانستن اینکه هر چیزی چگونه کار می کند.
  • تیپ 6: برخی از این افراد برای غلبه بر ترس خود سعی می کنند همه اتفاقات بد احتمالی را پیش بینی کنند تا راه حلی برای آنها پیدا کنند و برخی دیگر از آنها برای غلبه بر ترس، بدون فکر خود را در آن می اندازند تا ثابت کنند که شجاع هستند.
  • تیپ 7: این افراد برای اجتناب از ناراحتی و رنج که ترس اصلی آنها است، تصویری مثبت از احتمالات آینده می سازند و با ارائه ایده های جالب و متنوع سعی می کنند تصاویر ذهنی زیبای خود را محقق کنند.

مرکز قلب (شعور احساسی)
عملکردهای مرکز قلب عبارت است از:

  • تجربه های حسی
  • احساسات مرتبط
  • حساسیت به دیگران
استفاده مفید و سازندهاستفاده غیر مفید و مخرب
همدلیسوء استفاده از احساسات
اعتمادنقش بازی کردن
غمخواریحساسیت بیش از حد

سه تیپ مرکز قلب عبارت از تیپ های 2 و 3 و 4 می باشد. آنها انتظار دارند که دیگران به روش های خیلی خاص با آنها رفتار کنند به همین دلیل تلاش می کنند تا تصویری از خود بروز بدهند تا دیگران این انتظار را برآورده کنند. از آنجایی که رفتار دیگران در کنترل ما نیست و آنها همیشه مطابق میل ما رفتار نمی کنند، غم به وجود می آید که احساس مشترک شخصیت های این مرکز است.

  • تیپ 2: این افراد تلاش می کنند که تصویر انسانی کریم، مهربان و دلواپس دیگران را از خود بروز بدهند تا دیگران ارزش آنها را تایید کنند.
  • تیپ 3: تلاش می کنند که تصویر یک شخص با اعتماد به نفس و موفق را از خود به نمایش بگذارند تا دیگران آنها را تمجید و تحسین کنند.
  • تیپ 4: تلاش می کنند تا تصویر شخصی منحصر به فرد، خاص و متفاوت از دیگران را از خود بروز بدهند تا این حس را که به اندازه کافی خوب نیستند و دیگران ممکن است آنها را طرد کنند از بین ببرند.

مرکز بدن (شعور غریزی)
کارکرد این مرکز شعور عبارت است از:

  • حرکت
  • حس فیزیکی
  • عمل یا تنبلی
  • کنترل
استفاده مفید و سازندهاستفاده غیر مفید و مخرب
فعالیت موثرفعالیت مفرط
ثبات قدمانفعال
دانش غریزیکنش پذیری

سه تیپ این مرکز عبارت از تیپ های 8 و 9 و 1 است. این افراد در وهله اول به شم و غریزه خود اعتماد می کنند و روش های مختلفی برای کنترل دارند که از احساس مرتبط با غریزه آنها یعنی خشم نشات می گیرد. در حقیقت این شخصیت ها در عکس العمل به خشم شکل گرفته اند.

  • تیپ 8: این افراد آماده بیان خشم خود هستند و اعتقاد دارند که خشم یک انرژی است که نیاز به رها شدن دارد. خشم آنها بخصوص وقتی با رفتارهای ناعادلانه، ضعف عملکرد، ضعف شخصیت و دروغ مواجه می شوند برانگیخته می شود.
  • تیپ 9: این افراد سعی می کنند با پیشگیری از اختلاف با دیگران، میانجی گری کردن و ایجاد هماهنگی بین افراد از بروز خشم خود و دیگران جلوگیری کنند. در هنگامی که کسی آنها را نادیده بگیرد و یا به زور به کاری وادار کند خشم مخفی آنها خود را به صورت رفتار تهاجمی – انفعالی نشان می دهد. بدین معنا که کاری را قبول می کنند ولی آن را انجام نمی دهند، یا فراموش می کنند و یا در حین انجام آن خرابکاری می کنند.
  • تیپ 1: این افراد سعی می کنند تا با کنترل خود از بروز خشم که به نظر آنها یک احساس منفی است جلوگیری کنند. اما معمولاً با سرزنش مداوم خود، خشم را متوجه درون خود می کنند.

اکنون که به صورت مقدماتی با انیگرام آشنا شدیم، ویژگی های کلی تیپ های نه گانه انیگرام را مورد بررسی قرار می دهیم تا با هر یک از تیپ های فوق آشنایی پیدا کنیم. در حین خواندن این ویژگی ها در نظر داشته باشید که ممکن است تمامی ویژگی ها در مورد یک نفر مصداق نداشته باشد. انسان ها آگاه و مختار هستند و با کسب تجربیات مختلف در طول زندگی می توانند برخی از ویژگی های خود را تغییر دهند.

تیپ 1
افراد تیپ یک به دنبال دنیایی بهتر و کامل تر هستند و به همین دلیل تلاش می کنند که خودشان و دیگران را بهتر و کامل تر کنند.

  • دغدغه: دغدغه اصلی این افراد این است که چه چیزی خوب یا بد، درست یا اشتباه است.
  • القاب: کمال طلب، اصلاح طلب، مبارز، اخلاق گرا

محورهای اصلی شخصیت

1) کمال طلبی: افراد تیپ 1 همیشه در حال مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب هستند. هر کاری که خوب انجام شود خواه یک بازی باشد یا اجرای یک قطعه موسیقی، یک کتاب یا یک پروژه آنها را خرسند می کند. اما اگر کاری از نظر آنها خوب نباشد و یا خوب انجام نشود، میل به انتقاد در آنها فعال می شود. حتی اگر به خاطر رعایت ادب و یا هر دلیل دیگری انتقاد را بر زبان نیاورند، در دل مخالف آن کار یا نحوه اجرای آن هستند.

این افراد از خود و دیگران انتظار دارند مسئولانه و مطابق اصول اخلاقی، ارزش ها و هنجارها عمل کنند. همچنین انتظار دارند کارها به درستی انجام شود. هیچ چیز کمتر از کامل آنها را راضی نمی کند، کوچکترین نقص در هر کار، حس انتقاد را در آنها بیدار می کند.

2) اعتقاد به وجود یک روش صحیح: افراد تیپ یک اعتقاد دارند که برای هر مسئله و مشکلی تنها یک راه صحیح وجود دارد، به همین دلیل در هر وضعیتی با ارائه سریع آنچه که به نظرشان روش و یا پاسخ درست است، عکس العمل نشان می دهند. اما در زمانی که پاسخ از پیش تعیین شده ای برای حل مسئله ندارند، نگران می شوند که مبادا تصمیم گیری اشتباهی انجام دهند. در این مواقع دچار دو دلی شده و تصمیم گیری آنها کُند می شود.

3) وقف کار: چون افراد تیپ یک به مسئولیت پذیری اهمیت زیادی می دهند، معمولاً در کارشان کوشا و وقت شناس هستند، به جزئیات دقت دارند و کارشان را با کیفیت ارائه می دهند. گاهی از اوقات کار زیاد مانع لذت بردن آنها از زندگی می شود.

4) رنجش: اگر ببینند دیگران (بخصوص همکاران و اعضای خانواده) در کار خود دقت نمی کنند، احساس ناراحتی می کنند و با خود می گویند: «چرا من باید اینقدر سخت کار کنم، وقتی دیگران عملکرد ضعیفی دارند؟» این رنجش ها جمع می شود و گهگاه به صورت انفجار خشم بروز می کند که باعث تعجب دیگران می شود، زیرا این افراد بسیار مبادی آداب هستند و کسی انتظار برخوردهای تند از آنها ندارد. علاوه بر بی مسئولیتی، شکستن هنجارها و ارزش ها نیز موجب رنجش و خشم آنها می شود.

5) سرزنش کننده درونی: افراد این تیپ، یک سرزنش کننده درونی با خود دارند که مدام به آنها می گوید که چه کار اشتباهی کرده اند، چه حرف نادرستی زده اند و چگونه باید رفتار می کردند، یک صدای درونی که در بیشتر موارد هدفش حفظ این افراد از کارهای اشتباه است. این قاضی درونی تعیین می کند که چه کارهایی خوب یا بد است و این افراد برای بهبود خود و یا جهان چه کارهایی باید انجام بدهند. اگر نتوانند طبق معیارهای این قاضی درونی عمل کنند دچار احساس گناه می شوند.

افراد تیپ یک دیگران را نیز مورد قضاوت قرار می دهند و نظر خود را گاه با بیان صریح و روشن و گاه با زبان بدن به آنها منتقل می کنند. حتی وقتی که چیزی نمی گویند و یا در حالات و حرکات بدن شان تغییری مشاهده نمی شود باز هم در مورد افعال و رفتار دیگران بی نظر نیستند. البته این نظر لازم نیست همیشه منفی باشد و در مقابل رفتار و گفتار مورد پسندشان موضع گیری مثبت هم انجام می دهند.

بطورکلی افراد تیپ یک در بهترین حالت افرادی اخلاق گرا، قابل اعتماد، پُر کار، آرمان گرا، منصف، درستکار، مرتب و منظم و در بدترین حالت افرادی مستبد، غیر قابل انعطاف، وسواسی، ایرادگیر، بیش از حد جدی، کنترل کننده، مضطرب و حسود هستند.

سبک سخن گفتن
افراد تیپ یک معمولاً در سخن گفتن از کلماتی مانند باید، نباید، درست و غلط به صورت مستقیم یا غیر مستقیم استفاده می کنند. منظور از غیر مستقیم این است که از عین این کلمات استفاده نمی کنند. ولی در صحبت شان معنای کلمات فوق به صورت ضمنی وجود دارد. مثلاً فرض کنید با همکار خود که از افراد تیپ یک است، قرار است به جلسه ای بروید و شما کت نپوشیده اید. او ممکن است بگوید: «باید کت می پوشیدی.» یا به صورت غیر مستقیم نظر خود را به صورت سوالی مطرح کند: «کت نپوشیدی؟»

شخصیت جانبی (بال ها)
تیپ 1 با دو تیپ دیگر یعنی تیپ 9 و تیپ 2 روی نماد انیگرام همسایه است و شخصیت جانبی آنها می تواند تحت تاثیر هر یک از این دو تیپ قرار گرفته باشد. افرادی که شخصیت جانبی آنها به سمت تیپ 2 کشیده شده باشد، معمولاً افرادی گرم، یاری رسان ولی ایرادگیر هستند و تمایل بیشتری برای کنترل خود و دیگران دارند و افرادی که شخصیت جانبی آنها تحت تاثیر تیپ 9 قرار گرفته باشد سرد، آرام و گوشه گیر و منصف تر هستند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
مطابق نماد انیگرام افراد تیپ 1 از یکسو به سمت تیپ 7 حرکت می کنند و از سوی دیگر به سمت تیپ 4. این افراد در زمانی که احساس امنیت می کنند به سمت ویژگی های مثبت تیپ 7 کشیده می شوند و زمانی که تحت فشار روانی و تنش هستند به سمت ویژگی های منفی تیپ 4 رفته و همانند آنها رفتار می کنند. البته این افراد و هر فرد دیگری می تواند از این ویژگی های منفی اجتناب کند و رفتار خود را تحت کنترل در آورد.

وقتی افراد تیپ 1 به سمت جنبه های مثبت تیپ 7 می روند:

  • رفتار و احساسات خود را بیشتر قبول می کنند و کمتر خود را سرزنش می کنند.
  • شور و شوق و خوش بینی در آنها افزایش می یابد.
  • طبیعی تر و خود انگیخته رفتار می کنند. یعنی کمتر تحت تاثیر سرزنش کننده درونی قرار می گیرند و کمتر رفتار خود را کنترل می کنند.
  • نگرش آنها از اینکه چه چیز بد است به سمت اینکه چه چیز خوب است تغییر می یابد.
  • برای فعالیت های لذت بخش و تفریح وقت بیشتری می گذارند.

افراد تیپ 1 وقتی به سمت ویژگی های منفی تیپ 4 می روند:

  • احساس تلخکامی می کنند، زیرا انتظارات آنها توسط خودشان و یا دیگران برآورده نشده است.
  • عصبانیت خود را بیشتر متوجه درون می کنند و افسرده می شوند.
  • اعتماد به نفس خود را از دست می دهند و احساس می کنند که کسی را دوست ندارند و کسی نیز به آنها علاقه ندارد.
  • برای چیزهایی که ندارند حسرت می خورند و از بدست آوردن آنها در آینده ناامید می شوند.

تیپ 2
افراد تیپ 2 به دنبال این هستند که دیگران آنها را دوست داشته باشند و به همین منظور تلاش می کنند که نیازهای دیگران را برآورده کنند.

  • دغدغه: آیا دیگران به من نیاز دارند؟ آیا آنها مرا دوست دارند؟
  • القاب: یاریگر، بخشنده، مراقبت کننده، تواناساز

محورهای اصلی شخصیت

1) علاقه مند به ارتباط با دیگران: بیشتر افراد این تیپ اعتقاد دارند ارتباطات شخصی مهم ترین بخش زندگی آنان است. تمامی این افراد دوستان نزدیک زیادی دارند.

گرچه این افراد فکر می کنند که دیگران به آنها وابسته هستند، اما در حقیقت آنها به ارتباط با دیگران وابسته هستند، زیرا به این وسیله احساس ارزش می کنند و مورد تایید واقع می شوند. به همین دلیل نه گفتن به درخواست نیاز دیگران برای آنها بسیار مشکل است. آنها احساسات و نیازهای خود را فدای ارتباط با دیگران می کنند.

2) تمرکز بر دیگر افراد: افراد تیپ 2 یک قابلیت شهودی برای درک نیاز دیگران و تمایل برای رفع این نیازها از خود نشان می دهند. برخی از افراد تیپ 2 به فکر همه افرادی هستند که آنها را می شناسند، یعنی دوست دارند که به همه آنها کمک کنند ولی بعضی از افراد تیپ 2 فقط به افراد مشخصی که از نظر آنها وضعیت خاصی دارند کمک می کنند.

این افراد از دیگران حمایت می کنند، به آنها توصیه و مشاوره می دهند و هر کار دیگری را که فکر می کنند دیگران به آن نیاز دارند، برای آنها انجام می دهند.

3) انکار نیازهای خود: از آنجایی که افراد تیپ 2 شدیداً به افراد دیگر توجه می کنند، توجه کمتری به خودشان دارند و وقتی از آنها سوال می شود که به چه چیزی نیاز دارند اغلب در پاسخ دادن دچار مشکل می شوند. این حالت وقتی که با دیگران هستند، بیشتر بروز می کند یعنی وقتی با دیگران هستند نیازهای خود را بیشتر نادیده می گیرند.

4) غرور: افراد تیپ 2 خود را انسان های خوبی می دانند و معتقد هستند که می توانند نیازهای اطرافیان را بهتر از دیگران بشناسند. این تصویر ذهنی باعث غرور آنها می شود.

علاوه بر این، آنها معمولاً در تنظیم وضعیت ها و اداره کردن افراد (اغلب در پشت صحنه) توانا هستند و گاه حتی دیگران را به بازی می گیرند. اما در این توانایی یک زیان نیز وجود دارد؛ وقتی همه کارها خوب پیش می رود احساس غرور می کنند ولی وقتی مشکلی پیش می آید غرور آنها شکسته می شود.

بطورکلی در بهترین حالت افراد تیپ 2 مردمانی مهربان، تیمارگر، قابل انطباق، بصیر، بخشنده و پُر شور و شوق هستند و در بدترین حالت به افرادی مظلوم نما، فریبکار، پُر توقع، سلطه جو و یا بیش از حد سازگار تبدیل می شوند.

سبک سخن گفتن
این افراد به راحتی صمیمی می شوند و به روشی خودمانی با دیگران صحبت می کنند. معمولاً سوالات بسیاری درباره احوالات شخصی طرف مقابل می پرسند. از مخاطب خود تعریف و تمجید می کنند و بیشتر روی ویژگی ها و کارهای او تمرکز می کنند و کمتر درباره خودشان صحبت می کنند. صدای نرم و مهربانانه ای دارند اما اگر حرفی بر خلاف میل آنها زده شود می رنجند و عصبانیت خود را بروز می دهند.

شخصیت جانبی (بال ها)
شخصیت تیپ 2 می تواند تحت نفوذ یک یا هر دو تیپ جانبی قرار بگیرد. افرادی که تحت تاثیر تیپ 1 باشند، افرادی عیب جو، آرمانگرا و منتقد از خود و افرادی که بال 3 در آنها قوی باشد افرادی مطمئن به خود، بلند پرواز، اجتماعی و رقابت جو هستند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
تیپ 2 در حالت سلامت روان و امنیت خاطر به سمت ویژگی های مثبت تیپ 4 گرایش پیدا می کند، البته آنها می توانند این خصوصیات را آگاهانه نیز در خود پرورش دهند. در این حالت:

  • قبول می کنند که دارای احساسات مخربی مانند غم، خشم و تنهایی هستند.
  • به کشف دنیای درون خود می پردازند.
  • نیازهای خود را بیان می کنند و می توانند نه بگویند.
  • ارزش های درونی دیگری را (به غیر از میل کمک به دیگران) در خود پیدا می کنند.
  • تنها بودن و تعمق در خود را یاد می گیرند.

تیپ 2 در صورت وجود فشارهای روانی به سمت ویژگی های منفی تیپ 8 می رود، البته آنها می توانند آگاهانه از این ویژگی ها دوری کنند، این خصوصیات منفی عبارتند از:

  • متوقف ساختن مهربانی و گرفتن حالت های تهاجمی و پرخاشگری
  • سرزنش دیگران و حالت طلبکارانه به خود گرفتن
  • تمایل به کنترل دیگران و کنترل شرایط

تیپ 3
افراد تیپ 3 زندگی خود را طوری تنظیم می کنند که به اهداف شخصی خود برسند و به خاطر موفقیت های خود مورد تحسین واقع شوند و احترام دیگران را جلب کنند.

  • دغدغه: چگونه می توانم احترام و ستایش دیگران را بدست آورم؟
  • القاب: بازیگر، مبتکر، توفیق گرا و کامیاب

محورهای اصلی شخصیت

1) انطباق با محیط: این افراد به عنوان شخصیتی ملون شناخته می شوند. زیرا بسته به موقعیت می توانند رنگ عوض کنند و تصویری دیگر از خود به نمایش بگذارند. هدف آنان از این رنگ عوض کردن ها، رسیدن به اهداف شخصی و یا گذاشتن تاثیری مثبت از خود بر دیگران است؛ تصویر انسانی با اعتماد به نفس، موفق و یا خوش بین. این تغییر چهره بر اساس اقتضای طبیعت انجام می شود و کمتر آگاهانه است.

2) هدف محوری: این افراد دارای اهداف مشخص و معین بوده و برای دستیابی به آن تلاش می کنند. این هدفمند بودن باعث می شود که بهره وری آنها بالا باشد. البته این بهره وری معمولاً به بهای نادیده گرفتن احساسات خود و دیگران بدست می آید. افراد تیپ 3 معمولاً در زمانی که حس کنند ممکن است از مسیر موفقیت خارج شوند و به هدف خود نرسند دچار غم می شوند و هر مانعی بر سر راهشان، آنها را بسیار آشفته می کند.

3) عمل گرایی: از آنجایی که احساس ارزشمندی این افراد بستگی تام و تمام به انجام موفقیت آمیز کارها دارد تمایل دارند که تمرکز اصلی خود را بر «انجام دادن» بگذارند و نه بر «بودن». آنها معتقدند که ارزش آنها به کارهایی است که به خوبی انجام می دهند و نه بر آنچه که هستند.

4) پیشگیری از شکست: این افراد برای جلوگیری از شکست، فعالیت هایی را دنبال می کنند که در آنها مهارت داشته باشند و امکان موفقیت در آنها زیاد باشد. اما اگر شکست بخورند خود را شکست خورده نمی دانند و از آن با عنوان تجربه اندوزی و یادگیری نام می برند.

بطورکلی این افراد در بهترین حالت افرادی خوش بین، با اعتماد به نفس، پُر تلاش، کارآ، خودجوش، پُر انرژی و عملگرا هستند و در بدترین حالت روانی ممکن است فریبکار، خودشیفته، متظاهر، مغرور، سطحی، توجیه گر و بسیار رقابت جو شوند.

سبک سخن گفتن
نحوه سخن گفتن تیپ 3 دقیق و منطقی و مستدل است. در ضمن آنها از سخن گفتن در مورد مطالبی که موقعیت آنها را به خطر می اندازد و می تواند در راه رسیدن به اهداف شان مانع ایجاد کند، خودداری می کنند.

شخصیت جانبی (بال ها)
افراد تیپ 3 که به سمت تیپ 2 گرایش داشته باشند و این بال در آنها قوی باشد، گرم، مشوق، اجتماعی، محبوب و اغواگر هستند و زمانی که گرایش بیشتر به سمت تیپ 4 داشته باشند افرادی درون گرا، حساس، هنرمند، خیال باف و لاف زن می شوند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
افراد تیپ 3 در زمانی که دارای آرامش روانی باشند و احساس امنیت کنند به سوی خصوصیات مثبت تیپ 6 حرکت می کنند و رفتارهای زیر را از خود بروز می دهند:

  • سپری کردن زمان بیشتر با خانواده و دوستان و تعهد بیشتر نسبت به آنان
  • اهمیت دادن به موفقیت گروهی
  • توجه بیشتر به احساسات خود
  • انتقادپذیری بیشتر

افراد تیپ 3 در شرایطی که تحت فشار باشند به سمت ویژگی های منفی تیپ 9 حرکت می کنند و در این حالت خصوصیات زیر را از خود بروز می دهند، گرچه آگاهانه می توانند از آنها پیشگیری کنند:

  • مسامحه کاری و عدم قطعیت
  • بی عاطفگی
  • اهمال نسبت به خود و بی حس کردن خود با کار بیشتر، خواب زیاد، پُرخوری، مصرف مواد مخدر و یا الکل
  • کاهش بهره وری

تیپ 4
افراد تیپ 4 علاقه مند هستند که ارتباطی عمیق با دنیای درونی خود و همچنین دیگر مردم داشته باشند. آنها وقتی صادقانه تجربیات و احساسات خود را با دیگران در میان می گذارند، احساس سرزندگی می کنند.

  • دغدغه: آیا دیگران مرا طرد می کنند؟ آیا می توانم احساس خوبی داشته باشم؟ آیا می توانم خودم را نشان دهم؟
  • القاب: تراژیک، رمانتیک، هنرمند، فردگرا، دوستدار زیبایی

محورهای اصلی شخصیت

1) زندگی احساساتی: این افراد در حد نهایی طیف احساساتی بودن قرار دارند. در یک سر احساسات آنها افسردگی قرار دارد و در سر دیگر بیش فعالی و برخی از آنها بین این دو حالت در نوسان هستند. بسیاری از افراد این تیپ اعتقاد دارند که من همان احساساتم هستم.

2) حسرت: افراد تیپ 4 نگاه مثبتی نسبت به غم دارند و یا حداقل غم را پدیده ای منفی نمی دانند. غم را احساسی می دانند که باعث می شود فرد با عمیق ترین ابعاد شخصیت خود در ارتباط باشد و احساس کند که زنده است. این افراد خواهان چیزهایی هستند که در دسترس نیست و بدست آوردن آن دشوار است و از هر چیز معمولی دوری می کنند.

3) جستجوی حقیقت: افراد تیپ 4 بطور مداوم در جستجوی حقیقت و درستی هستند. آنها این کار را با بروز احساسات درونی از طریق هنر و ایجاد ارتباط عمیق با دیگران انجام می دهند. آنها بوسیله بیان داستان های شخصی و احساسات خود در جستجوی معنا هستند و اعتقاد دارند که تجربیات شخصی و احساسات همان حقیقت است.

4) مقایسه خود با دیگران: این افراد بطور مداوم خود را با دیگران مقایسه می کنند و قصدشان این است که بفهمند که آیا از دیگران برتر هستند و یا اینکه نسبت به دیگران کمبود و نواقصی دارند. این افراد وقتی فکر کنند که نسبت به دیگران کمبودی دارند احساس غم می کنند و حسادت و دشمنی آنها تحریک می شود.

بطورکلی این افراد در بهترین حالت افرادی گرم، دلسوز، درونگرا، خلاق، شهودی، معناگرا و حمایت کننده هستند و در بدترین حالت تبدیل به فردی افسرده، متعصب، کناره گیر، لجوج، عبوس و خودشیفته می شوند.

سبک سخن گفتن
افراد تیپ 4 معمولاً از کلمه من بسیار استفاده می کنند. در حقیقت آنها بسیار در مورد خود صحبت می کنند. روش سخن گفتن این افراد احساسی است. آنها موضوعات شخصی خود را با دیگران در میان می گذارند و از دیگران سوالات شخصی می پرسند.

شخصیت جانبی (بال ها)
افراد تیپ 4 اگر به سمت تیپ 3 گرایش داشته باشند ویژگی های پُر شوری، برونگرایی، خوش بینی و جاه طلبی در آنها بیشتر مشاهده می شود و اگر به سمت تیپ 5 گرایش داشته باشند تمایلات درونگرایی، روشنفکری، احتیاط و افسردگی در آنها بیشتر است.

مسیر آرامشی و تنش روانی
تیپ 4 در حالت آرامش روانی به سمت ویژگی های مثبت تیپ 1 گرایش دارد، در این حالت:

  • فردی منظم تر خواهد بود و بیشتر به زمان حال توجه می کند.
  • به سمت حل مشکلات می رود و اهل عمل می شود.
  • بیشتر به نکات مثبت توجه می کند تا نکات منفی.
  • کمتر توسط احساسات کنترل می شود.

این افراد در حالت استرس و تحت فشار روانی به سمت رفتار منفی تیپ 2 گرایش می یابند. در این مواقع:

  • نیازهای خود را سرکوب و انکار می کنند.
  • سعی می کنند دیگران را عاشق خود کنند با این گمان اشتباه که می توانند آن را جایگزین عشق دیگری کنند و یا به کمک آن تنهایی و تهی بودن درونی خود را برطرف نمایند.
  • به دیگران وابسته می شوند.
  • احتمال دارد که بیمار شوند تا توجه دیگران را به خود جلب کنند.

تیپ 5
این افراد تشنه دانش و آگاهی هستند و علاقه ای به ارتباط با دیگران ندارند، آنها با جداسازی خود از احساسات شان سعی می کنند که از دیگران دوری کنند و ارتباطات خود را به حداقل ممکن کاهش دهند.

  • دغدغه: آیا دیگران مزاحم من می شوند؟ آیا وقت و انرژی مرا تلف می کنند؟
  • القاب: مشاهده گر، خلوت گزین، اندیشمند، پژوهشگر

محورهای اصلی شخصیت

1) تشنه دانش: این افراد بر واقعیت ها تمرکز می کنند، بی غرض و تحلیلگر هستند. مجذوب اطلاعات بخصوص در حوزه های مورد علاقه خود می شوند. برای این افراد غیر معمول نیست که کتابخانه ای شخصی برای خود داشته باشند. این کتابخانه ممکن است شامل کتاب، فیلم، CD و یا مجلات باشد. این کتابخانه برای آنها تنها محلی برای انبار اطلاعات نیست بلکه محلی برای خلوت گزینی و جدا ماندن از تقاضاهای مردم نیز هست.

2) تنهایی: افراد تیپ 5 معمولاً طالب تنهایی هستند. این تنهایی به آنها اجازه می دهد که دوباره تجدید قوا کنند و خود را برای ارتباط با دیگران آماده سازند. برخی از این افراد ممکن است عزلت گزین شوند، ولی برخی دیگر ممکن است نقش های اجتماعی را قبول کنند به شرط آنکه این نقش ها شفاف و مشخص باشد و اجازه دهد که آنها احساسات خود را در حد حداقل نگه دارند.

3) جداسازی احساسی: افراد تیپ 5 در زمان وقوع یک اتفاق به صورت خودکار خود را از احساسات خود جدا می کنند و سپس وقتی که تنها شدند و احساس امنیت کردند این احساسات را دوباره تجربه می کنند. این افراد اغلب به این مطلب اشاره می کنند که احساسات آنها وقتی که تنها هستند و کسی آنها را مشاهده نمی کند، بیشتر در دسترس است.

افراد این تیپ ممکن است افراد مهربانی باشند اما محبوس کردن احساسات در درون خود باعث می شوند که دیگران آنان را افرادی سرد و نامهربان تصور کنند.

4) بخش بندی: این افراد تمایل دارند که قسمت های مختلف زندگی خود را بخش بندی کرده و آنها را از هم جدا کنند. آنها ممکن است دوستان متفاوت برای کار، تفریح و خدمات اجتماعی داشته باشند.

آنها معمولاً دانش خود را نیز به همین شکل جداسازی می کنند و آنها را در شکاف های جداگانه و دسته های ذهنی مختلف قرار می دهند.

افراد تیپ 5 بطورکلی در بهترین حالت روحی افراد تحلیلگر، ثابت قدم، خردمند، بی طرف، تیز بین و مسلط بر خود هستند و در بدترین حالت تبدیل به افرادی پُر از غرور روشنفکری، خسیس، یکدنده، سرزنشگر، بی جرات و منفی می شوند.

سبک سخن گفتن
این افراد بسیار گزیده گو و کم حرف هستند، زیرا همواره نگران کمبود اطلاعات می باشند و می ترسند که نادان جلوه کنند. یکی دیگر از دلایل موجز صحبت کردن آنان این است که فکر می کنند طرف مقابل هم به اندازه کافی درباره موضوع اطلاع دارد، بنابراین کمتر صحبت می کنند که مخاطب خسته نشود. همچنین هنگام صحبت کردن کلمات خود را به دقت انتخاب می کنند و مسائل را به صورت منطقی بیان می کنند. در هنگام صحبت فقط افکار و اندیشه های خود را با دیگران در میان می گذارند و به ندرت ممکن است درباره احساسات خود صحبت کنند.

شخصیت جانبی (بال ها)
افراد تیپ 5 که بال 4 در آنها قوی تر است معمولاً دارای خلاقیت، انسان دوستی، حساسیت و همدلی بیشتر هستند و افرادی که گرایش آنها به سمت تیپ 6 قوی است معمولاً دارای وفاداری، شک، دلواپسی و احتیاط بیشتری هستند. این افراد بیشتر به سمت علم کشیده می شوند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
افراد تیپ 5 در هنگام آرامش به سمت رفتارهای مثبت تیپ 8 گرایش پیدا می کنند:

  • از حالت تفکر صرف خارج شده و بیشتر اهل عمل می شوند.
  • جرات شان افزایش پیدا می کند و وقتی توجیه خوبی داشته باشند هر کاری که از دست شان برآید برای موفقیت خود انجام می دهند.
  • به جای گوشه گیری از خشم خود انرژی و انگیزش می گیرند.
  • از خود به نحو موثرتری دفاع می کنند و مرزهای خود را مشخص می سازند.
  • به غرایز خود بیشتر اعتماد می کنند، با دیگران بیشتر صحبت می کنند و حالت های رفتاری شان خودجوش می شود. (رفتار خود را کمتر کنترل می کنند.)

این افراد وقتی تحت فشار روانی باشند به سمت رفتارهای منفی تیپ 7 گرایش می یابند. در این مواقع:

  • به صورت هوسی درگیر طرح ها و برنامه های جدید می شوند.
  • به افرادی آشفته و ولخرج تبدیل می گردند.

تیپ 6
این افراد ذهنی آینده نگر دارند و بدترین اتفاقاتی را که ممکن است در آینده رخ دهد، پیش بینی می کنند. در عین حال راه های مختلف را نیز بررسی می کنند تا بتوانند از وقوع آن اتفاقات بد جلوگیری کنند و یا خود را برای آن آماده سازند.

  • دغدغه: چه اتفاق بدی ممکن است رخ بدهد؟ به چه کسی می توانم اعتماد کنم؟ آیا بهترین تصمیم را گرفته ام؟
  • القاب: وکیل مدافع شیطان، وفادار، پرسشگر، شکاک، بازرس

محورهای اصلی شخصیت

1) وفاداری: افراد تیپ 6 ارزش بسیاری برای وفاداری به تیم و سازمان خود قائل هستند. آنها اعتقاد دارند که مدیریت سازمان این وفاداری را تشخیص می دهد و قدر آن را می داند و همکاران، او را در مشکلات یاری خواهند کرد. البته آنچه که گفتیم به معنای آن نیست که تمامی افراد تیپ 6 مایل هستند که عضوی جدایی ناپذیر از گروه باشند برخی از این افراد نیز ترجیح می دهند تا با حضور در حاشیه گروه، امکان خروج از گروه را در مواقع لزوم برای خود حفظ کنند.

افراد پُر مدعا را دوست ندارند و همچنین از چاپلوسی بدشان می آید، زیرا احساس می کنند که دیگران با چاپلوسی قصد فریب آنها را دارند.

2) برنامه ریزی برای بدترین اتفاقات آینده: تیپ 6 اصولاً ذهن فعالی برای پیش بینی اتفاقات بد دارد. همیشه نگران است و می ترسد که بلائی بر سرش نازل شود. این تیپ بدترین اتفاقات را پیش بینی می کند و برای برگرداندن قضا و بلا برنامه ریزی می کند.

این افراد خیلی راحت آرامش دیگران را به هم می زنند و دلشوره ها و نگرانی های خود را به دیگران منتقل می کنند. برخی از این افراد به این مطلب آگاهی دارند و مقهور ترس خودشان می شوند و از بسیاری از کارها اجتناب می کنند ولی برخی دیگر خود را درگیر کارهای پُر خطر می کنند تا به خودشان و دیگران ثابت کنند که از چیزی نمی ترسند. بیشتر افراد تیپ 6 بین این دو حالت قرار دارند و بسته به موقعیت بین ترس های واهی و کارهای پُر خطر در نوسان هستند.

3) مسامحه: ترس و نگرانی افراد تیپ 6 اغلب باعث مسامحه کاری آنان می شود. گاهی از اوقات آنها نمی دانند که کدام گزینه را باید انتخاب کنند و چه کاری را باید به انجام برسانند. گاهی نیز آنها تصمیم می گیرند ولی بعد به درستی انتخاب خود شک می کنند. وقتی دلشوره آنها با شک و دو دلی ترکیب می شود باعث بی تحرکی و ایستائی آنها می گردد و یا به عبارت دیگر آنها توسط تحلیل های خود فلج می شوند و هیچ کاری انجام نمی دهند.

افراد تیپ 6 بطورکلی در بهترین شرایط روانی افراد وفادار، دوست داشتنی، حامی، گرم، مهربان، شوخ، کاری، مفید و مسئولیت پذیر هستند اما در شرایط روحی بد افرادی بیش از حد هوشیار، کنترل کننده، غیر قابل پیش بینی، ایرادگیر، شکاک، خشک، خود ویرانگر و زودرنج خواهند بود.

شخصیت جانبی (بال ها)
افراد تیپ 6 از یکسو ممکن است تحت تاثیر ویژگی های تیپ 5 قرار بگیرند و از سوی دیگر تحت تاثیر ویژگی های تیپ 7 و یا تحت تاثیر هر دو تیپ باشند. آنهایی که تحت تاثیر تیپ 5 هستند تمایلات درونگرایی و روشنفکری بیشتری دارند و غیر صمیمی و محتاط هستند و آنهایی که بال 7 در آنها قوی باشد ویژگی های برونگرایی، فعالیت و تشویق دیگران در آنها بیشتر است و معمولاً مادی تر می باشند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
تیپ 6 در حالت آرامش روان و امنیت خاطر به سمت ویژگی های رفتاری مثبت تیپ 9 گرایش پیدا می کنند و البته این افراد می توانند این صفات را به صورت آگاهانه نیز در خود ایجاد کنند.

  • همدلی بیشتر با دیگران
  • دید وسیع تر برای بررسی موضوعات
  • کمتر جدی گرفتن زندگی و آزاد ساختن انرژی خود
  • اعتماد بیشتر به توانمندی های درونی خود

تیپ 6 در حالت فشار روانی به سمت ویژگی های منفی تیپ 3 گرایش پیدا می کند ولی آگاهانه می تواند از بروز این صفات در خویش پیشگیری کند:

  • نقش بازی کردن برای ایجاد امنیت بیشتر برای خود
  • کاستن از نگرانی ها با ایجاد مشغله زیاد برای خود، در این حالت ممکن است مبتلا به پُر کاری شود.
  • دو دلی در انجام کارهای تازه اگر احتمال بدهد که آن کار ممکن است به نتیجه نرسد.
  • استفاده از دروغ برای پیشبرد کارها

تیپ 7
این افراد مشتاق ایده های نو، افراد نو، تجربیات نو و حفظ حق انتخاب خود هستند و از رنج اجتناب می کنند.

  • دغدغه: چه چیزی جالب است؟ آیا این کار مرا محدود می کند؟ آیا می توانم از رنج دوری کنم؟
  • القاب: همه فن حریف، رویایی و خبره، ماجراجو

محورهای اصلی شخصیت

1) حفظ حق انتخاب: «امکانات زندگی نامحدود است.» این اندیشه ای است که به افراد تیپ 7 قوت قلب می دهد. آنها دوست دارند مطمئن شوند که می توانند حق انتخاب های خود را حفظ کنند. وقتی که حس کنند حق انتخاب های آنان محدود است، احساس دلشوره و گیر افتادن می کنند. اگر این افراد مسئولیتی قبول کنند، برای اطمینان خاطر و احتیاط برنامه های پشتیبانی نیز برای خود در نظر می گیرند.

2) خوش بینی: افراد تیپ 7 خوش بین ترین افراد هستند. سرزندگی و اشتیاق و خوش بینی آنها حتی در شرایط فشار نیز باقی می ماند. آنان اعتقاد دارند که اگر چیزی امروز کارآیی ندارد و موثر نیست فردا حتماً تاثیر خواهد داشت. در زمان هایی که با چالش و یا انتقاد مواجه می شوند با دلبستگی به چیزهای جالب و مردم و همچنین با توانایی بهسازی تجربیات منفی (دیدن وجوه مثبت اتفاق) انرژی و روحیه خود را حفظ می کنند. بطور مثال اگر یکی از افراد تیپ 7 به خاطر از دست دادن یک جلسه مورد انتقاد واقع شود، ممکن است در پاسخ بگوید: «بله اما به جای آن جلسه یک ایده جدید به ذهنم رسیده که با آن می توانیم سود خوبی عاید شرکت کنیم.»

3) اجتناب از رنج: جستجوی تجربیات مثبت و بهسازی تجربیات منفی راهی را برای افراد تیپ 7 ایجاد می کند تا از رنج و ناراحتی و موقعیت های مشکل فرار کنند. این افراد همواره آماده کمک به افرادی هستند که در رنج می باشند. شعار این افراد این است که: «نگران نباش، شاد باش.»

4) ذهن ترکیب کننده: ذهن افراد تیپ 7 ذهن میمون وار نامیده می شود زیرا به سرعت از یک ایده به ایده دیگر می جهد. بر اساس همین ویژگی این افراد معمولاً خلاق هستند و در ترکیب افکاری که نامربوط به نظر می رسد تبحر خاصی دارند. البته این خصیصه با وجود نکات مثبت در زمینه نوآوری، می تواند موجب از بین رفتن تمرکز شود، زیرا توجه آنها از تکمیل یک ایده به فکر دیگری جذب می شود و ایده اول ناتمام می ماند و از دست می رود.

بطورکلی در بهترین حالت روانی این افراد عاشق سرگرمی، خودجوش، کارآ، خلاق، زرنگ، با اعتماد به نفس و کنجکاو هستند و در بدترین حالت روانی افرادی خودشیفته، پیرو تمایلات آنی، غیر متمرکز، سرکش، بی نظم، سلطه گر، شیدا، خود ویرانگر و آشفته خواهند بود.

سبک سخن گفتن
این افراد در هنگام سخن گفتن سیلی از اطلاعات را بیرون می دهند و نقطه نظرات خود را در مورد مسائل مختلف بیان می کنند و از یک مطلب به مطلب دیگر می روند. این افراد سرزنده و جذاب هستند. اگر نکته ای منفی از کسی بشنوند سعی می کنند آن را تبدیل به نکته ای مثبت کنند. اگر این افراد در بهسازی انتقادات منفی موفق نشوند شروع به انتقاد از طرف مقابل می کنند. این افراد به آسانی آشفته می شوند و در زمان عصبانیت لحن شان تند می گردد.

شخصیت جانبی (بال ها)
تیپ 7 می تواند تحت تاثیر یکی از تیپ های 6 و 8 و یا هر دو باشد. افرادی که تحت تاثیر تیپ 6 هستند، افرادی با وفاداری، مسئولیت پذیری و دلواپسی بیشتر و افرادی که تحت تاثیر تیپ 8 قرار دارند افرادی تهاجمی و رقابت جو همراه با تمایلات مادی بیشتر هستند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
تیپ 7 در حالت آرامش روانی و امنیت خاطر به سمت ویژگی های رفتاری مثبت تیپ 5 گرایش پیدا می کنند و البته این افراد می توانند این صفات را به صورت آگاهانه نیز در خود ایجاد کنند. در این مواقع:

  • ساکت و درونگراتر می شوند.
  • مسائل را عمیق تر درک می کنند و برای خِرَد و انضباط شخصی اهمیت بیشتری قائل می شوند.
  • پذیرش بیشتری نسبت به وجود انکارناپذیر غم و رنج در زندگی پیدا می کنند.
  • جدی تر می شوند و زندگی را جدی می گیرند.

تیپ 7 در حالت فشار روانی به سمت ویژگی های رفتاری منفی تیپ 1 گرایش پیدا می کنند و البته آگاهانه می توانند از بروز این صفات در خود پیشگیری کنند. در این مواقع:

  • عیب جو و منتقد می شوند و تلاش می کنند دیگران را تغییر دهند.
  • در مورد خود و دیگران قضاوت می کنند و نمی توانند به اشتباهات خود بخندند.
  • سیاه و سفید فکر می کنند و می دانند که حق با آنها است.
  • احساس کج خلقی می کنند.

تیپ 8
تعقیب حقیقت، علاقه به تحت کنترل داشتن اوضاع، علاقه به انجام کارهای بزرگ و تلاش برای غلبه بر آسیب پذیری ها و ضعف های شخصی، ویژگی های تیپ 8 است.

  • دغدغه: آیا همه چیز به صورت دقیق و موثر تحت کنترل است؟
  • القاب: رئیس، رهبر، چالش گر، مدافع.

محورهای اصلی شخصیت

1) کنترل: این افراد علاقه دارند که نفوذ مستقیمی بر اطرافیان، موقعیت ها و حوادثی که بر زندگی آنها تاثیر دارد، داشته باشند و در مقابل نسبت به رفتارهای کنترل کننده و مقتدرانه دیگران به شدت حساس هستند. آنها اگرچه معمولاً به افرادی که از قدرت خود استفاده می کنند و با نفوذ هستند، احترام می گذارند اما گاه نیز به شدت در مقابل این گونه افراد و همچنین افرادی که به صورت غیر موثری سعی در کنترل دیگران دارند، واکنش نشان می دهند.

افراد تیپ 8 آشفتگی و از دست رفتن کنترل را به سرعت احساس می کنند و بلافاصله اقداماتی را برای بازگرداندن امور در مسیری که درست می دانند انجام می دهند.

2) انصاف: افراد تیپ 8 در جستجوی راستی و حقیقت هستند و صداقت را مورد ستایش قرار می دهند. انتظار دارند که هر کس مسئولیت اعمال خود را قبول کند. زمانی که این افراد احساس کنند بی عدالتی رخ داده است با شور و هیجان تلاش می کنند که عقاید و ارزش های خود را حاکم کنند، وضع را بهبود بدهند و از افرادی که قربانی شده اند حمایت کنند.

3) آسیب پذیری: اغلب افراد تیپ 8 اعتقاد دارند که مردم را می توان به دو دسته افراد محکم و ضعیف تقسیم کرد. با توجه به این دیدگاه، این افراد تصمیم دارند که جزو گروه افراد قوی و محکم باشند، با وجود این آنها دارای آسیب پذیری های مخفی هستند و علاقه ای به آشکار شدن نقاط ضعف خود ندارند. برخی از این افراد سعی دارند این آسیب پذیری را حتی از خود مخفی کنند اما عده ای دیگر از آنها در برابر دوستان مورد اعتماد و احترام وجهه ملایم تری از خود بروز می دهند.

4) کینه جویی: این افراد کینه جو و به دنبال تلافی کارهای بد دیگران هستند. بسیاری از این افراد رفتار کینه جویانه خود را با عنوان برقراری تعادل در امتیازها، اجرای عدالت و یا تلافی جرم توجیه می کنند. بسیاری از افراد تیپ 8 دوست دارند ببینند که دیگران (حتی افراد دارای اعتماد به نفس و با جرات) گهگاهی از رفتار برتری طلبانه و جسورانه آنها احساس ناامنی می کنند.

5) خشم: این افراد قادر به پنهان ساختن خشم خود نیستند و اصولاً خشم را احساسی طبیعی می دانند که باید بروز پیدا کند.

سبک سخن گفتن
معمولاً نوع سخن گفتن این افراد آمرانه و مقتدرانه است. اغلب در مورد اهداف بزرگ استراتژیک و جزئیات رسیدن به آن صحبت می کنند. سطح انرژی و شخصیت محکم آنها با هم سازگار است. آنها به صحبت های مهم خود ادامه می دهند تا اینکه احساس کنند طرف مقابل شدت و حدت آن را احساس می کند.

در مواردی که مطمئن نیستند که چه باید بگویند یا انجام دهند می توانند ساکت بمانند. در این موارد آنها معمولاً بسیار جدی می شوند و حرکت بعدی خود را بررسی می کنند. اگر احساس کنند مورد طعنه واقع شده اند خشمگین می شوند. در موقعیت هایی که برای آنها اهمیت ندارند، خود را با مشارکت در بحث سرگرم می کنند و گاهی از دشنام و شوخی های بدنی استفاده می کنند. البته گاهی هم ممکن است اصلاً وارد بحث نشوند و خود را با تفکر درباره مباحث دیگر سرگرم کنند.

شخصیت جانبی (بال ها)
افراد تیپ 8 که بال تیپ 7 در آنها قوی تر است جسورتر، برونگراتر، پُر شورتر و خود محورتر هستند و افرادی که بال 9 در آنها رشد یافته تر است میانه رو و ملایم تر و با توان پذیرندگی بیشتر هستند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
افراد تیپ 8 در هنگامی که احساس آسودگی و امنیت خاطر می کنند به سمت ویژگی های مثبت تیپ 2 حرکت می کنند. در این هنگام این افراد دارای رفتارهای زیر می شوند:

  • در قبال دیگران پذیرش بیشتری از خود نشان می دهند و آسیب پذیری های خود را کشف می کنند.
  • دوست داشتنی تر می شوند و دیگران را دوست دارند و وجه نرم و ملایم خود را به دیگران بروز می دهند.
  • نسبت به سعادت دیگران توجه بیشتری نشان می دهند.

این افراد در زمانی که دچار فشارهای روحی و عصبی هستند به سمت رفتار منفی تیپ 5 حرکت می کنند. در این مواقع:

  • خود را کنار می کشند و کمتر عمل می کنند.
  • کمتر از احساسات خود مطلع می شوند.
  • نگران حمله دیگران به خود هستند.
  • شکست خورده و افسرده می شوند.
  • احساس گناه می کنند و خشم خود را متوجه خود می کنند.

تیپ 9
این افراد در پی صلح، توافق و احترام متقابل هستند و علاقه ای به تعارض و کشمکش و خصومت ندارند.

  • دغدغه: آیا همه سخن ها شنیده شده است حتی حرف من؟
  • القاب: میانجی، بانی صلح، سازش کار.

محورهای اصلی شخصیت

1) سازگاری و توافق: این افراد آرام و آسانگیر هستند. وقتی که بین آنها و دیگران و در میان اعضای گروهی که برای آنها مهم است، صلح و دوستی وجود دارد خرسند هستند. بیشتر این افراد توافق و سازگاری موجود در طبیعت را دوست دارند و علاقه به ارتباط و دوستی با افرادی دارند که مانند آنها از این سازگاری لذت می برند.

2) اجتناب از کشمکش: آنها از کارهایی که می تواند موجب مشکل برای آنها بشود و بین آنها و دیگران تعارض ایجاد کند خودداری می کنند. تمایل برای بازگرداندن سازگاری، آنها را در میانجی گری و حل کردن مشکلات بین افراد ماهر ساخته است و تا حد امکان در این تعارضات هیچگاه یک طرف کشمکش نمی شوند.

3) عدم اتخاذ موضع: افراد تیپ 9 گرایش دارند که در ارتباط با دیگران از افکار و احساسات و نیازهای خود چشم پوشی کنند و اجازه بدهند که طرف دیگر فعال تر و مصرتر باشد. ممکن است برای تیپ 9 بسیار مشکل باشد که در یک موقعیت موضع محکمی اتخاذ کند، بطور مثال وقتی در خانواده صحبت می شود که چه فیلمی را ببینند و یا چه اتومبیلی را بخرند و یا بیان نظر در وسط یک جر و بحث برای آنها مشکل است. گفتن نه برای افراد تیپ 9 کار سختی است زیرا نه گفتن می تواند باعث تعارض و تنش عصبی شود. این تیپ افراد معمولاً بله می گویند و صورت و برنامه کاری دیگران را، حتی اگر با آن موافق نباشند، قبول می کنند. در مواردی که آنها تن به خواسته دیگران می دهند، رفتار آنها می تواند نوعی حمله انفعالی باشد یعنی در هنگام اجرا با مانع تراشی و یا پشت گوش اندازی جلوی پیشرفت کار را می گیرند.

4) عدم تمرکز: وقتی کاری فوری پیش می آید و یا تصمیم مهمی باید گرفته شود، این افراد تمرکز خود را از دست می دهند و نیروی خود را صرف وظیفه و یا فعالیت کم اهمیت تری می کنند. بطور مثال انجام کاغذ بازی غیر مهم و یا تماشای تلویزیون و یا یک فعالیت عادی وقت گیر دیگر.

شخصیت جانبی (بال ها)
افرادی از تیپ 9 که بال 8 در آنها قوی است دارای شخصیتی خوش مشرب و جسور هستند و با سلطه جویی دیگران مخالفت می کنند و معمولاً رفتار آنها بین درگیری و سازش در نوسان است و آنهایی که بال 1 در آنها قوی تر است منظم، انتقادگر و گلایه مند هستند و تلاش دارند که احساسات خود را کنترل کنند.

مسیر آرامشی و تنش روانی
افراد تیپ 9 در حین آرامش خیال به سمت ویژگی های مثبت تیپ 3 می روند. در این زمان:

  • پُر انرژی، کارآ و مولد می شوند.
  • اعتماد به نفس آنها افزایش می یابد.
  • کمتر بر اساس میل دیگران زندگی می کنند و کنترل زندگی خود را در دست می گیرند.

افراد تیپ 9 در هنگام استرس و تنش روانی به سمت ویژگی های منفی تیپ 6 می روند. در این هنگام آنها:

  • دچار دلشوره و نگرانی می شوند.
  • دچار شک و دو دلی هستند.
  • بیشتر از پیش منفعل و تنبل می شوند.

تست هایی برای تشخیص تیپ انیگرام به وجود آمده است که مهم ترین آنها تست ریزو – هادسون است. اما بسیاری از متخصصین انیگرام این تست ها را مفید نمی دانند. این متخصصان اعتقاد دارند که آشنایی نظری با خصوصیات هر تیپ شخصیتی و سپس مشاهده رفتار، گفتار و احساسات خود و دیگران بهترین روش برای شناخت خود و تشخیص تیپ مسلط است.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «تشریح 9 تیپ شخصیتی انیگرام»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب شخصیت شناسی (انیگرام) برای فروشندگان حرفه ای، نوشته ی محمدرضا حق پرست از انتشارات نظری، منتشر شده در 1393 با شابک 3-172-289-600-978 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]

نمایش بیشتر

‫2 دیدگاه

  1. بسیار سلیس، کامل، مناسب و قابل درک توضیح داده شده
    برای من فوق العاده بود و به بسیاری از دوستان نیز معرفی کردم
    سپاس

  2. سلام، خیلی خوب بود واقعا، توضیحات زیادی داشت این مطلب که تو سایت های دیگه کمتر دیدم. خیلی ممنون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب مشابه

دکمه بازگشت به بالا